Moderator: Krzysztof Jedlak – redaktor naczelny Dziennika Gazety Prawnej

Jaki jest aktualnie pomysł na samorządy samych samorządowców, bogatych w 35-letnie doświadczenia, a jaki jest pomysł rządu na samorządy? W których obszarach wzajemnych relacji nastąpił postęp, w których regres, a gdzie panuje stagnacja? Gdzie jest wspólna troska o dobro wspólne, a gdzie są zarzewia sporów? Jaki jest aktualnie stan spraw samorządowych? Czy samorządy zamiast na wielkiej polityce mogą się skupić na swojej pracy? Czego – nie licząc pieniędzy (o których też będziemy rozmawiać) - potrzebują, aby tę pracę wykonywać dobrze? Czy potrzebujemy nowych impulsów – jakich? – aby lokalne wspólnoty mogły się szybko rozwijać, a nawet rozkwitać?

Zagadnienia:

• czy spory między władzą centralną i lokalną wreszcie wygasły czy tylko zmieniły charakter? Jak teraz wyglądają wzajemne relacje? Czy istnieje konstruktywny dialog? Co zmieniło się na lepsze, a co na gorsze – i dla kogo?
• jakie są najważniejsze kwestie do uregulowania we wzajemnych stosunkach rządu i samorządów; jakie z tych kwestii są najpilniejsze?
• finanse samorządów – czy mamy już rozwiązania docelowe, czy wciąż czekamy na wielką reformę samorządowych finansów – zarówno jeśli chodzi o kwoty, jak i o mechanizmy
• centralizacja czy decentralizacja – które trendy aktualnie przeważają, co tu jest jeszcze do zmiany zdaniem samorządowców, a co zdaniem rządu, czy i jaka recentralizacja byłaby wskazana?
• zmiany ustrojowe 35 lat po reformie gminnej – czy i jakie zmiany w samorządach są potrzebne; jakie są widoki na wprowadzenie tych zmian, których lokalne społeczności potrzebują i które od dawna postulują
• jako model samorządów byłby optymalny dla lokalnych społeczności – i jakie są różnice w konstrukcji tego modelu między władzą lokalną a centralną
• czy i pod jakimi warunkami możemy liczyć na stabilne, silne samorządy, które przez kolejne dekady będą podporą państwowości w takim modelu, w którym samorządy i rząd nie będą musiały się sobą nawzajem zajmować

Moderator: Marek Tejchman – zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej

Jaki jest aktualnie pomysł na samorządy samych samorządowców, bogatych w 35-letnie doświadczenia, a jaki jest pomysł rządu na samorządy? W których obszarach wzajemnych relacji nastąpił postęp, w których regres, a gdzie panuje stagnacja? Gdzie jest wspólna troska o dobro wspólne, a gdzie są zarzewia sporów? Jaki jest aktualnie stan spraw samorządowych? Czy samorządy zamiast na wielkiej polityce mogą się skupić na swojej pracy? Czego – nie licząc pieniędzy (o których też będziemy rozmawiać) - potrzebują, aby tę pracę wykonywać dobrze? Czy potrzebujemy nowych impulsów – jakich? – aby lokalne wspólnoty mogły się szybko rozwijać, a nawet rozkwitać?

Moderator: Krzysztof Bałękowski – dziennikarz Dziennika Gazety Prawnej

Jeśli nie, to od 1 stycznia 2026 r. w wielu samorządach nie ruszy już żadna nowa budowa. Będzie to możliwe tylko na obszarach objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, czyli na 1/3 terytorium Polski.

Zagadnienia:

• jak gminy radzą sobie z przygotowaniem dokumentów
• czy jest szansa na dotrzymanie terminu
• czy przedłużenie terminu o pół roku ma sens

Moderator: Marek Tejchman – zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej

Polityka gospodarcza samorządów jest kluczowym elementem rozwoju regionów. Panel poświęcony będzie omówieniu działań samorządów w zakresie wspierania przedsiębiorczości, pozyskiwania funduszy oraz transformacji energetycznej, które mają wpływ na lokalną gospodarkę i mieszkańców.

Zagadnienia:

• Inwestycje samorządowe jako motor wzrostu lokalnej gospodarki?
• Rola i zmiana transformacji energetycznej
• Fundusze unijne i krajowe jako źródło rozwoju lokalnego?
• Wspieranie przedsiębiorczości i przyciąganie inwestorów.

Moderator: Patrycja Otto-Duszczyk – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

Start systemu już 1 października. Dla gmin nowe podejście do zbierania odpadów oznacza spełnienie nowych obowiązków. Wiąże się też z nowymi wyzwaniami w zakresie gospodarki odpadami.

