Nauka języka polskiego oraz opieka nad dziećmi mają ułatwić uchodźcom podejmowanie zatrudnienia
Wprowadzona w połowie marca specustawa uprościła procedurę zatrudniania obywateli Ukrainy. Teraz rząd chce dodać do niej kolejne systemowe rozwiązania, które dodatkowo wspomogą ich aktywizację zawodową. Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw przyjęła już Rada Ministrów.
Co przewiduje nowelizacja
Po pierwsze, wprowadzone zostaną systemowe rozwiązania służące racjonalnemu i stabilnemu zapewnieniu przez samorządy oraz podmioty prywatne opieki nad najmłodszymi dziećmi uchodźców, w szczególności w sytuacji, gdy ich rodzice pracują. Jak wyjaśnia resort rodziny i polityki społecznej, w związku z wojną w Ukrainie do Polski przybywają rodzice, głównie matki, z małymi dziećmi. Osoby te otoczone są wsparciem i pomocą. Mają zapewnione zakwaterowanie oraz wyżywienie. Przysługują im również świadczenia pieniężne. Kluczowe jest jednak wsparcie ich w znalezieniu zatrudnienia i zapewnieniu opieki nad dzieckiem w czasie, gdy rodzic jest w pracy. W tym celu ministerstwo proponuje uzupełnienie oferty jednostek systemu oświaty o możliwość sprawowania opieki przez dziennego opiekuna nad ukraińskimi dziećmi w wieku 3-5 lat. Zaletą takiego rozwiązania jest również to, że uciekający przed wojną obywatele Ukrainy zyskują kolejną możliwość podjęcia pracy w Polsce, bo to właśnie osoby z tego kraju będą opiekunami.
Poza tym powiatowe urzędy pracy będą mogły organizować szkolenia z języka polskiego dla cudzoziemców. Limit środków przeznaczonych na jedną osobę to 2 tys. zł. Koszty z tym związane będą finansowane z Funduszu Pracy. Każdy cudzoziemiec będzie mógł wziąć udział w jednym szkoleniu.
Razem Możemy Więcej
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS) przypomina, że od 25 lutego do 21 marca samorządy, organizacje pozarządowe i instytucje rynku pracy mogły ubiegać się o środki z Funduszu Pracy na aktywizację zawodową i integrację cudzoziemców legalnie przebywających w Polsce. A wszystko w ramach programu „Razem Możemy Więcej - Pierwsza Edycja Programu Aktywizacyjnego dla Cudzoziemców na lata 2022-2023”.
Jak podsumowuje MRiPS, nadesłane zostały 873 oferty na kwotę przekraczającą 1 mld zł. To sprawiło, że resort zadecydował o zwiększeniu dofinansowania z planowanych 40 mln do 104 mln zł.
- Już blisko 175 tys. obywateli Ukrainy zatrudnili pracodawcy na podstawie przepisów specustawy. Rozwiązania systemowe, które wprowadzamy mają przyczynić się do jeszcze większej integracji społecznej i aktywizacji zawodowej cudzoziemców. Temu służy też ogłoszony przez nas konkurs. Środki przeznaczone będą m.in. na szkolenia językowe i zawodowe, co ma ułatwić znalezienie pracy - mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Najwięcej ofert - ponad 50 proc. - pochodzi od organizacji pozarządowych. Na drugim miejscu, z udziałem na poziomie 25 proc., znalazły się instytucje rynku pracy, a na trzecim - jednostki samorządu terytorialnego, z 20 proc. Najbardziej aktywne w tej kwestii regiony to województwa: mazowieckie, śląskie, dolnośląskie, wielkopolskie i małopolskie, a najmniej ofert spłynęło z łódzkiego i opolskiego.
Ponad połowa zgłoszonych programów obejmuje integrację i aktywizację społeczną. Do objęcia pomocą wskazywano też szkolenia językowe, zawodowe, pomoc psychologiczną, czy wsparcie w poszukiwaniu pracy.
Rekomendację do realizacji otrzymało 115 z nadesłanych programów. Większość zarekomendowanych ofert - 67 proc. - dotyczy integracji i aktywności społecznej, pozostałe 33 proc. - aktywizacji zawodowej. Ze wsparcia skorzystają przede wszystkim obywatele Ukrainy, a dwa projekty dotyczą obywateli Afganistanu.
Średnia kwota dofinansowania przypadająca na jednego uczestnika to ok. 2 tys. zł. Jak tłumaczy MRiPS, w zakresie poszczególnych projektów została ona zaproponowana na podstawie analizy kosztorysów i działań przedstawionych przez oferentów oraz porównania poszczególnych pozycji kosztów z cenami rynkowymi.
Już wiadomo, że w każdym województwie realizowany będzie przynajmniej jeden projekt. Najwięcej z nich przypadnie natomiast na województwa: mazowieckie, wielkopolskie i śląskie - ponad 10 proc. ogólnej liczby ofert. Jest też pięć programów, które swoimi działaniami obejmą cały kraj.
Lepsza ochrona cudzoziemców
Jakie jeszcze inne zmiany przewiduje projekt nowelizacji specustawy? Mowa jest o zapewnieniu odpowiedniego standardu ochrony obywateli Ukrainy, związanego z wykonywaniem przez nich pracy w Polsce. Chodzi o to, by zagwarantować cudzoziemcowi pracę na warunkach nie gorszych niż wskazane w powiadomieniu o powierzeniu pracy, obowiązek przestrzegania określonego wymiaru czasu pracy oraz wynagrodzenia za wykonaną pracę.
Projektowane zmiany pozwolą na bardziej skuteczne wyegzekwowanie od podmiotu powierzającego pracę, na podstawie umowy prawa cywilnego, zapewnienia odpowiedniego standardu ochrony praw cudzoziemców objętych ustawą szczególną. Zmiany przyczynią się także do bardziej skutecznej kontroli, którą przeprowadza Straż Graniczna lub Państwowa Inspekcja Pracy, które badają, czy stan faktyczny w zakresie zatrudnienia cudzoziemców wypełnia definicje nielegalnego wykonywania pracy lub powierzania nielegalnego wykonywania pracy, o których mowa w ustawie o promocji zatrudnienia.
Poza tym mają zostać doprecyzowane przepisy pozwalające na eliminację przypadków ubiegania się i pobierania świadczeń przez obywateli Ukrainy, którzy wyjechali z Polski.
Nowelizacja przewiduje również wprowadzenie ułatwień, jeśli chodzi o organizowanie nauki osób przybyłych z Ukrainy. Dotyczy to także zapewnienia równego dostępu do wsparcia w postaci dodatkowej nauki języka polskiego dla osób będących oraz niebędących obywatelami polskimi, które kształciły się za granicą.
Wojewodowie mają uzyskać dostęp do rejestru obywateli Ukrainy, którym nadano numer PESEL.
Z możliwości objęcia regulacjami ustawy wyłączeni zostaną, obok obywateli polskich, również obywatele Unii Europejskiej.
PAO
Partner
