To osoba zajmująca się pośrednictwem w sprawach kupna i sprzedaży towarów, papierów wartościowych lub usług finansowych, w tym ubezpieczeniowych.

Broker ubezpieczeniowy
To osoba zajmująca się pośrednictwem ubezpieczeniowym, w tym pośrednicząca w zawieraniu umów ubezpieczenia między osobą wykupującą ubezpieczenie a zakładem ubezpieczeń. Broker ubezpieczeniowy nie jest w żaden sposób (w przeciwieństwie do agenta) uzależniony od towarzystwa ubezpieczeniowego; przede wszystkim nie działa na rzecz wyłącznie jednego z nich.

Z tytułu wykonywania działalności brokerskiej podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej obejmującemu szkody wyrządzone osobie poszukującej ochrony ubezpieczeniowej, ubezpieczającemu, ubezpieczonemu lub osobie uprawnionej z umowy ubezpieczenia, w tym także szkody wyrządzone przez osoby, które broker ubezpieczeniowy zatrudnia.
Broker ubezpieczeniowy jest obowiązany:

* wykonywać działalność z poszanowaniem interesów stron umowy ubezpieczenia;
* poinformować poszukującego ochrony ubezpieczeniowej o firmie, pod którą wykonuje działalność brokerską, adresie siedziby, rejestrze pośredników ubezpieczeniowych, do którego jest wpisany, i sposobie sprawdzenia wpisu do rejestru oraz, w przypadku brokera ubezpieczeniowego wpisanego do rejestru prowadzonego przez organ nadzoru, okazywać zakładowi ubezpieczeń i poszukującemu ochrony ubezpieczeniowej, przy pierwszej czynności i na każde żądanie, zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej;
* przed zawarciem umowy ubezpieczenia udzielić na piśmie porady, na podstawie rzetelnej analizy ofert w liczbie wystarczającej do opracowania rekomendacji najwłaściwszej umowy ubezpieczenia oraz pisemnie wyjaśnić podstawy, na których opiera się rekomendacja;
* zachować w tajemnicy wszystkie informacje uzyskane w związku z wykonywaniem czynności brokerskich; obowiązek ten ciąży na brokerze ubezpieczeniowym również po rozwiązaniu stosunku umownego ze zleceniodawcą.


Osoba wykonująca czynności brokerskie jest obowiązana doskonalić umiejętności zawodowe przez odbywanie raz na trzy lata szkolenia zawodowego.

Broker reasekuracyjny
To osoba zajmująca się pośrednictwem ubezpieczeniowym w zakresie reasekuracji na podobnych zasadach jak broker ubezpieczeniowy. Działalność w tym charakterze może być wykonywana wyłącznie przez osoby posiadające zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie reasekuracji.
Usługi brokerskie mogą być też świadczone w ramach obrotu papierami wartościowymi lub towarami na giełdach papierów wartościowych i giełdach towarowych.

Usługi brokerskie na giełdzie papierów wartościowych
W umowie o świadczenie usług brokerskich dom maklerski zobowiązuje się do zawierania umów zlecenia nabycia lub zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym, na warunkach określonych w tej umowie.
Dom maklerski zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do nabycia lub zbycia oznaczonych papierów wartościowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. Dom maklerski odpowiada wobec dającego zlecenie zbycia za zapłatę ceny przez nabywcę papierów wartościowych.
W takiej umowie dom maklerski może zobowiązać się do prowadzenia rachunku papierów wartościowych lub rachunku pieniężnego służącego do obsługi rachunku papierów wartościowych, jak również do obsługi realizacji innych wzajemnych zobowiązań – domu maklerskiego wobec klienta lub zobowiązań klienta wobec domu maklerskiego.
Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Do umowy o świadczenie usług brokerskich stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy zlecenia i umowy komisu. Natomiast do umowy o prowadzenie rachunku pieniężnego – przepisy kodeksu cywilnego dotyczące rachunku pieniężnego, z wyłączeniem uprawnienia do czasowego obracania wolnymi środkami pieniężnymi na potrzeby gospodarki narodowej.




Usługi brokerskie na giełdach towarowych
W umowie o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi towarowy dom maklerski zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do zawierania umów nabycia lub zbycia towarów giełdowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. W takiej umowie zobowiązuje się również do prowadzenia rachunku lub rejestru towarów giełdowych oraz rachunku pieniężnego, służącego do obsługi realizacji jego zobowiązań wobec dającego zlecenie.
Towarowy dom maklerski odpowiada wobec dającego zlecenie za wykonanie zobowiązania wynikającego z transakcji giełdowej, której przedmiotem są towary giełdowe.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Umowa o świadczenie usług brokerskich powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Brokerem ubezpieczeniowym może być osoba fizyczna (konkretni ludzie) albo osoba prawna (spółki lub inne instytucje) posiadająca, wydane przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych.

Zbigniew Biskupski

Podstawa prawna
* Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. – o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2005 r. nr 183, poz. 1538).
* Ustawa z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 121, poz. 1019).
* Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz.U. nr 124, poz. 1154 z późn. zm.).