Tytuł „Cyfrowa Dekada 2030 – Nowe Rozdanie” brzmi obiecująco. Co się pod nim kryje przekonamy się podczas obrad 16 edycji Forum Gospodarczego TIME w dniach 11-12 marca br. z udziałem ważnych gości, w tym reprezentantów obecnej koalicji rządowej. Poniżej sygnalizujemy tylko kwestie najważniejsze dla uczestników Forum, menedżerów związanych z technologiami ICT i od lat mających wpływ na budowanie nowoczesnej polskiej gospodarki. Czy takie działanie będzie nadal możliwe, w jakiej skali i z jakimi efektami?
Droga od słów – zwłaszcza w politycznych przedwyborczych deklaracjach - do czynów - w powyborczym działaniu - jest zazwyczaj długa i nie wolna od przeszkód. Od dwóch miesięcy jesteśmy informowani o odkrywaniu przez obecnie rządzących krajem mało chlubnych faktów dotyczących funkcjonowania polskiej gospodarki w minionych 8 latach. Obraz jej obecnego stanu nie zachwyca. Rzecz ujął trafnie i krótko prof. Leszek Dziawgo z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu: „(…) zagrożeniem dla nas jest wciąż kreowanie neo-socjalizmu. Pod tym pojęciem rozumiem państwo w roli właściciela przedsiębiorstw, nadmierne transfery socjalne, opresyjne przepisy administracyjne i podatkowe wobec przedsiębiorców. Do tego trzeba dodać regulowanie cen energii i paliw, ciągłe zmiany w VAT (...)Widzę też brak strategii probiznesowej w perspektywie wieloletniej, negatywną ingerencję państwa w gospodarkę oraz trudną administrację publiczną.”
Listę niekorzystnych uwarunkowań można rozbudowywać o kolejne punkty. I to nie tylko aktualne tu i teraz, ale i długookresowe, jak chociażby malejące możliwości wykorzystywania w Polsce tańszych niż w innych krajach zasobów pracy i fakt, iż populacja ludzi w wieku produkcyjnym do 2030 r. zmniejszy się w naszym kraju aż o 2 mln osób.
Warto zwrócić uwagę, że w Polsce gospodarka opiera się głównie na małych i średnich przedsiębiorstwach, a nie wielkich jak Orlen czy PGE. Zresztą i jedne, i drugie są do dziś raczej mało skłonne do innowacji i inwestycji. Za taki stan w pewnym stopniu odpowiada też – wszak gospodarka to naczynia połączone - niedorozwój rynku kapitałowego w Polsce, rozchwianie systemu prawnego i ograniczona pula państwowych pomocowych środków finansowych na czele z ciągle nieuruchomionym KPO.
Transformacja cyfrowa, energetyka, klimat
To są obecnie trzy największe wyzwania stojące w praktyce przed każdym krajem bez względu na to, czy chce być liderem zmian, czy tylko zapewnić swoim obywatelom godne życie i dobrą przyszłość dla kolejnych pokoleń. W Polsce mamy nadal wielki i nieruchawy przemysł oparty o paliwa kopalne, ale i dobre doświadczenia przedsiębiorczości i innowacyjności rodaków. Pytanie – jak się uporać z bagażem przeszłości i jednocześnie aktywizować przedsiębiorczość łatwo zadać, trudniej na nie odpowiadać w praktyce rządzenia i gospodarowania. Tym bardziej w sytuacji, gdy jedno i drugie w państwie demokratycznym i funkcjonującym w unijnej wspólnocie podlega prawnym regulacjom, nie zawsze łatwym, wygodnym, zrozumiałym, akceptowanym.
Na koniec stycznia 2024 r. Polska nie ponosi żadnych kar finansowych wynikających z prowadzonych wobec naszego kraju postępowań Komisji Europejskiej. Ale przyszłość w tym zakresie nie jest tak optymistyczna, albowiem nasz kraj ma do wdrożenia ponad 40 dyrektyw, po części już opóźnionych, z których brak tylko 4 z nich grozi karami w wysokości co najmniej 11 mln Euro. Najpoważniejsze z opóźnień dla naszej branży, blisko 4-letnie, dotyczy europejskiego kodeksu łączności elektronicznej. Z kolei w odniesieniu do nowych regulacji podczas Forum specjalna uwaga zostanie poświęcona takim aktom jak NIS2, CRA, DSA, DMA.