Zagadnienia:

• Czy gminy są gotowe na nadchodzącą rewolucję. Co zostało jeszcze do zrobienia
• Jaki wpływ będzie miało wejście kaucji na systemy gminne
• Dlaczego ważne jest szybkie wdrożenie ROP
• Co oznacza wejście kaucji przez ROP dla gmin, ale i dla mieszkańców
• Problemy z niejasnymi przepisami, choćby w zakresie sprawozdawczości i ewentualne konsekwencje z tego wynikające dla samorządów

Moderator: Aleksandra Hołownia – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

O składowiskach nielegalnych odpadów w Siemianowicach Śląskich czy Przylepie zrobiło się głośno wtedy, gdy spłonęły, zatruwając przy tym powietrze, gleby i rzeki. Za zaniedbania obwiniane są wtedy samorządy, na które często spada obowiązek pozbycia się odpadów, mimo że nie pozwalają na to ich budżety. Czy w rozwiązaniu problemu pomogą nowe przepisy i programy rządowe?

Zagadnienia:

• Fundusze na likwidację nielegalnych miejsc składowania odpadów. Jak je pozyskać?
• Rola rozszerzonej odpowiedzialności producenta w przyszłości zarządzania odpadami

Moderator: Aleksandra Hołownia – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

Powodzie i susze, wyspy ciepła i zanikająca bioróżnorodność - zmiany klimatu wpływają na codzienność mieszkańców i wymuszają nowe podejście do planowania miast. Samorządy czekają też nowe obowiązki, a niektóre z nich będą musiały przedstawić miejskie plany adaptacji do zmian klimatu. Jak zrobić to w sposób, który zwiększy atrakcyjność i bezpieczeństwo dla mieszkańców?

Zagadnienia:

• Miejskie plany adaptacji do zmian klimatu – jak zrobić je dobrze?
• Jak łapać i wypuszczać wodę, by zrobić z niej najlepszy użytek?
• Nowa zieleń w mieście. Kogo dziwią nieskoszone trawniki i trawa na dachu przystanku.

Moderator: Aleksandra Hołownia – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

Powódź na Dolnym Śląsku pokazała, jak ważne jest zarządzanie kryzysowe w zapewnieniu bezpieczeństwa i zaufania mieszkańców. Jak przygotować samorządy do zarządzania kryzysowego? Na czym ono polega? Co mieści się w procedurach, a co pozostaje kwestią charakteru?

Zagadnienia:

• Zarządzanie kryzysowe – niezbędne procedury
• Szkolenia dla samorządowców z zarządzania kryzysowego
• Powódź, pandemia, wojna w Ukrainie – co je łączy?

Moderator: Patrycja Otto-Duszczyk – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

Samorządowe szpitale toną w długach. Kolejne podwyżki dla białego personelu tylko pogłębiają problem. Jak go rozwiązać, czy działania rządu zmierzają w dobra stronę. Czy samorządy mogą same zmienić obraz lokalnego systemu ochrony zdrowia. Co uzdrowi sytuację.

Zagadnienia:

• Co dziś w największym stopniu napędza długi szpitali – podwyżki, inflacja, wycena kontraktów, nieregulowanie zobowiązań za wykonane świadczenia na czas
• Propozycje rządu i samorządów na rozwiązanie problemów i systemowych zmian. Jak wygląda realizacja obietnicy rządu
• Budżet NFZ na 2025 r. – na ile zapewni dobre funkcjonowanie szpitali
• Czy powiaty stać na reformę szpitali
• Konsekwencje i zagrożenia dla mieszkańców

Moderator: Marek Tejchman – zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej i Zbigniew Parafianowicz – dziennikarz Dziennika Gazety Prawnej

Jakie zadania i wyzwania stoją przed lokalnymi liderami wobec zagrożeń które stoją przed Polską? Jakiego rodzaju współpracy mogą oczekiwać Siły Zbrojne i jak przygotować się do świata nowych wyzwań?

Marek Tejchman – zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej

Moderator: Marek Tejchman – zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej

Trwa dyskusja, jak mają wyglądać fundusze spójności i jak mają być zarządzane. Co z niej wyniknie? Jaki jest stan gry? Jakie są plusy i minusy proponowanych zmian? Co na to Polska i inni członkowie Unii?

Zagadnienia:

• jakie są propozycje KE, jakie jest ich źródło, jaka gra interesów
• jak poważne jest ryzyko, że pieniądze będą inaczej wydatkowane i że będzie ich mniej
• stan debaty na temat proponowanych zmian
• jakie jest stanowisko poszczególnych członków UE
• czego uczą polskie doświadczenia i dlaczego polski model wydawania pieniędzy unijnych się sprawdził
• jakie działania podjął polski rząd, jakie działania podejmują samorządy w kontekście niekorzystnych dla nich propozycji - czy sprawa jest już rozstrzygnięta na ich korzyść?

