Jeśli przedsiębiorca uzyska potwierdzenie aktualności tych wydanych przed 4 września 2015 r., to będzie mógł korzystać z nich przez dodatkowe cztery lata. W tym celu trzeba dopilnować terminów

Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia jest ważna przez sześć lat od chwili, gdy stała się ostateczna – przy czym nie jest to klasyczna data ważności, ale czas, w którym można się nią posłużyć. W tym czasie bowiem należy złożyć wniosek o wydanie decyzji inwestycyjnej, np. pozwolenia budowlanego. Okres ważności decyzji środowiskowej można jednak wydłużyć do 10 lat, ale trzeba pamiętać o terminach. Nie można o to wystąpić zbyt wcześnie – odpowiedni wniosek można złożyć dopiero po upływie pięciu lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna. Nie można też tego zrobić zbyt późno – wniosek trzeba złożyć tak, aby móc otrzymać stanowisko organu przed upływem sześciu lat od daty, gdy decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna. Takie określenie terminu w przepisach jest dość zawiłe – w praktyce wynosi on ok. 10 miesięcy (uwzględniając, że w sprawach skomplikowanych organ ma dwa miesiące na załatwienie sprawy – art. 35 par. 3 kodeksu postępowania administracyjnego).
Co ważne, możliwość przedłużenia ważności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wprowadzono dopiero 4 września 2015 r. i pierwotnie dotyczyła ona decyzji środowiskowych wydawanych od tej daty. Jednak przedsiębiorcy, którzy dysponują wcześniejszymi decyzjami o środowiskowych uwarunkowaniach i nadal chcieliby z nich skorzystać, nie są na straconej pozycji. Wprowadzono bowiem przepisy, które pozwalają na wydłużenie ważności również tych decyzji. I na to jest już ostatni dzwonek – muszą postarać się o przedłużenie jeszcze w tym roku.
Termin podstawowy
Zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (dalej: ustawa środowiskowa) decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dołącza się do wniosku o wydanie decyzji, o których mowa w ust. 1 (chodzi m.in. o pozwolenie na budowę, decyzję o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego albo decyzję o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych), oraz zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1a (zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych oraz zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części). Złożenie wniosku lub dokonanie zgłoszenia co do zasady powinno nastąpić w terminie sześciu lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna. To właśnie z tego przepisu wynika, że zasadniczo ważność decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wynosi sześć lat.
Procedura
Zgodnie z art. 72 ust. 4 ustawy środowiskowej złożenie wniosku lub dokonanie zgłoszenia, o których mowa w akapicie powyżej, może nastąpić w terminie 10 lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna, o ile przed upływem terminu sześcioletniego strona, która złożyła wniosek o wydanie tej decyzji, lub podmiot, na który ona została przeniesiona, otrzyma od organu, który ją wydał, stanowisko, że określone w niej warunki realizacji przedsięwzięcia są nadal aktualne (warunki te mogą być również określone w postanowieniu w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia, o którym mowa w art. 90 ust. 1 ustawy środowiskowej). Zajęcie stanowiska następuje w drodze postanowienia. Powinno ono uwzględniać informacje na temat stanu środowiska i możliwości realizacji warunków wynikających z danej decyzji.
Z regulacji tej płynie wniosek, że termin aktualności decyzji środowiskowej może uleć przedłużeniu o cztery lata, jeżeli nie zmieniły się warunki realizacji przedsięwzięcia. Ocena co do tego należy do organu, który wydał daną decyzję. Aby jednak miał on możliwość potwierdzenia, że warunki realizacji przedsięwzięcia są aktualne (a tym samym są przesłanki wydłużenia terminu ważności decyzji), konieczne jest wystąpienie z wnioskiem na podstawie art. 72 ust. 4 ustawy środowiskowej z odpowiednim wyprzedzeniem. Organ administracji musi mieć możliwość wydania postanowienia przed upływem terminu, w jakim do tej pory decyzja środowiskowa mogła stanowić podstawę do ubiegania się o zezwolenie stanowiące podstawę realizacji przedsięwzięcia (tak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 11 października 2018 r., sygn. akt II SA/Bk 462/18).
