17 krajów członkowskich Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie powołało niezależną misję, która ma zbadać przypadki domniemanego łamania praw człowieka na Białorusi w związku z wyborami prezydenckimi w tym kraju - poinformowało w czwartek MSZ Danii.

Wniosek o powołanie misji poparli przedstawiciele: Belgii, Czech, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Holandii, Islandii, Kanady, Litwy, Łotwy, Norwegii, Polski, Rumunii, Słowacji, USA i Wielkiej Brytanii.

Składająca się z ekspertów misja ma zbadać liczne doniesienia o naruszeniach prawa człowieka przed, w trakcie oraz po wyborach, które odbyły się 9 sierpnia - przekazał duński resort spraw zagranicznych. Dodano, że publikacja raportu podsumowującego pracę zespołu ma nastąpić za sześć do ośmiu tygodni.

Brytyjski ambasador przy OBWE Neil Bush w wystąpieniu wygłoszonym w imieniu wszystkich państw-wnioskodawców i opublikowanym na stronie duńskiego MSZ zaznaczył, że misja ekspercka zostaje powołana na mocy tzw. mechanizmu moskiewskiego.

Przepis ten pozwala na powoływanie przez państwo członkowskie lub grupę państw OBWE misji niezależnych ekspertów, które mają pomóc w rozwiązaniu konkretnych problemów związanych z ochroną praw człowieka na ich własnym terytorium lub w innych państwach będących członkami OBWE.

W dokumencie podkreśla się, że Białoruś jako członek OBWE dobrowolnie zobowiązała się do przeprowadzenia wolnych i uczciwych wyborów oraz do przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności, a także do współpracy z innymi członkami OBWE w wypełnianiu tych zobowiązań.

Zadaniem misji oprócz ustalenia faktów i powiadomienia o nich ma być również przedstawienie zaleceń i rad dla władz Białorusi, OBWE oraz społeczności międzynarodowej, mających pomóc w rozwiązaniu zgłaszanych problemów. Wynikiem prac zespołu, w którym będzie mógł uczestniczyć również przedstawiciel Białorusi, ma być obiektywne i bezstronne sprawozdanie.

W długim wyliczeniu opartych na wiarygodnych doniesieniach przypadków nadużyć i łamania praw człowieka wymienia się m.in. zastraszanie i prześladowanie polityków, dziennikarzy, działaczy związkowych i aktywistów organizacji pozarządowych; oszustwa i manipulacje wyborcze; ograniczanie dostępu do informacji, w tym przerwy w dostępie do internetu; nadmierne użycie siły wobec pokojowych demonstrantów; bezprawne masowe zatrzymania; uprowadzenia; stosowanie tortur, bicia, przemocy seksualnej i innych okrutnych i poniżających form traktowania wobec zatrzymanych, a także rozpowszechnioną bezkarność za wszystkie te czyny.