Sąd zwrócił pionowi śledczemu IPN sprawę trzech peerelowskich generałów - dwóch z MSW i jednego z MON, oskarżonych o bezprawne powołanie w stanie wojennym działaczy NSZZ "Solidarność" na ćwiczenia wojskowe.

W środę Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił wniosek obrony i zwrócił IPN do uzupełnienia sprawę b. szefa Sztabu Generalnego WP gen. Floriana Siwickiego, b. wiceszefa MSW gen. Władysława Ciastonia i b. dyrektora z MSW gen. Józefa Sasina.

Prokurator IPN i dawni powołani na ćwiczenia (dziś oskarżyciele posiłkowi) byli przeciwni zwrotowi sprawy. Od decyzji WSO mogą się jeszcze odwołać do Sądu Najwyższego.

WSO uznał, że śledztwo IPN w ich sprawie miało "istotne braki", których sąd nie mógłby naprawić. W ustnym uzasadnieniu postanowienia sędzia Tomasz Krajewski podkreślił, że każdy oskarżony ma prawo oczekiwać, iż jego sprawa będzie wszechstronnie wyjaśniona przed zamknięciem śledztwa. "Nie może być aprobaty dla poglądu, że można kierować akt oskarżenia, nie bacząc na istotne braki śledztwa" - dodał sędzia.

Według WSO IPN uniemożliwił całej trójce złożenie wyjaśnień, choć mieli oni taki zamiar oraz pozbawił Ciastonia możliwości złożenia wniosku o zapoznanie się z aktami sprawy. Teraz śledczy mają naprawić ten brak.

Za najważniejszy brak śledztwa sąd uznał niepowołanie przez IPN biegłych lekarzy, aby ustalili, czy skarżący się na złe zdrowie 87-letni Siwicki w ogóle może być sądzony. Był on jednym z oskarżonych przez IPN w sprawie wprowadzenia stanu wojennego w grudniu 1981 r., ale jego sprawę wyłączono z tamtego procesu w 2009 r. - gdy przeszedł zawał i śmierć kliniczną - do odrębnego postępowania (jego sprawa jest zawieszona).

Zdaniem WSO dokumentacja medyczna Siwickiego z tamtego procesu (stwierdzająca, że nie może być on sądzony, bo nie ma rokowań na poprawę jego zdrowia) wręcz obligowała IPN do powołania biegłych lekarzy. Sędzia podkreślił, że gdyby orzekli oni, że Siwicki nie może być sądzony, IPN musiałby zawiesić śledztwo wobec niego.

IPN uznał, że rzekome ćwiczenia były tylko pretekstem do odizolowania działaczy opozycji, co łączyło się z ich szczególnym udręczeniem. Na przełomie 1982-83 spędzili oni trzy zimowe miesiące na poligonie w Chełmnie. Według IPN warunki były tam surowsze od tych, w jakich trzymano internowanych.

88-letni Ciastoń (b. wiceszef MSW) został w latach 90. oskarżony o "sprawstwo kierownicze" zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki przez oficerów SB w 1984 r. Z braku wystarczających dowodów winy był dwa razy uniewinniany przez warszawski sąd - w 1994 i 2002 r. 78-letni Sasin był m.in. szefem departamentu MSW, który zajmował się "ochroną gospodarki".

W śledztwie żaden z oskarżonych nie przyznał się do winy. Grozi im do 10 lat więzienia.