Obniżka podatku VAT, podniesienie płacy i emerytury minimalnej, narodowy plan budowy przedszkoli i żłobków, refundacja zabiegów in vitro i środków antykoncepcyjnych, liberalizacja prawa antyaborcyjnego oraz związki partnerskie również dla osób tej samej płaci - to niektóre propozycje programu SLD.

Program wyborczy SLD zatytułowany jest "Jutro bez obaw", liczy 224 strony i podzielony jest na trzy części: "Państwo", "Społeczeństwo" i "Gospodarka".

GOSPODARKA i FINANSE

Sojusz opowiada się za naprawą finansów publicznych, która "zwiększy przejrzystość i wiarygodność finansów publicznych". W programie przypomniano też postulat powołania Rady Fiskalnej - apolitycznego ciała analityczno-doradczego Sejmu, którego zadaniem byłoby stanie na straży przejrzystości finansów publicznych, ocena wiarygodności finansowych planów rządu, zwłaszcza projektu corocznego budżetu, a także ocena skutków dla finansów publicznych nowych projektów ustaw i informowanie opinii publicznej i uczestników rynków finansowych o stanie finansów publicznych.

Sojusz opowiada się też za likwidacją przywilejów podatkowych dla najbogatszych i wprowadzenie podatku od instytucji sektora finansowego.

Podczas sierpniowej konwencji programowej wiceszef klubu SLD Marek Wikiński zapowiadał ponadto: szybszy wzrost gospodarczy (z 3 do 7 proc.), stopniową obniżkę podatku VAT od 2012 r., podniesienie płacy minimalnej oraz minimalnej renty i emerytury, a także likwidację tzw. podatku Belki dla drobnych ciułaczy.

"ZIELONA" GOSPODARKA

Sojusz postuluje doprowadzenie do stworzenia podstaw "zielonej gospodarki" jako impulsu rozwoju gospodarczego i społecznego, poprzez wprowadzenie - wspólnie z resortami gospodarczymi - programów rozwoju energetyki odnawialnej i alternatywnej, zwłaszcza inteligentnych sieci energetycznych, programów budownictwa, przemysłu energooszczędnego i niskoemisyjnego.

Chce również powołania w przyszłości Agencji Ochrony Środowiska, łączącej zadania obecnej Generalnej i Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska oraz GIOŚ i WIOŚ (Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska). Celem tej reorganizacji byłoby zapewnienie koordynacji i współdziałania organów odpowiedzialnych za ochronę przyrody.

POLITYKA SPOŁECZNA

W tym obszarze autorzy programu SLD postulują zwiększenie liczby osób uprawnionych do pomocy państwa i bardziej skuteczną pomoc potrzebującym. Zapowiadają ponadto podwyższenie kryteriów dochodowych uprawniających do pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych (szczególnie dla rodzin wielodzietnych) i coroczną waloryzację tych świadczeń. SLD chce też podnieść wysokość świadczeń rodzinnych; zapowiada zmianę formuły "becikowego" - tak aby pomoc ta trafiała w większym stopniu do gorzej sytuowanych rodziców.

W programie Sojuszu znalazły się też propozycje: podwyższenia emerytury i renty poprzez zwiększenie realnego wzrostu płac we wskaźniku corocznej waloryzacji; podniesienia minimalnego wynagrodzenia do poziomu połowy przeciętnego wynagrodzenia oraz stopniowego zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. SLD chce w ten sposób zapewnić kobietom emerytury takie same, jak te otrzymywane przez mężczyzn. Sojusz postuluje także wprowadzenie karty seniora, czyli biletu wstępu na imprezy kulturalno-sportowe dla najstarszych Polaków.

Autorzy programu SLD zapowiadają też walkę o to, by nie dopuścić do likwidacji osobowości prawnej PFRON. Ich zdaniem, groziłoby to zachwianiem realizacji polityki państwa wobec osób niepełnosprawnych.

ZDROWIE

Jeśli chodzi o tę dziedzinę, to Sojusz chciałby zapewnić bezpłatne znieczulenie przy porodzie, refundację procedur zapłodnienia in vitro i środków antykoncepcyjnych ze środków publicznych, a także złagodzić prawo antyaborcyjne. Ugrupowanie postuluje też zapewnienie uczniom opieki medycznej w placówkach oświatowych. Zdaniem SLD, płace lekarzy, pielęgniarek i innych pracowników sektora ochrony zdrowia powinny być "adekwatne do jakości, zakresu świadczeń i wkładu pracy".