Joanna Pieńczykowska – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

W 2025 r. będziemy mieli kumulację w ofercie środków z KPO i polityki spójności. Czy samorządy są przygotowane na ich absorbcję? Czy mamy jeszcze szansę, by coś zmienić, aby wykorzystanie nie było zagrożone?

Zagadnienia:

• Co jeszcze zostało w puli dla samorządów z perspektywy finansowej 2021-2027
• Co jest zagrożone - jak wesprzeć samorządy w wykorzystaniu środków z KPO
• Jakie zmiany w KPO planuje resort funduszy

Moderator: Krzysztof Bałękowski – dziennikarz Dziennika Gazety Prawnej

Samorządy są bardzo zróżnicowane nawet w ramach tej samej kategorii. Szczególnie pod względem finansowym. Wracają pytania o to, czy wszystkie powinny realizować te same zadania, czy standard usług powinien zostać zracjonalizowany w zależności od potencjału danego samorządu.

Zagadnienia:

• czy wszystkie gminy i powiaty powinny mieć takie same zadania
• jak ustalić minimalne standardy usług świadczonych na rzecz mieszkańców
• czy odpowiedzią na wyzwania jest szersza współpraca między samorządami

Prowadzący: Jacek Pochłopień – redaktor ds. projektów specjalnych Infor PL

Moderator: Patrycja Otto-Duszczyk – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

Od 1 stycznia 2025 r. administracja samorządowa ma obowiązek stosować system e-doręczeń. Oznacza to, że wszystkie urzędowe pisma i decyzje ma odbierać oraz nadawać w formie elektronicznej. Tak mówi teoria, a co z praktyką.

Zagadnienia:

• Na ile samorządy przekonały się do nowego rozwiązania. Jak wygląda jego zastosowanie w praktyce
• Podsumowanie nowego obowiązku po kilku miesiącach jego obowiązywania
• Redukcja kosztów operacyjnych, skrócenie całego procesu wysyłki i odbioru oraz wymierne korzyści dla środowiska to tylko niektóre zalety wynikające dla samorządów z nowego systemu. Czy tak jest w rzeczywistości. Jak system e- doręczeń faktycznie wpływa na działalność samorządów. Daje zysk, czy stwarza dodatkową pracę
• Czy w związku z ujawnianymi wadami samorządy korzystają z furtki, czyli przechodzenia na papierową formę
• propozycje ewentualnych zmian i usprawnień, słabe punkty systemu

Moderator: Aleksandra Hołownia – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

Czy gmina może być niezależna energetycznie? Energetyka rozproszona miała obniżyć koszty i zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne samorządów. Co stoi na przeszkodzie w tworzeniu spółdzielni energetycznych, klastrów energii czy obywatelskich społeczności energetycznych i na ile one się dzisiaj opłacają?

Zagadnienia:

• Proces tworzenia spółdzielni energetycznej
• Energetyka rozproszona a koszty samorządów

Moderator: Krzysztof Bałękowski – dziennikarz Dziennika Gazety Prawnej

Negatywnych trendów demograficznych nie udało się zatrzymać w ostatnich latach. Już dziś wiadomo, że samorządy muszą zmierzyć się z problemem starzejących się mieszkańców. Czy są na to gotowe i myślą o tym np. planując inwestycje?

Zagadnienia:

• jak stworzyć miasto przyjazne seniorom
• współpraca metropolii z podmiejskimi „sypialniami”
• rola lokalnych władz w aktywizacji osób starszych

Moderator: Marek Tejchman – zastępca redaktora naczelnego Dziennika Gazety Prawnej

Koncepcja „miasta 15 minut” to wizja urbanistyczna, w której mieszkańcy mogą zaspokoić większość swoich codziennych potrzeb w promieniu krótkiego spaceru lub przejażdżki rowerowej od domu. Ta idea oparta na decentralizacji, zrównoważonym transporcie i dostępie do usług lokalnych bez konieczności korzystania z samochodu jest dla nas punktem wyjścia do dyskusji o tym jak miasta powinny organizować przestrzen i transport publiczny.

Moderator: Patrycja Otto-Duszczyk – dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej

W obliczu dynamicznych zmian w systemie oświaty, samorządy stają przed nowymi wyzwaniami związanymi z zarządzaniem edukacją na poziomie lokalnym. Wzrost kosztów utrzymania placówek, niedobory kadrowe, dostosowanie programów do nowoczesnych standardów edukacyjnych oraz cyfryzacja nauczania to tylko niektóre z problemów, z którymi mierzą się władze lokalne.

Panel dyskusyjny skupi się na omówieniu kluczowych wyzwań, jakie stoją przed samorządami w zakresie organizacji, finansowania i rozwoju edukacji w Polsce w 2025 roku.