Kolej z łącznością GSM-R.
Tysiące kilometrów bezpiecznych podróży pociągiem

PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. realizują Krajowy Program Kolejowy (KPK), największy w historii program modernizacji kolei wart blisko 76 miliardów złotych. KPK obejmuje 230 projektów. Dzięki tym inwestycjom pasażerowie zyskują atrakcyjne czasy podróży oraz bardziej dostępną, bezpieczną i punktualną kolej. Przewóz towarów staje się efektywniejszy, a kolej lepiej wykorzystuje swój ekologiczny charakter.

Linie kolejowe w Polsce dostosowywane są do europejskich standardów. Na kluczowych trasach wdrażany jest również Europejski System Zarządzania Ruchem - ERTMS, którego istotną częścią jest system cyfrowej łączności – czyli GSM-R. System obejmie m.in linie z Warszawy do Lublina, z Warszawy do Radomia oraz międzynarodowe korytarze transportowe, przebiegające przez całą Polskę - E20 od Kunowic przez Poznań, Warszawę do Terespola, E30 od Zgorzelca przez Legnicę, Wrocław, Katowice i Kraków do Rzeszowa, E59 ze Szczecina przez Poznań do Wrocławia. Będzie także na Centralnej Magistrali Kolejowej od Grodziska Mazowieckiego do Zawiercia.

Kolej z cyfrową jakością połączeń

Elementy systemu GSM-R zostały już zabudowane m.in.: na odcinku magistrali kolejowej E30 – między Bielawą Dolną a Opolem, na linii E20 od Kunowic do Terespola, na linii E 65 od Warszawy do Gdyni. Obecnie zabudowywane są na kolejnych prawie 14 tys. kilometrów linii zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

W 2025 roku, dzięki realizacji projektu „Budowa infrastruktury systemu ERTMS/GSM-R na liniach kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w ramach NPW ERTMS”, głównym systemem łączności na polskiej kolei stanie się GSM-R. Całkowite przejście na nowy standard ma nastąpić w roku 2030. Zarządzanie ruchem kolejowym będzie łatwiejsze a podróże koleją staną się jeszcze bezpieczniejsze.

GSM- R tylko dla kolei

System GSM-R to specjalistyczna odmiana cyfrowej łączności komórkowej opracowana z myślą o komunikacji na kolei. W nazwie systemu litera „R” oznacza „Railway” czyli „kolej”. System GSM-R pozwala jednocześnie na dwukierunkową (lub wielokierunkową) łączność głosową oraz na przesyłanie danych. GSM-R będzie służył wyłącznie urządzeniom kolejowym i będzie dostępny jedynie dla pracowników kolei odpowiadających za prowadzenie ruchu pociągów. Sygnał GSM-R dzięki zastosowaniu anten sektorowych wysyłany będzie tylko wzdłuż linii kolejowych, a nie na całą okolicę.

Sprawniejsze zarzadzanie ruchem kolejowym to bezpieczniejsze podróże

Uruchomienie łączności GSM-R zapewni lepszą komunikację między pracownikami odpowiedzialnymi za prowadzenie ruch pociągów. Przekazywanie komunikatów stanie się szybsze i sprawniejsze. Dzięki transmisji danych, system GSM-R przy współpracy z Europejskim Systemem Sterowania Pociągiem - ETCS, usprawni zarządzanie ruchem kolejowym. Zabudowa systemu GSM-R i ETCS pozwoli na uruchomienie na kluczowych liniach kolejowych w Polsce Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym - ERTMS.

Jak działa Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym – ERTMS?

Komunikacyjne serce Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS) stanowi cyfrowy system łączności GSM- R, który odpowiada za przesyłanie informacji niezbędnych do prowadzenia ruchu kolejowego np. przesyłania zezwoleń na jazdę pociągów.

Informacje o aktualnej sytuacji na odcinku linii kolejowej pozyskiwane z urządzeń sterownia ruchem (m.in.: zwrotnicy, semaforów, systemu niezajętości toru, komputera zależnościowego) przesyłane są do lokalnych centrów sterowania, gdzie za pomocą Centrum Sterowania Komputerowego (RBC) poddawane są analizie. Uzyskane w ten sposób informacje pozwalają na wypracowanie zezwolenia na jazdę dla poszczególnych pociągów. Następnie, dzięki łączność GSM-R, informacje przekazywane są do kabiny maszynisty. System ETCS poziomu 2 za pośrednictwem GSM- R nadzoruje w sposób ciągły pracę maszynisty, reaguje w przypadku zignorowania komunikatów oraz ostrzeżeń. Jeśli pociąg przekroczy dopuszczalna prędkość ETCS automatycznie zatrzyma pociąg.

Korzyści z Europejskiego Systemu Zarzadzania Ruchem Kolejowym – ERTMS.

Główną korzyścią z wdrożenia systemu jest zwiększenie przepustowości linii, czyli możliwość uruchomienia większej liczby pociągów. Dzięki „kontroli” pracy osób zaangażowanych w prowadzenie ruchu pociągów oraz maszynistów, minimalizuje się ryzyko popełnienia błędu, a tym samym wypadku. System ERTMS/ETCS, na odpowiednio przygotowanych liniach, pozwoli na podniesienie prędkości pociągów powyżej 160 km/h. Dzięki nowym urządzeniom komputerowym w kabinie maszynisty, na których wyświetlane będą m.in.: najważniejsze informacje o sytuacji na szlaku, obsługa lokomotywy, prowadzącej pociąg z prędkością powyżej 130 km/h będzie mogła być jednoosobowa.

Wdrożenie w Europie jednolitego Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym umożliwi jazdę pociągów po europejskich trasach bez konieczności wymiany lokomotywy i personelu. Podróże koleją będą sprawniejsze, szybsze a jednocześnie bezpieczne.

Krótsze podróże dzięki ERTMS

Wdrożenie na trasie Warszawa – Trójmiasto nowoczesnego systemu sterowania ruchem kolejowym ERTMS/ETCS poziomu 2 pozwoliło w grudniu ub.r., na podniesienie prędkości pociągów do 200 km/h. Efektem było skrócenie czasu podróży na trasie z Warszawy do Gdańska. Najszybsze podróże zajmują ok. dwie i pół godziny. Pierwszą w Polsce linią kolejową wyposażoną w system ETCS/ERTMS była Centralna Magistrala Kolejowa. Dzięki instalacji systemu ETCS poziomu 1 pociągi na tej linii jeżdżą z prędkością nawet do 200 km/h. Po zabudowie systemu GSM-R i przebudowie ETCS pociągi na Centralnej Magistrali Kolejowej przyśpieszą i pojadą z prędkością przekraczającą 200 km/h.