Przedstawiciel to podmiot, który dokonuje czynności prawnych (np. kupna mieszkania, zawarcia umowy zlecenia) w imieniu i z bezpośrednimi skutkami dla osoby, którą reprezentuje.

Podstawa działania

Umocowanie do działania w imieniu reprezentowanego może:

* wynikać z ustawy – i wtedy mamy do czynienia z przedstawicielem ustawowym (np. z rodzicami małoletniego dziecka, opiekunem, kuratorem, wspólnikiem reprezentującym wspólników, np. spółki jawnej, likwidatorem spółki),

* być oparte na oświadczeniu woli reprezentowanego – mówimy wtedy o pełnomocniku.

Rodzajem pełnomocnictwa występującym w stosunkach gospodarczych jest prokura.

Zakres działania

* musi on mieć umocowanie i działać w jego granicach. Dokonana przez niego czynność nie będzie skuteczna do czasu jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu została dokonana;

* umocowanie musi dotyczyć czynności prawnej lub mającej bezpośredni związek z prawem (np. wyznaczenie terminu do wywiązania się ze zobowiązania); nie może dotyczyć czynu stanowiącego przejaw uczuć (np. przebaczenie);

* przedstawiciel musi mieć zdolność do reprezentowania;

* przedstawiciel musi działać w imieniu reprezentowanego (dokonując czynności, kontrahent musi mieć świadomość, że dana osoba występuje w imieniu swojego mocodawcy);

* przedstawiciel nie może dokonać czynności prawnej, jeżeli zabrania tego ustawa lub niemożność taka wynika z właściwości danej czynności prawnej (np. przedstawiciel nie może sporządzić ani odwołać testamentu).

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Działanie w cudzym imieniu przez osobę, która nie ma umocowania bądź przekracza granice swego umocowania, jest w zasadzie bezskuteczne, jeśli czynności dokonuje przedstawiciel ustawowy, natomiast jeżeli działa pełnomocnik, staje się on „rzekomym pełnomocnikiem” (łac. falsus procurator).
Wojciech Ostrowski
„Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza” Spółka Komandytowa

Podstawa prawna
Art. 95 i 1091–1099 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).