Jeżeli więc decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna, np. w styczniu 2016 r., to nie należy czekać na złożenie wniosku do grudnia 2021 r., ale trzeba zrobić to wcześniej. Wniosek należy złożyć z takim wyprzedzeniem, aby organ zdążył wydać postanowienie. Licząc, że „zwykły” termin do załatwienia sprawy to miesiąc, a w sprawie skomplikowanej dwa miesiące (art. 35 par. 3 k.p.a.), stosowny wniosek należy złożyć przynajmniej z dwumiesięcznym wyprzedzeniem zanim upłynie sześć lat od daty, gdy decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna. Przy czym z drugiej strony – złożenie wniosku nie może jednak nastąpić zbyt wcześnie, niejako na zapas. W myśl art. 72 par. 4 ustawy środowiskowej wniosek do organu składa się bowiem nie wcześniej niż po upływie pięciu lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna. Niezwykle ważne jest przy tym to, że zgodnie z orzecznictwem termin przewidziany w art. 72 ust. 4 w zw. z art. 72 ust. 3 ustawy środowiskowej jest terminem prawa materialnego i jako taki wyznacza okres, w którym może nastąpić ukształtowanie praw lub obowiązków jednostki w ramach administracyjno-prawnego stosunku materialnego (tak WSA w Olsztynie w wyroku z 5 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Ol 446/19). Oznacza to, że takiego terminu nie można ani przedłużyć, ani przywrócić w sytuacji, gdy mu się uchybi.
Przepisy przejściowe
Wymienione w art. 72 ust. 3 i 4 ustawy środowiskowej terminy zostały wydłużone w stosunku do wcześniej obowiązujących regulacji na mocy nowelizacji z 24 lipca 2015 r.. Ustawa ta weszła w życie 4 września 2015 r. Na jej podstawie wskazany w art. 72 ust. 3 ustawy środowiskowej dotychczasowy czteroletni termin został wydłużony do sześciu lat, sześcioletni termin wskazany w art. 72 ust. 4 tej ustawy został zaś wydłużony do 10 lat. Przy czym dopiero kolejna nowelizacja z 9 października 2015 r. wprost wprowadziła możliwość zastosowania nowych, tj. wydłużonych terminów, do decyzji wydanych przed wejściem w życie tej nowelizacji, tj. przed 24 grudnia 2015 r. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 ustawy nowelizującej z 9 października 2015 r.: „Do terminu, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wydana przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy może być załączona do wniosku o wydanie decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 oraz zgłoszenia, o którym mowa w art. 72 ust. 1a ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy art. 72 ust. 3 i 4 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą”. Powyższy przepis wskazuje wprawdzie, że stosuje się go do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy z 9 października 2015 r., tj. przed 24 grudnia 2015 r. Praktyczne znaczenie tej regulacji dotyczy jednak decyzji wydanych przed 4 września 2015 r. (te wydane w okresie między tą datą a 24 grudnia 2015 r. były już bowiem objęte możliwością wydłużania ważności decyzji do 10 lat, bo wówczas obowiązywały już przepisy wprowadzone nowelizacją z 24 lipca 2015 r.).
Korzystając z możliwości wydłużenia ważności starych decyzji, należy jednak zwrócić uwagę na istotną kwestię. Ważna jest tu data wydania – powyższa możliwość dotyczy bowiem tylko tych decyzji, które zostały wydane do 3 września 2015 r. Jednocześnie jednak składając wniosek, trzeba mieć na uwadze termin, w którym decyzja stała się ostateczna – od niego bowiem liczymy zarówno termin pięcioletni (w którym należy złożyć wniosek do organu), jak i sześcioletni (w którym organ ma się wypowiedzieć co do aktualności warunków realizacji przedsięwzięcia).
Na podstawie ww. regulacji przedsiębiorca, który uzyskał ostateczną decyzję środowiskową np. w czerwcu 2015 r., ma jeszcze możliwość przedłużenia jej ważności do 10 lat, o ile przed czerwcem 2021 r. uzyska w formie postanowienia stanowisko, że aktualne są określone w niej warunki realizacji przedsięwzięcia. ©℗
10 lat może maksymalnie obowiązywać decyzja środowiskowa po wydłużeniu jej ważności
Podstawa prawna
• art. 35 par. 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. ‒ Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 4)
• art. 72 ust. 1, 1a, 3 i 4, art. 90 ust. 1 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 283; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1378)
• ustawa z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. poz. 1211)
• art. 7 ust. 1 ustawy z 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1936; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 2171)