Sejmowa komisja do spraw Energii Klimatu i Aktywów Państwowych pozytywnie zaopiniowała nowelizację prawa energetycznego z poprawkami i wniesioną autopoprawką. Nowelizacja wprowadza szereg zmian w sektorze energetycznym, m.in. wzmacnia prawa odbiorców energii.

W piątek sejmowa Komisja do spraw Energii Klimatu i Aktywów Państwowych pozytywnie zaopiniowała w pierwszym czytaniu rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (UC74) wraz z autopoprawką. Podczas prac komisji posłowie wnieśli szereg zmian o charakterze redakcyjnym, które zostały przejęte w drodze upoważnienia. Wprowadzono też 4 poprawki o charakterze redakcyjnym, doprecyzowującym i technicznym.

Zgłoszona autopoprawka przewiduje natomiast zmiany w kilku obszarach. Koryguje przepisy dotyczące Platformy Paliwowej. Po zmianie przepisów Prezes RARS przejmie zadania Prezesa URE związane z weryfikacją realizacji obowiązków sprawozdawczych oraz ewentualnym wszczęciem postępowań administracyjnych w sprawie naruszeń. Dodatkowo nowe prawo pozwoli producentom i handlowcom na wypełnianie obowiązków informacyjnych przy pomocy Platformy Paliwowej. Jak zauważono w uzasadnieniu autopoprawki ma ona również na celu rozszerzenie możliwości finansowania odtworzenia wolumenów przeniesionych decyzją ministra właściwego ds. energii z zapasów agencyjnych do rezerw strategicznych. "Obecnie odtworzenie tych wolumenów może być finansowane z rezerwy celowej przeznaczonej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych, jednak ze względu na ograniczone środki znajdujące się w tej rezerwie konieczne jest rozszerzenie możliwości finansowania odtworzenia zapasów agencyjnych z Funduszu Zapasów Interwencyjnych" - wyjaśniono.

Kolejną kwestią, która reguluje autopoprawka jest związana - jak podkreślono - z zabezpieczeniem ciągłości dostaw gazu ziemnego do systemów niemających połączenia z krajową siecią przesyłową lub dystrybucyjną, a zasilanych z terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej. Chodzi m.in. o zmiany w Prawie budowlanym, które dotyczą wydłużenia terminu zgłoszenia budowy stacji regazyfikacji LNG. "Celem projektowanego rozwiązania jest zwiększenie elastyczności działania w przypadku podjęcia przez operatora systemu gazowego wymaganych działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego w formie LNG do ww. lokalnych systemów dystrybucyjnych poprzez podłączenie tych sieci do tymczasowych stacji regazyfikacyjnych" - wyjaśniono.

Autopoprawka przesuwa także o rok wejście w życie przepisów dotyczących uruchomienia centralnego systemu informacji rynku energii (CSIRE) oraz poszczególnych etapów przygotowujących do tego uruchomienia np. obowiązku OSD oraz sprzedawców do przekazania OSP informacji o punktach pomiarowych.

Autopoprawka wprowadza też preferencje dla przyłączania biogazowni.

Nowe przepisy wydłużają również termin na złożenie pierwszego ze sprawozdań z realizacji planu łańcucha dostaw materiałów i usług. Odnosi się to do przepisów ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych.

Jak podkreśliła wiceminister klimatu i środowiska Anna Łukaszewska - Trzeciakowska podczas obrad sejmowej komisji, w ustawie zawarto przepisy, które uniemożliwiają spekulowanie gwarancjami pochodzenia energii co powoduje, że firmy handlujące nimi unikają odpisu o nadmiarowych zysków. "Trzymamy kciuki, by rządowi udało się uszczelnić ten system inaczej będziemy zmuszeni dopłacić z budżetu do systemu" - zaznaczyła wiceminister.

Jak podano w uzasadnieniu projekt nowelizacji ustawy prawo energetyczne wprowadza przepisy umożliwiające od 2026 r. techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w 24 godziny. Wprowadza też dostęp dla odbiorców energii elektrycznej w gospodarstwach domowych i mikro przedsiębiorców o rocznym zużyciu poniżej 100 000 kWh do narzędzia porównywania ofert sprzedaży energii elektrycznej.

