Wprowadzanie do obrotu pieniędzy pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł. Brudne pieniądze (czarne pieniądze) to środki pochodzące zwykle z działalności przestępczej, a ich wypranie (oczyszczenie) ma służyć ukryciu przestępczego pochodzenia i włączeniu do legalnego obrotu finansowego i gospodarczego. W odróżnieniu od „czarnych” pieniędzy, pieniądze „szare” pochodzą ze źródeł legalnych, jednak są ukrywane przed urzędami skarbowymi i organami kontroli finansowej.

Sposoby stosowane w praktyce

Pieniądze prane są m.in. poprzez tzw. smurfowanie (duże sumy dzielone są na mniejsze kwoty gotówkowe, które następnie przesyłane są przekazami pieniężnymi – zwykle przez większą liczbę osób – tzw. smurfy), zawyżanie dochodów z własnej działalności, tworzenie fikcyjnych spółek, przemyt gotówki za granicę, a następnie odbieranie pieniędzy legalnymi metodami czy otrzymywanie legalnych kredytów w zamian za zastaw funduszy pochodzących z działalności przestępczej.

Przeciwdziałania

W Polsce istnieje obowiązek rejestrowania transakcji, których równowartość wynosi co najmniej 15 tys. euro. Ten próg kwotowy nie dotyczy tzw. transakcji podejrzanych (jeżeli okoliczności transakcji wskazują na pochodzenie pieniędzy z nielegalnych źródeł). Rejestracji dokonują tzw. instytucje obowiązane – m.in. banki, domy maklerskie, zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne, przedsiębiorstwa leasingowe i factoringowe, przedsiębiorcy prowadzący lombardy i komisy, notariusze.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ

Od 15 maja 2004 r. obowiązek rejestrowania tzw. transakcji podejrzanych nałożono na adwokatów, radców prawnych, prawników zagranicznych, biegłych rewidentów i doradców podatkowych.

Ewa Usowicz

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 153, poz. 1505 z późn. zm.).