Mieszkańcy Warszawy mogą od czwartku na bieżąco sprawdzać jakość powietrza i prognozy stężenia pyłów na kolejne dni. Prezentowany na stronie internetowej oraz za pomocą aplikacji mobilnej Warszawski Indeks Powietrza obrazuje stężenie pyłu zawieszonego oraz dwutlenku azotu w atmosferze.

Po wejściu na stronę internetową http://wip.um.warszawa.pl/ lub za pomocą aplikacji mobilnej Warszawa 19115 można sprawdzić wartość indeksu dla jednej z czterech lokalizacji na terenie Warszawy. W tym celu należy wybrać jeden z dwóch indeksów - Warszawski Ogólny Indeks (WIPo) lub Warszawski Zdrowotny Indeks Powietrza (WIPz). Wyniki obu z nich prezentowane są w formie graficznej.

Po wyborze indeksu, konkretnego punktu pomiarowego oraz odpowiedniej grupy ryzyka - w przypadku korzystania z indeksu zdrowotnego - wynik pomiaru zanieczyszczenia powietrza przedstawiany jest w czterostopniowej skali. Im wyższa wartość indeksu, tym gorsza jakość powietrza. Poziom pierwszy oznacza zatem najmniejsze stężenie zanieczyszczeń pyłowych oraz dwutlenku azotu, zaś poziom czwarty sygnalizuje wysokie zanieczyszczenie powietrza i prezentuje odpowiednie zalecenia w celu uniknięcia jego negatywnych skutków.

"Wiarygodne, miarodajne i czytelnie zaprezentowane – takie są wyniki wskazań Warszawskiego Indeksu Powietrza. Chcemy, by te informacje dotarły do jak najszerszego grona warszawiaków" - mówił na czwartkowej konferencji prasowej wiceprezydent Warszawy Michał Olszewski.

Warszawski Indeks Powietrza stworzyli przedstawiciele miasta oraz naukowcy z Politechniki Warszawskiej. Naukowcy opracowali matematyczny model służący analizowaniu i prognozowaniu poziomów indeksu powietrza. Wyniki oparte są na danych historycznych o stężeniach wybranych zanieczyszczeń powietrza, danych meteorologicznych oraz wskaźnikowych danych o emisjach. W oparciu o te informacje prezentowane są rekomendacje dotyczące aktywności mieszkańców na powietrzu oraz ostrzeżenia związane z występowaniem lub prognozowaniem na dzień następny zanieczyszczeń, w stężeniach mogących stwarzać zagrożenie dla zdrowia.

WIP opiera się na przeprowadzanych co godzinę pomiarach stężeń pyłów PM10 i PM2,5 oraz NO2. Jego poziom zależy od najwyższego stężenia, jakie osiągną te zanieczyszczenia. Indeks ten jest prezentowany w czteropoziomowej skali, w której interpretuje dane bieżące (zebrane w ciągu poprzedniej godziny) oraz przewidzianą prognozę dla godzin: 06, 14, 22 i dla całej kolejnej doby.

Z kolei WIP ma na celu uwzględnienie potrzeb wrażliwych grup w kontekście wpływu jakości powietrza na ich zdrowie oraz życie. Jak podkreślił wiceprezydent Warszawy, WIP jest pierwszym systemem w Polsce, który pokazuje informację nt. zanieczyszczenia powietrza dedykowaną do grup szczególnego ryzyka.

System opiera się na danych pomiarowych pozyskiwanych ze stacji monitoringu jakości powietrza należących do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie.

Radna i wiceprzewodnicząca Komisji Ochrony Środowiska Rady m.st. Warszawy Aleksandra Gajewska zwróciła uwagę, że "mieszkańcy wielokrotnie zwracali się do nas z prośbą o instalację urządzeń pomiarowych także na ich osiedlach czy w ich dzielnicach". "Wierzę, że wkrótce ich prośby zostaną wcielone w życie, a WIP wzbogaci się o nowe mierniki. Rada Miasta na pewno będzie wspierać te działania" – zadeklarowała.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska posiada cztery automatyczne punkty pomiarowe w Warszawie - dwa w Śródmieściu (przy al. Niepodległości oraz przy ul. Marszałkowskiej) oraz po jednym na Targówku (ul. Kondratowicza) i na Ursynowie (ul. Wokalna). W kolejnym etapie prac nad WIP Miasto przewiduje montaż około 100 urządzeń pomiarowych. Pozwoli to na dokładniejsze monitorowanie i identyfikację potencjalnych zagrożeń. Urządzenia pojawią się we wszystkich dzielnicach stolicy. Wkrótce rozpoczną się pilotażowe pomiary, które pomogą dokonać wyboru mierników optymalnych dla specyfiki Warszawy.

Pył zawieszony (PM10 oraz PM2,5) jest szkodliwy dla zdrowia, szczególnie dla układu oddechowego. W jego skład wchodzą m.in.: siarka, metale ciężkie, silnie toksyczne chemiczne związki organiczne. Zanieczyszczenie powietrza może być groźne szczególnie dla osób cierpiących z powodu przewlekłych chorób serca i chorób układu oddechowego. Narażone są także osoby starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci. Specjaliści radzą, by przy przekroczonych stężeniach zanieczyszczeń ograniczyć aktywność na wolnym powietrzu.

"Jakość powietrza ma różne znaczenie dla różnych grup warszawiaków, dlatego dla tych warszawiaków, którzy są dotknięci chorobami układu krążenia, chorobami układu oddechowego lub są astmatykami, jest zbudowany oddzielny indeks jakości powietrza - zdrowotny" - mówił Olszewski.

Warszawski Indeks Powietrza jest jednym z elementów Planu gospodarki niskoemisyjnej dla m.st. Warszawy, uchwalonego przez Radę m.st. Warszawy 10 grudnia 2015 r. Plan przewiduje m.in. wprowadzenie systemu pozwalającego na zidentyfikowanie krytycznych dla obszaru miasta poziomów substancji w powietrzu. (PAP)