Projekt wprowadza też ramy prawne do funkcjonowania obywatelskich społeczności energetycznych, reguluje ich prawa i obowiązki, w tym prawo odbiorcy do przystąpienia do obywatelskiej społeczności energetycznej przy zachowaniu pełni praw konsumenckich i do opuszczenia społeczności bez sankcji

Odbiorcy zyskają prawo do zawierania umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej z co najmniej jednym sprzedawcą i każdym sprzedawcą, który ma ponad 200 000 odbiorców, oraz prawo do otrzymywania informacji na temat korzyści i ryzyk związanych z takimi umowami. Nowelizacja wprowadza przepisy dotyczące agregatora na rynku energii elektrycznej, jego zadań i uprawnień, wprowadza się przepisy dotyczące odpowiedzi odbioru i odbiorcy aktywnego na rynku energii, wprowadza też nowy model sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej.

W projekcie wzmocniono obowiązujące prawa odbiorców oraz wprowadzono nowe prawa w zakresie sprzedaży energii elektrycznej (nowe warunki umowne, obowiązki dotyczące rozliczeń, rozwiązywania sporów ze sprzedawcą, obowiązki informacyjne), a także dostosowuje przepisy ustawy do Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. w zakresie obowiązku zawierania z odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym wyłącznie umów kompleksowych.

Nowelizacja wprowadza przepisy dotyczące usług systemowych, usług elastyczności oraz wprowadza się zmiany w zakresie bilansowania.

Projekt zakłada wdrożenie mechanizmu nierynkowego ograniczania w wytwarzaniu z odnawialnych źródeł energii oraz ograniczania poboru i wprowadzania energii elektrycznej sieci przez magazyny energii elektrycznej na polecenie operatorów systemu elektroenergetycznego.

Doprecyzowano też przepisy dotyczące znaku towarowego operatora systemu dystrybucyjnego będącego częścią przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo w ten sposób, że nie będzie mógł wprowadzać w błąd co do odrębnej tożsamości sprzedawcy będącego częścią tego samego przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo.

W nowelizacji pojawił się również obowiązek stosowania wzorca umowy o świadczenie usług przesyłania paliw gazowych.

Dodano też przepisy mające na celu zapewnienie przedsiębiorstwom energetycznym podstawy prawnej do koordynowania działań i wymiany informacji w przypadku wniosków o przyłączenie do sieci gazowej i sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym 110 kV i wyższym, urządzeń, instalacji lub sieci, wykorzystujących do wytwarzania energii elektrycznej paliwo gazowe.

Nowelizacja rozstrzyga wątpliwości dotyczące możliwości prowadzenia przez operatora systemu magazynowania działalności w zakresie skraplania lub regazyfikacji gazu ziemnego oraz zmienia się definicję sieci gazowej.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy wprowadzono dodatkową przesłankę udzielenia, zmiany i cofnięcia koncesji w postaci rękojmi prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesję. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zyskał możliwość nakazania przedsiębiorstwu energetycznemu dalszego prowadzenia działalności objętej koncesja.

Nowelizacją dokonano także zmian w zakresie regulacji dotyczących linii bezpośredniej oraz zmniejsza się obciążenia administracyjne właścicieli źródeł wytwórczych o mocy większej niż 2 MW;

W uzasadnieniu wskazano, że zgoda prezesa URE na budowę linii bezpośredniej nie jest wymagana w sytuacji, gdy instalacja będzie znajdować się na nieruchomości należącej do podmiotu występującego o uzyskanie zgody na budowę linii, jeśli będzie ona zaopatrywać wyłącznie obiekty należące do tego podmiotu.

Wyjaśniono, że tego typu instalacje mają służyć zaopatrzeniu w energię elektryczną na własne potrzeby, tj. nie będzie ona wytwarzana w celu odsprzedaży. Podkreślono też, że budowa linii bezpośredniej, nieprzekraczającej terenu nieruchomości podmiotu występującego o uzyskanie zgody na jej budowę nie może zagrażać lokalnej sieci elektroenergetycznej, czy też powodować wzrostu kosztów jej rozbudowy przez operatora elektroenergetycznego.

Zaznaczono, że dotychczasowe przepisy nie wprowadzały tego typu rozróżnienia, zrównując w obowiązku uzyskania zgody od prezesa URE dla każdej instalacji, która odpowiadała definicji linii bezpośredniej.

Podmiot zwolniony z obowiązku uzyskania zgody prezesa URE na budowę linii bezpośredniej będzie zobowiązany jednak do poinformowania Prezesa URE o zamiarze wybudowania takiej linii. (PAP)

autorka: Anna Bytniewska

ab/ drag/