5 powodów, dla których polskie firmy powinny zatrudniać ukraińskich pracowników

Materiał został przygotowany przez International Rescue Committee (IRC) w Polsce we współpracy ze społecznością Well.hr w ramach kampanii „Praca dla wszystkich”, prowadzonej przez polski oddział IRC.

Różnorodność w społeczeństwie sprawia, że jego członkowie prezentują i doświadczają wielu odmiennych perspektyw postrzegania świata i różnych punktów widzenia, co czyni ich bardziej otwartymi na nowe idee i pomysły. Podobną rolę różnorodność odgrywa w miejscu pracy. Firmy, które tworzą warunki sprzyjające wspólnemu uczeniu się i dzieleniu wiedzą przez pracowników i pracowniczki wielu narodowości, kultur czy grup etnicznych potrafią dobrze wykorzystać ich zdolności i umiejętności, osiągając w ten sposób lepsze wyniki biznesowe.

Jak wynika z raportu Warsaw Enterprise Institute (WEI) pt. "Migracje: niewykorzystana (na razie) szansa Polski", w Polsce jest obecnie 3,5-4 mln cudzoziemców, z czego 60-75% stanowią Ukraińcy. WEI podkreśla, że w naszym kraju rośnie liczba zezwoleń na pracę dla osób z innych krajów, głównie w zawodach, w których występuje deficyt pracowników.

Pracownicy i pracownice z Ukrainy to nie nowość dla polskiego rynku pracy - jeszcze przed eskalacją wojny było ich ponad milion. Zmienił się jednak profil szukających zatrudnienia. Niektóre badania wykazują, że ponad 60% osób z Ukrainy w Polsce ma wyższe wykształcenie, a 1/3 to „wysoko kwalifikowani pracownicy”. Polski rynek pracy ma potencjał, aby skutecznie włączyć migrantów i uchodźców. (Dane z raportu Deloitte: “Uchodźcy ukraińscy na polskim rynku pracy. Wyzwania, bariery i zadania na przyszłość”).

W artykule opisujemy pięć powodów, dla których zatrudnianie Ukraińców - zwłaszcza na stanowiskach średniego i wyższego szczebla - może stać się ważnym elementem strategii firmy.

1. Łatwość integracji

Polska jest jednym z trzech krajów, obok USA i Kanady, najchętniej wybieranych przez Ukraińców na emigrację. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na bliskość geograficzną i kulturową, niską barierę językową i pozwalające się utrzymać zarobki. Duże znacznie ma również fakt, że mieszkają tu już znajomi lub członkowie rodziny, a także ogromna pomoc, jakiej Polacy udzielili Ukraińcom przybyłym do Polski po eskalacji konfliktu w ich kraju. Dziś ponad 80 proc. polskich firm zatrudnia obywateli Ukrainy. Coraz częściej pracują oni również w urzędach. Wyniki badań pokazują, że 72% Ukraińców dobrze ocenia polskich pracodawców, a 67% dobrze traktuje swoich kolegów. Tylko 2% ma złe zdanie o swoich menedżerach, a 3% nie lubi współpracowników. Z kolei polscy przedsiębiorcy cenią pracowników i pracownice z Ukrainy za ich doświadczenie (25%), umiejętności i wiedzę (18%), a 15% uważa, że przyczyniają się oni do tworzenia pozytywnej atmosfery w miejscu pracy.

2. Kultura różnorodności przyciąga młodych i podnosi dobrostan

Firmy, które rozwinęły różnorodność kulturową i geograficzną wśród pracowników są bardziej atrakcyjne dla młodych kandydatów. Blisko 70 proc. osób, które szukają pracy, uważa ten aspekt zespołu za bardzo ważny przy rozważaniu oferty pracy, a 74% millenialsów sądzi, że firmy o kulturze włączającej są bardziej innowacyjne. Eksperci podkreślają, że pracownikom i pracowniczkom z różnych kultur, które wnoszą do firmy odmienne spojrzenie na projekty biznesowe, własne doświadczenie i pomysły, łatwiej jest tworzyć produkty i usługi odpowiadające potrzebom różnych klientów. Z kolei kultura organizacyjna budująca atmosferę równouprawnienia i inkluzji to jedna z ważniejszych form kapitału przedsiębiorstwa, korzystna zarówno dla samej firmy, jak i pracowników. Zaufanie, szacunek i tolerancja wpływa na dobrostan i zadowolenie personelu, który jest wtedy gotowy bardziej się angażować, dbać o dobre relacje ze współpracownikami i być dumnym z pracy właśnie w takim miejscu.

