Abolicja oznacza ustawowe doraźne (jednorazowe) darowanie pewnych przestępstw i wykroczeń, polegające na zakazie wszczęcia postępowania karnego lub nakazie umorzenia postępowania już wszczętego. W odróżnieniu od amnestii abolicja nie ma wpływu na wykonanie kar już orzeczonych i wykonywanych. Przepisy abolicyjne występują zazwyczaj łącznie z przepisami o amnestii w ustawie amnestyjnej, uchwalanej każdorazowo przez parlament. Ustawodawca używa zazwyczaj sformułowania „przebacza się i puszcza w niepamięć”, wskazując na określoną kategorię przestępstw, niekiedy także przy zaistnieniu dodatkowych warunków, w szczególności dotyczących zmiany trybu życia albo denuncjacji lub autodenuncjacji (tzw. abolicja warunkowa).

Do wyjątków należy wydawanie odrębnego aktu prawnego poświęconego abolicji. Przykładem jest dekret z 12 grudnia 1981 r. o przebaczeniu i puszczeniu w niepamięć niektórych przestępstw i wykroczeń.

Ustawodawca, wydając przepisy abolicyjne, nie jest ograniczony w zakresie swego działania, tak jak prezydent w ramach indywidualnego ułaskawienia.

Agnieszka Wyszomirska