EDUKACJA

W dziedzinie edukacji SLD opowiada się m.in. za przywróceniem kształceniu zawodowemu "jego znaczącej pozycji" i dostosowaniem profilu tego kształcenia do faktycznych potrzeb rynku; stworzeniem Narodowego Programu Budowy Przedszkoli i Żłobków, a także obniżeniem cen podręczników i wprowadzeniem darmowego zestawu podręczników w formie elektronicznej publikowanego w internecie przez MEN.

Sojusz opowiada się również za rezygnacją z wliczania oceny z religii do średniej oraz za wprowadzeniem do szkół publicznych wszystkich szczebli edukacji seksualnej, dopasowanej do wieku, wrażliwości i możliwości percepcyjnych dzieci i młodzieży. W programie SLD znalazła się też propozycja przywrócenia i rozwinięcia systemu bezpłatnego dożywiania uczniów - tak, aby objął on wszystkich potrzebujących.

INFRASTRUKTURA

W dziedzinie infrastruktury SLD zapowiada dążenie do obniżenia kosztów budowy mieszkań; zwiększenie nakładów na infrastrukturę kolejową, tak by w ciągu roku co najmniej 10 mld zł przeznaczać na inwestycje i 5 mld zł na utrzymanie, co - według autorów programu - umożliwi stopniową rewitalizację techniczną kolei. Zdaniem Sojuszu, należy również zapewnić finansowanie budowy dróg na poziomie 30 mld zł rocznie. 6-7 mld złotych rocznie - to, według SLD, suma, jaką trzeba przeznaczyć na utrzymanie i modernizację już istniejących tras.

ROLNICTWO

W obszarze rolnictwa Sojusz zapowiada m.in. "zdecydowaną obronę" wysokości budżetu Wspólnej Polityki Rolnej oraz "wysokie i sprawiedliwe" dopłaty bezpośrednie. Politycy SLD chcieliby zrównać od 2014 r. dopłat bezpośrednich do poziomu rolników państw "starej Unii". W programie SLD znalazła się też propozycja utrzymania systemu kwotowania mleka, który przyczynił się do rozwoju branży mleczarskiej w Polsce. Według Sojuszu, należałoby również uprościć wnioski o dopłaty bezpośrednie, które rolnicy powinni składać co trzy lata, a nie tak jak teraz, co roku.

SLD postuluje ponadto wprowadzenie gwarantowanego minimalnego dochodu dla rolników, a także zapewnienie im dostępu do kredytów preferencyjnych. W nowym programie partii znalazł się też postulat wprowadzenia powszechnego systemu ubezpieczeń produkcji rolnej wspieranego z budżetu państwa.

Sojusz opowiada się ponadto za przeprowadzeniem akcji dobrowolnej wymiany ziemi w ramach gminy, co umożliwiłoby komasację gruntów rolnych; w przypadku najsłabszych gruntów powinien być kontynuowany program ich zalesiania. Zdaniem SLD, Agencja Nieruchomości Rolnych powinna zostać zlikwidowana, a ziemia przekazana samorządom; Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Rynku Rolnego należałoby połączyć.

SLD chce utrzymania KRUS przy jego jednoczesnej reformie. Chodzi m.in. o to, by do zreformowanego KRUS przechodzili nowi rolnicy otrzymujący wsparcie państwa; pozostali rolnicy mogliby w dalszym ciągu przynależeć do starego systemu KRUS. Sojusz chciałby też umożliwić dobrowolne przechodzenie rolników do ogólnego systemu podatkowego.

Jeśli chodzi o GMO to - zdaniem SLD, "za priorytet uznać należy zdrowie i swobodę decyzji konsumentów". Sojusz proponuje, by produkty te były dokładnie i czytelnie oznakowane.

POLITYKA ZAGRANICZNA

W polityce zagranicznej SLD opowiada się za stworzeniem spójnej "Strategii polityki zagranicznej RP", w której przedstawione zostaną interesy narodowe Polski oraz instrumenty ich realizacji, a także kształtowanie jej poprzez konsultacje ze wszystkimi siłami politycznymi w kraju.

Sojusz opowiada się za pogłębianiem integracji europejskiej, zmniejszaniem deficytu demokracji w UE, m.in. poprzez wzmacnianie uprawnień Parlamentu Europejskiego oraz zwiększanie roli parlamentów narodowych w procesie stanowienia prawa unijnego. Autorzy programu chcą wspierać rozwój i czynne uczestnictwo we Wspólnej Polityce Zagranicznej i Bezpieczeństwa UE, m.in. współpracować na rzecz podniesienia zdolności operacyjnych w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Sojusz chce także działać na rzecz porozumienia UE z NATO w dziedzinie obronności.

