W oparciu o nowy stan prawny przygotowano wytyczne dla prokuratorów w sprawie postępowań dotyczących tzw. mafii lekowej - przekazał we wtorek minister sprawiedliwości, prokurator generalny Zbigniew Ziobro. Jak zaznaczył, zostaną one rozesłane jeszcze we wtorek.

Ziobro podkreślił, że rząd PiS zmienił prawo, "które pozwala od niedawna prokuratorom i organom ścigania w sposób nieporównywalnie bardziej skuteczny przeciwdziałać tego rodzaju przestępczości, która uderza w interesy polskich pacjentów".

Jak przekazano, toczą się trzy poważne śledztwa, które mogły zaistnieć dzięki zmianom w przepisach. Prokuratura Regionalna w Krakowie zakwestionowała transakcje na kwoty sięgające 20 mln zł, a śledztwo dotyczy grupy przestępczej złożonej z osób prowadzących hurtownie, apteki i zakłady opieki zdrowotnej. Zarzuty postawiono 11 osobom, przy czym zabezpieczono mienie warte ponad 4 mln zł. Z kolei w śledztwie Prokuratury Regionalnej w Gdańsku zakwestionowano transakcje na ponad 50 mln zł. W toku tego postępowania ujawniono i zabezpieczono leki o wartości ponad 4 mln zł, a zarzuty usłyszały trzy osoby. Natomiast w śledztwie białostockiego Departamentu ds. Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji zakwestionowano transakcje na ponad 115 mln zł, a zarzuty przedstawiono 17 osobom.

"Superwizjer" TVN w ubiegłym tygodniu przedstawił materiał nt. funkcjonowania mafii lekowej w Polsce i mechanizmów jej działania. Z polskich aptek są wykupowane lekarstwa i wywożone tam, gdzie można je sprzedać nawet kilkanaście razy drożej. Żeby było to możliwe, przestępcy otwierają fikcyjne ośrodki zdrowia, nawet w stodołach i pustostanach. To biznes wart miliardy, na którym wielu nieuczciwych przedsiębiorców zbiło fortuny.

Ziobro przypomniał na wtorkowej konferencji, że 6 czerwca weszły w życie nowe przepisy dotyczące walki z tzw. mafią lekową. Jego zdaniem ustawa ta "w sposób fundamentalny" zmieniła sytuację prawną organów ścigania i "uzbroiła" polskie państwo w "niezbędne narzędzia, które pozwalają w sposób skuteczny walczyć z przestępczością tzw. mafii lekowej".

Chodzi o ustawę z 26 kwietnia 2019 r nowelizującą Prawo farmaceutyczne. Nowelizacja ta wprowadziła m.in. regułę, zgodnie z którą apteka lub punkt apteczny co do zasady mogą zbywać produkty lecznicze wyłącznie w celu bezpośredniego zaopatrywania ludności i podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Zbycie produktów leczniczych wbrew tej regule jest przestępstwem zagrożonym karą do 5 lat pozbawienia wolności, a jeżeli przestępstwo dotyczy mienia znacznej wartości, to 8 lat pozbawienia wolności. Jeżeli nielegalna dystrybucja leków dotyczy produktów zagrożonych brakiem dostępności w Polsce, to kara może wynieść nawet 10 lat więzienia.

W związku z nowym stanem prawnym po nowelizacji powstały specjalne wytyczne dla śledczych, które zostały podpisane przez Ziobrę podczas wtorkowej konferencji. "Te wytyczne zostaną dziś wysłane do prokuratorów, którzy prowadzą te postępowania" - powiedział Ziobro.

Prokurator krajowy Bogdan Święczkowski mówił zaś, że "prokuratura zyskała nowe, dużo skuteczniejsze instrumenty - od czerwca tego roku - do prowadzenia postępowań karnych".

Zgodnie z nowymi wytycznymi prokuratorzy w każdej z takich spraw mają pamiętać o art. 165 Kodeksu karnego dotyczącym sprowadzenia narażenia życia lub zdrowia wielu osób "poprzez wyprowadzenie leków poza granice kraju".

Święczkowski zaznaczył, że prokuratorzy powinni również pamiętać o tym, by rozważyć przedstawianie podejrzanym zarzutów działalności w zorganizowanej grupie przestępczej i uczynienia z tego procederu stałego źródła dochodu, a także o tym, że "mają być dokonywane w szerokim zakresie zabezpieczenia majątkowe od wszystkich osób zaangażowanych w ten proceder, także zajmujących się działalnością farmaceutyczną czy leczniczą". Postępowania w takich sprawach powinny być prowadzone co najmniej na szczeblu prokuratur okręgowych

"Wnioski o wymiar kary mają być surowe, odnoszące się do wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynów i stanowiące istotne zagrożenie dla ochrony zdrowia publicznego w Polsce" - zaznaczył. Dodał, że w wytycznych zobowiązano prokuratorów "do występowania w postępowaniach administracyjnych zmierzających do cofnięcia zezwoleń na prowadzenie aptek lub hurtowni".

Z kolei Ziobro zaznaczył, że w 2015 r. rząd PO-PSL przeprowadził zmianę prawa, która może być - jego zdaniem - oceniana jako "prezent dla mafii lekowej". "W 2015 roku rząd PO-PSL zlikwidował prawnokarną odpowiedzialność za zachowania, które były uznawane wówczas za przestępcze, w obszarze, którym parała się mafia lekowa. Ten przepis utrudniał działalność mafii lekowej, chociażby dlatego, że dawał organom ścigania prawo do wkraczania w obszar działalności tej zorganizowanej przestępczości" - wskazał szef resortu.

W ocenie Ziobry nowa sytuacja prawna odwraca stan w "bitwie pomiędzy mafią a państwem". "Nie mam co do tego żadnych wątpliwości, że polskie państwo okaże się dzięki tym zmianom nieporównywalnie bardziej skuteczne i sprawnie radzące sobie z przestępczością w obszarze mafii lekowej, niż miało to miejsce przed tymi zmianami" - podkreślił.

"Zrobiliśmy coś zgoła odwrotnego, niż uczyniła pod koniec swoich rządów koalicja PO i PSL. Oni wtedy rozbroili to państwo, a my to państwo bardzo mocno uzbroiliśmy w takie narzędzia, które w naszej ocenie w sposób skuteczny pozwolą ścigać mafię lekową" - ocenił.