W najszerszym znaczeniu jest to zespół norm prawnych regulujących stosunki pomiędzy państwami i innymi uczestnikami obrotu prawnego w Europie. Najczęściej jednak prawem europejskim określa się zespół norm prawnych regulujących stosunki w ramach Unii Europejskiej. Zasadniczy podział prawa europejskiego to podział na prawo pierwotne i prawo wtórne.

Prawo pierwotne
To prawo organizacyjne, na którym opiera się struktura instytucjonalna, cele gospodarcze i główne założenia integracji europejskiej. Prawo pierwotne stanowi nadrzędny zbiór norm prawnych WE, z którym zgodne muszą być wszystkie normy prawa wtórnego (pochodnego).

W skład prawa pierwotnego wchodzą następujące zasady:

* zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego – dopuszczalne jest stosowanie prawa krajowego, w tym konstytucji, jedynie w zakresie, w jakim nie jest ono sprzeczne z normami wspólnotowymi,
* zasada bezpośredniej skuteczności prawa wspólnotowego – normy prawa wspólnotowego (traktaty, rozporządzenia, dyrektywy) mogą być stosowane bezpośrednio w systemach prawnych państw członkowskich bez konieczności ich implementacji do tych systemów, jeżeli są: wystarczająco precyzyjne, bezwarunkowe, nakładają na określonepodmioty prawa jasne obowiązki i przyznają jednostkom określone prawa,
* zasada pośredniego skutku – organy państw członkowskich mają obowiązek interpretacji przepisów prawa krajowego w świetle prawa wspólnotowego,
* zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego – państwo członkowskie ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą wobec podmiotu prywatnego za tzw. delikt legislacyjny, czyli niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązku implementacji dyrektywy, pod warunkiem że: dyrektywa przewiduje przyznanie określonych praw podmiotom prywatnym, treść tych praw można ustalić na podstawie przepisów dyrektywy oraz pomiędzy działaniem lub zaniechaniem państwa a szkodą poniesioną przez podmiot prywatny istnieje związek przyczynowo-skutkowy.


A także zasady ogólne:

* fundamentalne prawa człowieka (Europejska Konwencja Praw Człowieka,
* zasady procedury sądowej, administracyjnej i legislacyjnej – zakaz działania prawa wstecz, zasada pewności prawa, zasada określoności prawa, zasada „uzasadnionych oczekiwań”, prawo do sądu, prawo do uzasadnienia rozstrzygnięcia, prawo do bycia wysłuchanym, prawo do odmowy zeznań itp.,
* zasada równości wobec prawa (w tym zasada niedyskryminacji),
* zasada subsydiarności – organy ustawodawcze UE wydają wiążące przepisy na poziomie wspólnotowym wtedy, gdy na poziomie krajowym nie da się wystarczająco osiągnąć identycznego lub lepszego efektu,
* zasada proporcjonalności – żadne działanie Wspólnoty nie może wykroczyć poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia celów określonych w traktacie.



Prawo pochodne (wtórne) WE
Do kategorii prawodawstwa wtórnego (pochodnego) należą akty wydawane przez instytucje Wspólnoty działające zgodnie z przyznanymi im kompetencjami wynikającymi z prawa pierwotnego lub wtórnego. Do wiążących aktów prawa wtórnego należą: rozporządzenia, dyrektywy i decyzje oraz niewiążące zalecenia i opinie.
Akty prawa wtórnego wydaje głównie Rada Unii Europejskiej, ale także Komisja Europejska, jak również Rada działająca wraz z Parlamentem Europejskim. Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje są publikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Wchodzą one w życie z dniem w nich określonym lub, w jego braku, dwudziestego dnia po ich publikacji.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Rozporządzenia unijne stanowią rodzaj aktów o charakterze ponadnarodowym, które wiążą bezpośrednio bez konieczności podejmowania przez państwa członkowskie jakichkolwiek działań wdrożeniowych. Najczęściej stosowane w ramach wspólnej polityki handlowej (w szczególności prawo celne), wspólnej polityki rolnej czy rybołówstwa.

Podstawa prawna
* Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (Dz.U. z 2004 r. nr 90, poz. 864/2).