3. Zróżnicowane środowisko pracy daje poczucie bezpieczeństwa

Jak wynika z raportu Well.hr i PWC “Bądź sobą. Różnorodność i włączanie a wellbeing pracowników”, firma Google przeprowadziła badanie, w którym porównano 180 zespołów pod kątem czynników wpływających na ich efektywność, jednym z najważniejszych jest właśnie poczucie bezpieczeństwa. Pracownicy, którzy ufają sobie i czują się bezpiecznie, mogą otwarcie mówić o swoich słabościach, prosić o pomoc i podejmować ryzyko bez obawy, że spotkają ich z tego powodu nieprzyjemności. Potwierdzają to badania Diversity Council Australia (cytowane również w ww. raporcie), które objęły 3000 pracujących Australijczyków. Okazało się, że osoby, które pracują w zróżnicowanych i włączających zespołach są siedem razy mniej narażone na znęcanie się czy dyskryminację. Warto pamiętać, że w przypadku tej ostatniej odpowiedzialność prawna spoczywa na pracodawcy, a oskarżenia o brak równouprawnienia mogą poważnie zaszkodzić reputacji firmy. W interesie pracodawcy leży zatem tworzenie inkluzywnego miejsca pracy.

4. Lepszy wynik finansowy

Tematy z obszaru Diversity & Inclusion (D&I) nie ograniczają się do regulacji. Równe traktowanie wszystkich członków zespołu, a w dalszej kolejności szerokie otwarcie na osoby o różnym pochodzeniu, doświadczeniach i potrzebach, może stanowić ważny atut biznesowy. W badaniu przeprowadzonym przez Stowarzyszenie Zasobów Ludzkich Północnej Kalifornii we współpracy z firmą Waggl aż 96% respondentów stwierdziło, że kultywowanie różnorodności w miejscu pracy jest ważne dla napędzania innowacyjności. Ta, jak wiadomo, prowadzi do oszczędności, uwalnia twórczą energię pracowników, zwiększa efektywność i pozwala lepiej korzystać z firmowych zasobów.

Korzyści finansowe dla firm stawiających na strategię Inclusion&Diversity:

• wyniki finansowe wyższe o 36%
• o 30% wyższa skuteczność w identyfikacji potencjalnych ryzyk
• podejmowanie lepszych decyzji (w 87% przypadków)
• o 70% wyższe szanse na odniesienie sukcesu
• przychody z inwestycji wyższe o 19%

źródło: raport Well.hr i PWC “Bądź sobą. Różnorodność i włączanie a wellbeing pracowników”

W połączeniu z włączającym przywództwem – liderami, którzy sprawiają, że każda osoba ma poczucie przynależności, czuje się istotną częścią całości i nie boi wychodzić z inicjatywą – generują one wyższe zyski. Firma badawcza Great Place to Work przeanalizowała wyniki finansowe (średni roczny dochód akcjonariuszy) setek firm w latach 2006-2014. Okazało się, że te z kulturą włączającą radziły sobie lepiej w czasie kryzysów finansowych.

5. Zysk dla polskiej gospodarki

Różnorodność jest ważnym czynnikiem rozwoju przedsiębiorczości i gospodarki. Praca osób, które przyjechały z Ukrainy i z innych krajów daje szansę na zmniejszenie deficytu pracowników w niektórych branżach i wypełnienie luki na rynku pracy. Jak podaje portal Money.pl, liczba cudzoziemców ubezpieczonych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych na koniec lipca br. wyniosła 1,097 mln. Z ich obecności korzysta cała polska gospodarka. Według GUS, tylko w II półroczu br. cudzoziemcy wydali na zakupy towarów i usług w Polsce 11,7 mld zł.

Podsumowując, świadoma strategia zarządzania ludźmi oparta na założeniu, że różnorodność zespołów, które czują się „włączone” do organizacji, szanowane i doceniane, jest jednym z ważniejszych zasobów organizacji, który decyduje o jej rozwoju i osiąganiu celów biznesowych. Dlatego temat właściwego zarządzania różnorodnością i tworzenia włączającej kultury organizacyjnej (D&I) ma już stałe miejsce na agendach zarządów. Wraz z ochroną środowiska naturalnego, ładem społecznym i korporacyjnym (z ang. ESG) należy bowiem do kluczowych kryteriów ważnych dla każdej odpowiedzialnej firmy, której zależy na zrównoważonym rozwoju.