Jednostronna czynność prawna to taka, która dochodzi do skutku przez oświadczenie woli tylko jednej strony.
Czynność prawna, choć jest fundamentalnym pojęciem dla prawa cywilnego, nie została zdefiniowana w kodeksie cywilnym. Nie ma definicji ani jedno-, ani wielostronnych czynności prawnych.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Jednostronną czynnością prawną jest np. udzielenie pełnomocnictwa, akt fundacyjny, testament, przyjęcie i odrzucenie spadku, porzucenie rzeczy, objęcie w posiadanie rzeczy niczyjej czy wypowiedzenie stosunku prawnego.
Można jednak powiedzieć, że czynność prawna jest to stan faktyczny, na który składa się co najmniej jedno oświadczenie woli zmierzające do ustanowienia, zmiany lub zniesienia stosunku cywilnoprawnego, z którym to stanem faktycznym ustawa wiąże skutki prawne nie tylko wyrażone w oświadczeniu woli, lecz także oświadczeniem tym nieobjęte, a wynikające z ustawy, zasad współżycia społecznego lub ustalonych zwyczajów. Nie są czynnościami prawnymi zachowania i oświadczenia, które nie mają na celu wywołania skutków uznanych przez prawo. Nie są więc – przykładowo – zdarzeniami prawnymi obietnice składane przez polityków w kampanii wyborczej. Nie dokonują oni w rozumieniu prawa cywilnego czynności prawnych, ponieważ nie wyrażają woli nawiązania stosunków cywilnoprawnych, a jedynie próbują nakłonić wyborców do oddania na nich głosu. W odróżnieniu od umów, które z natury swej są czynnościami prawnymi dwustronnymi lub wielostronnymi (do zawarcia umowy konieczne jest zgodne oświadczenie woli dwu lub większej liczby stron – jak np. w umowie sprzedaży czy umowie spółki), i których można sobie wyobrazić niezliczone kombinacje, liczba jednostronnych czynności prawnych jest zamknięta. Są to czynności wymienione przez ustawy, przede wszystkim przez kodeks cywilny.