Autorzy programu proponują ponadto rozwijanie, na wzór Trójkąta Weimarskiego, trójkąta współpracy obejmującego Polskę, Niemcy i Rosję; chcą też rozwijać relacji z pozostałymi bliższymi i dalszymi sąsiadami z Europy Środkowej i Wschodniej: Ukrainą, Białorusią, Czechami, Słowacją, Litwą, Łotwą, Estonią, Węgrami, Rumunią, Mołdową, Bułgarią Słowenią, Chorwacją, Serbią, Czarnogórą, Bośnią i Hercegowiną oraz Macedonią.

Według SLD, zacieśniać należy też współpracę w ramach Grupy Wyszehradzkiej, przyspieszyć proces pojednania w relacjach z Ukrainą, a także doprowadzić do ratyfikacji Karty Praw Podstawowych UE bez żadnych ograniczeń czy zastrzeżeń.

ADMINISTRACJA

Tu SLD postuluje m.in. racjonalizację zatrudnienia w administracji, przygotowanie i uchwalenie, wzorem UE, "Kodeksu dobrej administracji", który miałby obowiązywać we wszystkich organach administracji rządowej i samorządowej. Zapowiada również opracowanie i wdrożenie wieloletniego Programu Antykorupcyjnego, który spowoduje zwiększenie przejrzystości procesu legislacyjnego oraz wzmocnienie równego wpływu obywateli na instytucje tworzące prawo.

W nowym programie przypomniany został ponadto powołanie Rady Konstytucyjnej, która zebrałaby, przeanalizowała i oceniła wszystkie pojawiające się propozycje zmian ustawy zasadniczej. Zadaniem Rady byłoby opracowanie jednolitego sprawozdania, poddanego następnie konsultacjom społecznym. Zdaniem Sojuszu, w skład Rady powinni wejść m.in. byli i obecni marszałkowie Sejmu i Senatu, rzecznicy praw obywatelskich oraz wybitni prawnicy-konstytucjonaliści.

SLD proponuje ponadto zmianę sposobu powoływania sędziów Trybunału Konstytucyjnego, tak by to Krajowa Rada Sądownictwa, zgromadzenie ogólne sędziów Sądu Najwyższego oraz Naczelny Sąd Administracyjny miały prawo do wskazywania kandydatów na sędziów TK.

Zdaniem Sojuszu, rozważyć należy też konstytucjonalizację prokuratury, co miałoby "skutecznie zabezpieczyć przed ewentualnym powrotem prokuratury pod kontrolę rządu". Według SLD, trzeba też opracować i przyjąć ustawę o bezpłatnej pomocy prawnej. W tym celu miałoby zostać ustanowione partnerstwo z samorządem adwokackim, radcowskim i notarialnym.

Sojusz opowiada się też za nowelizacją ustawy o godle, hymnie i barwach Rzeczypospolitej, tak by symbole religijne nie mogły wisieć w miejscach publicznych, likwidacją Funduszu Kościelnego, ograniczeniem liczby etatów kapelanów w instytucjach państwowych, uchyleniem karalności tzw. obrazy uczuć religijnych, a także legalizację związków partnerskich, zarówno osób tej samej, jak i odmiennej płci.

SŁUŻBY SPECJALNE

W obszarze służb specjalnych, Sojusz postuluje przeniesienie CBA do struktur Komendy Głównej Policji na zasadach analogicznych do tych, na jakich funkcjonuje CBŚ; podporządkowanie Agencji Bezpieczeństwa Wojskowego, Agencji Wywiadu i obszaru Zarządzania Kryzysowego w kraju MSWiA. Zapowiada też wprowadzenie zasady kadencyjności sprawowania urzędu Komendanta Głównego Policji oraz likwidację stanowiska Koordynatora ds. Służb Specjalnych.

OBRONNOŚĆ

Jeśli chodzi o kwestie obronności, w programie SLD zapisano przede wszystkim zakończenie misji wojskowej w Afganistanie, tak by pierwsza grupa polskich żołnierzy mogła wyjechać stamtąd jeszcze w tym roku. Sojusz proponuje też przygotowanie Narodowego Programu Budowy Marynarki Wojennej oraz utrzymanie zasady wydatków obronnych na poziomie 1,95 proc. PKB.