Centrum Badania Opinii Społecznej będzie przez 10 lat prowadzić badania dla rządowego programu Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego - wynika z porozumienia zawartego w piątek pomiędzy CBOS a ministerstwem kultury.

Ministerstwo Kultury jest koordynatorem rządowego program Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego - jednego z dziewięciu elementów Strategii Rozwoju Kraju do Roku 2020. Podsekretarz Stanu w MKiDN dr Monika Smoleń przypomniała w piątek, że kapitał społeczny to jeden z najważniejszych czynników rozwoju społeczeństwa. Dla potrzeb rządowej strategii rozwoju został on określony dość ogólnie jako poziom zaufania obywateli do instytucji państwowych oraz współobywateli oraz poziom ich zaangażowania w działania na rzecz zbiorowości.

"W realizowanym programie najważniejsze jest, że dostrzegliśmy wagę kapitału społecznego jako czynnika, który kształtuje rozwój kraju. Mówimy, że kapitał społeczny to normy, zachowania, zdolność do współpracy, chęć bycia razem, wspólne działanie na rzecz osiągnięcia celów, zaufanie. Jak skonstruować strategię, która ma doprowadzić do budowania zaufania między ludźmi, czy zaufania ludzi do państwa i jego instytucji? To było poważne wyzwanie, które nam zajęło dużo czasu. Spotykaliśmy się z ekspertami i z organizacjami pozarządowymi, i z wieloma innymi podmiotami, i zastanawialiśmy się, jakie są najważniejsze obszary działania państwa, które wpływają na kapitał. Ostatecznie ustaliśmy, że są to cztery obszary: edukacja, wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, media i komunikacja oraz kultura" - mówiła Monika Smoleń dodając, że cele programu realizowane mogą być na wiele sposobów - od zmian w prawie zachęcających do angażowania się w działania społeczne przez walkę z wykluczeniem cyfrowym po politykę kulturalną.

Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego jest planem długookresowym, zaplanowanym do roku 2020. Aby monitorować realizacje celów programu konieczne są okresowe badania kapitału społecznego. Tego zadania za darmo podjęła się Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, a stosowne porozumienie zawarto w piątek w Warszawie.

Badania prowadzone będą raz do roku. Dyrektor Fundacji Centrum Badania Opinii Społecznej prof. Mirosława Grabowska powiedziała, że CBOS przygotował siatkę pytań ankietowych badających poziom zaufania do współobywateli, gotowość do angażowania się w działania na rzecz społeczności, przynależność do stowarzyszeń, organizacji pozarządowych.

Pierwsze badanie, które będzie podstawą do porównywania wyników z następnych lat zostało już przeprowadzane, choć trwają jeszcze prace nad opracowaniem wyników. Prof. Grabowska przyznała, że wyłania się obraz dość niskiego polskiego kapitału społecznego. Poziom kapitału społecznego przekłada się w dużym stopniu na frekwencję wyborczą. Prof. Grabowska przypomniała, że w Polsce pod tym względem jest gorzej nie tylko w porównaniu z demokracjami zachodnimi, ale także w porównaniu z innymi krajami Europy Środkowej jak Węgry, Czechy czy Ukraina.