Kontakt na linii urzędnik – przedsiębiorca nie wymaga już wizyty w urzędzie, a dokumenty w formie papierowej przeszły do lamusa. Cyfryzacja podatków trwa i stawia przed firmami nowe wyzwania. Z jednej strony usprawnia funkcjonowanie firm, z drugiej zaś – przysparza nowych obowiązków. Jednolity plik kontrolny, e-sprawozdania czy likwidacja deklaracji VAT to tylko kilka dowodów na trwającą rewolucję w rachunkowości.
Bogdan Zatorski, Business Consulting Expert w Sage / Media

Jednolity plik kontrolny nie jest już obcy przedsiębiorcom. Największe firmy raportują skarbówce dane w formie plików XML. już od 2016 roku. Również w tej formie od 1 października 2018 roku firmy zobligowane są do przygotowania i wysyłki e-sprawozdań. Firmy muszą raportować e-sprawozdania do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) bądź Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Obowiązek składania elektronicznych sprawozdań w formacie XML nie dotyczy jedynie firm przygotowujących sprawozdania zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.

Co wspólnego ma e-sprawozdanie i pliki JPK?

Zarówno jednolity plik kontrolny jak i wymóg sporządzania i przesyłania sprawozdań finansowych w formie elektronicznej, to dowody na postępującą cyfryzację podatków. Wspólnym mianownikiem plików JPK i e-sprawozdań jest forma tych dokumentów. Są one zapisywane w formacie XML, co oznacza, że do ich obsługi nie wystarczy arkusz kalkulacyjny. Dla przedsiębiorców oznacza to, z jednej strony usprawnienie obowiązków podatkowych, z drugiej zaś konieczność zadbania o odpowiednie oprogramowanie do księgowości elektronicznej. Nie można już bowiem raportować danych podatkowych np. w formie skanu lub dokumentu pdf. Zarówno pliki JPK, jak i e-sprawozdanie finansowe podporządkowane są odpowiednim schematom udostępnianym przez Ministerstwo Finansów.

Koniec papierowych dokumentów

Poza sprawozdaniami finansowymi sporządzanymi na papierze, niebawem znikną także deklaracje VAT. Druki VAT-7 i VAT-7K zostaną zastąpione jednolitym plikiem kontrolnym. W znanym już dziś przedsiębiorcom pliku JPK_VAT znajdują się dane, które widnieją też na obecnych deklaracjach podatkowych. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem legislacyjnym, od 1 lipca br. przedsiębiorcy raportować będą rozbudowany plik JPK_VDEK zamiast wymienionych wyżej deklaracji. Zmodyfikowany plik JPK_VAT będzie wzorem dokumentu elektronicznego, wspólnym dla deklaracji VAT i ewidencji VAT, która będzie wysyłana razem z deklaracją VAT. Taki plik ma składać się z części deklaracyjnej oraz części ewidencyjnej. Dodatkowym uproszeniem ma być też eliminacja załączników wymaganych przy składaniu tradycyjnego rozliczenia podatku VAT , tj. VAT - ZZ, VAT - ZD i VAT – ZT. Te zostaną zastąpione polami wyboru zawartymi w strukturze nowego pliku JPK_VDEK.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

KOMENTARZ

Na naszych oczach zmienia się świat księgowych, żyjemy w erze przełomowej, w okresie prawdziwej rewolucji cyfrowej, którym moim zdaniem można porównać do powszechnego wprowadzenia komputerów do księgowości w latach 90-tych ubiegłego wieku. Ta zmiana nie została wywołana wprowadzeniem przełomowej technologii, bo z plikami w formacie XML jako rozwiązaniem do wymiany danych mamy do czynienia w informatyce od ponad 20 lat. Zmiana wynika z powszechności zastosowania znanej technologii do wyeliminowania problemu ograniczeń wymiany danych między różnymi rozwiązaniami informatycznymi. Standaryzacja wymuszona przez pliki XML sprawia, że informacja staje się łatwo dostępna a jednostkowe koszty jej pozyskania i przetwarzania po stronie KAS maleją. Administracja podatkowa dla sprawnego działania wymaga dostępu do aktualnych, rzetelnych i trudnych do zniekształcenia informacji podatkowych oraz danych finansowych, nie powinien nas zatem dziwić ogromny apetyt KAS na kolejne pliki JPK. Nie mam złudzeń, ten proces cyfryzacji raportowania będzie postępował dalej, a dotknie nawet najmniejszych firm.

Warto również zauważyć, że z każdym kolejnym krokiem pliki JPK są coraz bardziej złożone i wymagają coraz więcej pracy programistycznej, aby przygotować narzędzia do ich bezpiecznej obsługi np. plik z e-sprawozdaniem jest nieporównywalnie bardziej skomplikowany od struktury JPK_FA, uważanej dotychczas za jedną z najtrudniejszych do przygotowania. Nie inaczej będzie z JPK_VDEK, czyli struktury łączącej deklarację VAT z zestawieniem z ewidencji VAT. Niestety oznacza to koszty, które ktoś musi ponieść, aby odpowiednie rozwiązania informatyczne opracować i wprowadzić. Na tym przykładzie bardzo dobrze widać, że wprowadzenie ułatwień w pozyskaniu informacji a w konsekwencji oszczędności po stronie administracji podatkowej może powodować wzrost kosztów obsługi u podatników. W przypadku planowanej struktury JPK_VDEK będzie o tyle korzystniej, że odpadnie jeden z obowiązków, zamiast dwóch plików elektronicznych JPK i VAT-7 podatnik będzie składał tylko jeden i to niewątpliwe należy ocenić pozytywnie.