"Warunki, w których dzieci wraz z dorosłymi znalazły się w piwnicy szkoły (w Jahidnem) i traktowanie tych osób można porównać do tortur" - wyjaśniła Usenko, która w Prokuraturze Generalnej pełni funkcję dyrektora Departamentu Ochrony Praw Dzieci i Przeciwdziałania Przemocy. Rozmowę z prawniczką przeprowadziła agencja Interfax-Ukraina.

Usenko powiadomiła, że pojedyncze przypadki tortur na dzieciach udokumentowano również w obwodach charkowskim i chersońskim. Najczęściej były to sytuacje, gdy osoby niepełnoletnie pozbawiano wolności wraz z dorosłymi i znęcano się nad nimi, ponieważ - według Rosjan - dzieci mogły przekazywać ukraińskiej armii informacje o ruchach wojsk agresora.

Mamy też 13 potwierdzonych przypadków przemocy seksualnej wobec osób poniżej 18. roku życia. Wszystkie takie przestępstwa, podobnie jak informacje o torturach, wychodziły na jaw dopiero po wyzwoleniu terenów okupowanych przez Rosjan - zauważyła prokurator.

Jak dodała, władze w Kijowie dysponują danymi dotyczącymi kilkuset dzieci nielegalnie deportowanych z Ukrainy i przekazanych do adopcji rodzinom z Rosji. "Będzie nam trudno odnaleźć te osoby. (...) W momencie, gdy dziecko otrzymuje rosyjskie dokumenty tożsamości i zaczyna żyć w rosyjskiej rodzinie, zostaje objęte (tamtejszymi) regulacjami prawnymi" - przyznała Usenko.

Wojska rosyjskie weszły do miejscowości Jahidne na północy kraju 3 marca 2022 roku. Mieszkańców spędzono do szkolnej piwnicy. Na powierzchni około 200 metrów kwadratowych przez niemal miesiąc przetrzymywanych było 367 cywilów, w tym dzieci. Najmłodsze dziecko miało półtora miesiąca. 11 osób zmarło z powodu trudnych warunków bytowych. Oprócz tego Rosjanie rozstrzelali 10 osób.

Władze Ukrainy wielokrotnie podkreślały, że nie mają możliwości weryfikacji liczby wywiezionych dzieci podawanej przez Rosjan, którzy mówią nawet o setkach tysięcy. Dane ogłaszane przez stronę ukraińską na stronie childrenofwar.gov.ua dotyczą zweryfikowanych i potwierdzonych przez nią przypadków, jednak – jak zaznaczają Ukraińcy – nie są pełne.

Obecnie rządowa strona Children of War informuje o 19 546 przypadkach deportacji i sprowadzeniu do kraju 386 dzieci. Według tych danych w wyniku rosyjskiej agresji zginęło co najmniej 503 dzieci, a 1117 zostało rannych; 1160 dzieci policja uznała za zaginione.

17 marca 2023 roku Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) w Hadze wydał nakaz aresztowania dyktatora Rosji Władimira Putina. Sędziowie uznali, że są realne podstawy, by sądzić, iż Putin jest odpowiedzialny za zbrodnie wojenne polegające na bezprawnych deportacjach dzieci z okupowanych terenów Ukrainy do Rosji. MTK wydał jednocześnie nakaz aresztowania rosyjskiej rzeczniczki praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej, oskarżanej o te same zbrodnie, co Putin. (PAP)

szm/ ap/

arch.