Priorytetem jest transformacja cyfrowa. Bez niej nie zostaniemy nowoczesnym społeczeństwem wykorzystującym lepiej niż dotychczas dostępne udogodnienia naszego życia – od edukacji, przez finanse, administrację, a na kulturze kończąc. Oczekiwany ekonomiczny dobrobyt i wysoki poziom socjalnego dobrostanu w zgodzie z przyrodą wprost zależy od gospodarki opartej na wiedzy i nowoczesnych narzędziach, czy to w rolnictwie, zdrowiu, tradycyjnych przemysłach, a na kosmonautyce kończąc. Jest co robić, skoro np. z ponad 60 tysięcy urzędów, szkół czy szpitali w Polsce tylko połowa z nich ma zdolność prowadzenia spraw w pełni cyfrowo. Spośród 700 tysięcy polskich małych i średnich firm jedna trzecia nie wykorzystuje jakichkolwiek narzędzi cyfrowych, a w rankingu „Doing Business” tkwimy stale w czwartej dziesiątce. Podczas Forum do tematu „Cyfrowa Dekada – strategiczne ramy działania” odniesie się Wicepremier i Minister Cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. A o wpływie regulatorów na realizację celów Cyfrowej dekady, podobnie jak przed rokiem, będą dyskutować przedstawiciele UKE, URE i UOKiK.
Podstawę transformacji cyfrowej stanowi system telekomunikacyjny. Dziś jedynie nieco ponad połowa gospodarstw domowych ma dostęp do łączy o dużej przepustowości. W takim stanie nie zapewnimy dobrych i licznych usług publicznych. Także przemian w funkcjonowaniu gospodarki i rozwoju Przemysłu 4.0 w stopniu niezbędnym dla ich kolejnego etapu modernizacji i automatyzacji. Zmiany muszą dotyczyć chociażby uproszczenia procedur administracyjnych i budowlanych. Aktualną listę wyzwań dla rynku telekomunikacyjnego przedstawią i omówią podczas Forum prezesi zarządów naszych czterech operatorów.
Co oczywiste transformacja cyfrowa jest uzależniona od dysponowania odpowiednio dobrym, efektywnym, pewnym, bezpiecznym i o określonych parametrach zapleczem energetycznym. Nie jest to tylko kwestia odchodzenia od paliw kopalnych, mających wpływ zarówno na wysokie ceny hurtowe energii elektrycznej w Polsce, jak i oddziałowujących na zanieczyszczenia środowiska, a nawet i śmiertelność mieszkańców (rocznie z powodu złego powietrza umiera ok. 50 tysięcy Polaków). Czekają nas olbrzymie koszty konwersji energetycznej, szacowane w najbliższych latach na ponad 500 mld złotych!
Świadomość luki technologicznej i wielu wyzwań jest obecna od kilku lat w krajowych środowiskach i organizacjach gospodarczych. W efekcie reprezentanci biznesu w Polsce skierowali jeszcze na przełomie 2023 i 2024 roku pod adresem nowego rządu ponad 20 konkretnych postulatów. Są wśród nich tak zasadnicze i kompleksowe jak zmiany w ochronie zdrowia Polaków, jak najszybsze pozyskanie środków unijnych w ramach KPO dla Polski i funduszy spójności czy walka z objawami interwencjonizmu państwowego. Mowa też o konieczności poprawy prawa i jego przewidywalności oraz stabilności, przywrócenia władzy przyjaznej przedsiębiorcom, przestrzegania dialogu społecznego i faktycznej swobody działalności gospodarczej w ramach uznanych regulacji. Są też oczekiwania co do stworzenia i trwania odpowiedzialnej i obliczonej na wiele lat polityki gospodarczej państwa, stabilnego prawa podatkowego, przywrócenia roli budżetu i stabilnego funkcjonowania sektora finansowego jako bardzo ważnego źródła finansowania gospodarki, który to sektor cierpi też na wiele bolączek, przeregulowania nie wyłączając.
Zmiana rządu na przełomie minionego i obecnego roku to konsekwencja wyrażonych wcześniej w głosowaniu obaw, nadziei, oczekiwań większości polskiego społeczeństwa, także w odniesieniu do opisanych zagadnień. W końcówce pierwszych 100 dni, deklarowanych przez nowy rząd jako okres wdrażania nowej polityki gospodarczej i społecznej, odbędzie się w Warszawie tegoroczne Forum Gospodarczego TIME (fgtime.pl). W gronie wspomnianych wcześniej wybranych organów administracji centralnej i samorządowej, przedstawicieli biznesu cyfrowego oraz jego klientów nadarzy się – podczas kilkunastu sesji - okazja do zweryfikowania pomysłów, aktualizacji potrzeb, korekty dokonań, a może i odnotowania pierwszych sukcesów w procesie transformacji cyfrowej kraju w czasie nowego rozdania politycznego. Oby faktycznie Nowe Rozdanie takim się stało!
/>