Roszczenie jest to możliwość domagania się od indywidualnie oznaczonej osoby konkretnego zachowania. Zachowanie to może polegać na działaniu, zaniechaniu lub znoszeniu. Osoba, której przysługuje roszczenie, posiada prawo do zwrócenia się do organów państwa o zastosowanie przymusu, gdy osoba lub firma zobowiązana nie spełni świadczenia.

Rodzaje roszczeń
Roszczenia dzielimy na wymagalne (tj. takie, co do których wierzyciel ma prawną możliwość żądania ich zaspokojenia) i niewymagalne.

Terminy przedawnienia
Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Bieg przedawnienia roszczeń o zaniechanie rozpoczyna się od dnia, w którym ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, nie zastosował się do treści roszczenia.

Terminy przedawnienia roszczeń
Rodzaj roszczenia Lata
Roszczenie cywilnoprawne 10
Roszczenia okresowe (czynsz za wynajem) 3
Roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 3
Roszczenia ze stosunku pracy 3
Roszczenie pracodawcy o naprawienie szkody 1 – 3

PRZYKŁAD
Jan Kowalski sprzedał Andrzejowi Nowakowskiemu obraz olejny i zastrzegł, że dostarczy go w ciągu miesiąca od zawarcia umowy. Andrzej Nowakowski ma z chwilą zawarcia umowy roszczenie do Jana Kowalskiego o dostarczenie obrazu, które stanie się wymagalne dopiero po upływie wspomnianego miesiąca. Jeśli strony ustaliły, że zapłata za dostarczony obraz nastąpi np. w dniu jego wydania, to z kolei roszczenie do Andrzeja Nowakowskiego o zapłatę ceny staje się wymagalne z dniem dostarczenia obrazu.
Te ostatnie to takie, co do których nie zaszły jeszcze wszystkie okoliczności aktualizujące obowiązek świadczenia.
Rozróżniamy roszczenia majątkowe i niemajątkowe. Tylko roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia osoba zobowiązana może uchylić się od obowiązku spełnienia świadczenia, chyba że sama zrzeknie się tego prawa.


Wojciech Ostrowski
„Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza” Spółka Komandytowa