Rozszerzenie katalogu podmiotów zobowiązanych do przesyłania MSWiA dokumentów o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców - zakłada rządowy projekt noweli, który w środę pozytywnie zaopiniowały wraz z poprawkami połączone sejmowe komisje.

W środę na posiedzeniu komisji administracji i spraw wewnętrznych oraz komisji sprawiedliwości i praw człowieka odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu noweli ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców oraz niektórych innych ustaw. Posłowie do projektu wprowadzili kilkanaście poprawek o charakterze legislacyjno-redakcyjnym.

Dzięki projektowanym zmianom minister spraw wewnętrznych i administracji(MSWiA) będzie mógł uzyskiwać pełniejsze informacje o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Proponowane zmiany zwiększają katalog nadsyłanych przez notariuszy dokumentów i zakładają objęcie nim – oprócz aktów notarialnych – także aktów poświadczenia dziedziczenia wraz z protokołem dziedziczenia.

Chodzi także o umowy zbycia udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków z podpisami notarialnie poświadczonymi, na mocy których cudzoziemiec nabył lub objął udziały, akcje lub ogół praw i obowiązków w spółce handlowej będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych w Polsce.

Aktualnie szef MSWiA uzyskuje te informacje wyłącznie od notariuszy i z sądów. Posiadanie pełnych danych w tej sprawie zależy w dużej mierze od terminowości przesyłania dokumentów. Tylko w latach 2011-2013 ujawniano blisko 1300 przypadków nieterminowego przekazania aktów notarialnych. W 2014 r. i 2015 r. odnotowano natomiast odpowiednio: 449 i 318 takich przypadków.

Projekt przewiduje ponadto, że organy administracji publicznej będą musiały przesyłać MSWiA ostateczne decyzje administracyjne, na podstawie których cudzoziemiec nabył nieruchomość. Dzięki temu MSWiA ma uzyskać pełniejszą wiedzę o transakcjach z udziałem cudzoziemców i umożliwić szybszą reakcję, w przypadku stwierdzenia naruszenia ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Zgodnie z pochodzącą z 1920 roku ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców takie zakupy wymagają zezwolenia, które wydawane jest przez szefa MSWiA, jeżeli sprzeciwu nie wniesie minister obrony, a w przypadku nieruchomości rolnych - również minister rolnictwa.

Przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji projekt nowelizacji jest konsekwencją zaleceń NIK po kontroli sprzedaży z lat 2011-2013 nieruchomości rolnych Skarbu Państwa przez oddziały Agencji Nieruchomości Rolnych w Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu.

W raporcie tym NIK oceniła, że obowiązujące przepisy "są niewystarczające do zapewnienia pozyskiwania pełnej informacji i dokumentacji o powyżej opisanych transakcjach z udziałem cudzoziemców, a co się z tym wiąże - uniemożliwiają one prawidłowe prowadzenie rejestrów MSW".

Rząd chce, aby nowe regulacje, z wyjątkiem jednego przepisu, weszły w życie 1 stycznia 2017 r.

Z najnowszego sprawozdania MSWiA wynika, że w 2015 r. cudzoziemcy nabyli w Polsce 460 hektarów ziemi. To ponad dwa razy mniej niż rok wcześniej, kiedy sprzedano im 1000 ha. W latach 1990-2015 cudzoziemcy uzyskali ponad 25 tys. zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni ponad 52 tys. ha. (PAP)