Europejskość zawsze oparta była przede wszystkim o tożsamość kulturową - powiedział prezydent Bronisław Komorowski, otwierając w czwartek we Wrocławiu Europejski Kongres Kultury, jedno z najważniejszych wydarzeń programu kulturalnego polskiej prezydencji.

"Zawsze będzie toczył się spór o rolę kultury w definiowaniu europejskości i trzeba ten dyskurs prowadzić, tak jak dyskusje o tym, gdzie zaczyna się i gdzie kończy Europa, co ją definiuje, co ją ogranicza, co wyznacza jej nowe, piękne perspektywy" - powiedział prezydent.

Prezydent uznał, że właśnie we Wrocławiu można zauważyć wielkość kultury europejskiej, wyrażającą się m.in. w poczuciu piękna różnorodności. "Jedność europejska musi uwzględniać różnorodność, wtedy można uzyskać pełnię europejskości, z całym jej skomplikowaniem tradycji, kultury, języków, wyznań, z całą jej wspaniałą różnorodnością" - powiedział Komorowski.

W ocenie przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka Unia Europejska jest "zjednoczona w różnorodności". "27 krajów, pół miliarda obywateli, wielowiekowa historia i kultura na tyle spójna, że możemy nazwać ją jedną. W każdym zakątku Europy kultura oparta jest o te same mocne korzenie, antyczne i judeochrześcijańskie. Instytucje europejskie wspierają rozwój kultury, są jej mecenasem, promotorem" - mówił przewodniczący PE.

Jak zaznaczył, nasza cywilizacja rozwija się w zjednoczonej Europie. "Nasz projekt europejski to 70 lat pokoju, bez wojen, to także wybór solidarności i współpracy, a nie nienawiści i konfliktów. Nasz projekt europejski, który jest wytworem naszej cywilizacji i kultury, określa także rolę i znaczenie twórców. Chciałbym życzyć europejskim twórcom, aby mogli tak jak dotąd przez całe stulecia w Europie tworzyć w oparciu o tradycje, o przeszłość i o wartości już dawno rozpoznane" - podkreślił Buzek.

Zdaniem marszałka Sejmu Grzegorza Schetyny politycy muszą pomagać dziedzictwu Polski i Europy, a stanowienie prawa w Polsce i Unii Europejskiej powinno wiązać się z dochowaniem wierności ich kulturowemu dziedzictwu. "Kultura powołana jest jako jeden z filarów europejskiej jedności. U podstaw jej leży troska o człowieka, jego osobistą suwerenność, na którą pracowały pokolenia. To wolność nakłada na człowieka zadanie samodzielnego myślenia i samodzielnej oceny, kultura jest dla niego cennym drogowskazem" - zauważył Schetyna.

W rozpoczęciu kongresu udział wzięli m.in. prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz oraz Andrzej Wajda i Krzysztof Penderecki

W opinii unijnej komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży Androulli Vassiliou, kultura to kotwica i fundamenty Europy, która może także wesprzeć walkę z kryzysem gospodarczym. "Kultura może mieć ogromny wpływ na tworzenie Unii Europejskiej, która jest społecznie mocna i włącza wszystkich swoich obywateli. Dzisiaj bogactwo narodów zależne jest od wiedzy i innowacji" - zauważyła. Dodała, że rolę kultury podkreśla m.in. długookresowy program rozwoju społeczno-gospodarczego UE "Europa 2020", zastępujący Strategię Lizbońską.

Minister kultury Bogdan Zdrojewski otwierając oficjalnie kongres podkreślił, że kultura jest najważniejszym i najcenniejszym fragmentem kapitału współczesnej Europy. Minister zaznaczył, że wrocławski kongres zgromadził zarówno twórców, intelektualistów, organizatorów imprez kulturalnych, jak i polityków oraz przedstawicieli Parlamentu Europejskiego. Zwrócił uwagę, jak ważna jest edukacja kulturalna i inwestycje w kulturę. Zaapelował także do członków Parlamentu Europejskiego, aby nie zabrakło na te cele środków.

W rozpoczęciu kongresu udział wzięli również m.in. prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz oraz Andrzej Wajda i Krzysztof Penderecki. Inauguracji towarzyszył także wykład prof. Zygmunta Baumana, nawiązujący do tematów podjętych przez niego w książce "Kultura w płynnej nowoczesności", która ukazała się wiosną w Polsce i Wielkiej Brytanii w ramach Krajowego Programu Kulturalnego Prezydencji 2011.

W programie Europejskiego Kongresu Kultury odbywającego się pod hasłem "Art for Social Change" znalazło się ponad 100 interdyscyplinarnych projektów i konferencji m.in. nieformalne spotkanie ministrów kultury i spraw audiowizualnych krajów Unii Europejskiej. Zaplanowano też wiele wydarzeń artystycznych m.in. pokazy filmów, spektakle, koncerty i wystawy. Kongres zakończy się w niedzielę.