Niepokojące są informacje o lekceważeniu trójpodziału władzy w Polsce – mówił w poniedziałek w Gdańsku prezes Sądu Konstytucyjnego Republiki Czeskiej Pavel Rychetsky podczas odbywającej się w tym mieście konferencji z okazji 30-lecia Trybunału Konstytucyjnego. Jej gośćmi są też prezesi sądów konstytucyjnych z Litwy, Łotwy, Mołdawii i Ukrainy.

„Wydarzenia w Polsce związane z działalnością Trybunału Konstytucyjnego nie są mi obojętne, ponieważ dotyczą wielkiej wspólnoty sądów w Unii Europejskiej. Trybunały nie muszą być najukochańszą instytucją polityków, ale politycy mieć respekt wobec trybunałów” – mówił gość z Czech.

Zdaniem Rychetsky’ego, konferencja dla uczczenia 30-lecia TK odbywa się w szczególnym miejscu. „Nie ma wątpliwości, że bez powstania w Gdańsku Solidarności z trudem pokonalibyśmy w naszym kraju komunizm. Polska odwaga i duma narodowa wzbudzała wtedy nasz podziw. W tych szarych czasach oświetlaliście nam drogę do wolności” – mówił.

Prezes Sądu Konstytucyjnego Republiki Litewskiej Dainius Zalimas przypomniał, że polski TK jest najdłużej działającym sądem konstytucyjnym w Europie środkowo-wschodniej.

„Mocno wierzę w to, co łączy nasze państwa historycznie i w poszanowaniu fundamentalnych praw człowieka. Nasz sąd stoi razem z polskim trybunałem po stronie rządów prawa. Życzę wam zachowania siły i odwagi o obronie wartości demokratycznych i chronieniu tożsamości europejskiej” – dodał sędzia z Litwy.

Prezes Sądu Konstytucyjnego Republiki Łotewskiej Aldis Lavins mówił, że w jego kraju sąd konstytucyjny obchodzi w tym roku 20-lecie działalności. „Patrząc na 30 lat Trybunału Konstytucyjnego w Polsce można z dumą powiedzieć, że był on wierny podstawowym wartościom demokratycznym” - ocenił.

„Rolą każdego Trybunału Konstytucyjnego jest stanie na straży praworządności. Oznacza to chronienie całego porządku prawnego, a nie tylko ocenę zgodności z konstytucją uchwalanych praw. Ważne jest też, żeby Trybunał Konstytucyjny był niezależny od innych ośrodków władzy” – powiedział prezes Sądu Konstytucyjnego Republiki Mołdawii Alexandru Tanase.

Prezes Sądu Konstytucyjnego Ukrainy Yurii Baulin mówił, że w jego ojczyźnie śledzi się z uwagą wydarzenia związane z funkcjonowaniem Trybunału Konstytucyjnego w Polsce. „Dziś wasz trybunał przeżywa trudny czas. Życzę polskiemu trybunałowi jedności w ochronie własnej niepodległości w imię nadrzędności prawa” – nadmienił.

Obchody 30-lecia TK odbywają się w Dworze Artusa w Gdańsku. Głównym punktem uroczystości jest konferencja pod hasłem "Trybunał Konstytucyjny na straży wartości konstytucyjnych". Wśród gości konferencji są m.in. przewodniczący Komisji Weneckiej Gianni Buquicchio i prezes Trybunału Sprawiedliwości UE Koen Lenaerts.

W trakcie konferencji zaplanowano referaty sędziów TK w stanie spoczynku i sędziego orzekającego prof. Leona Kieresa, oraz naukowców z całego kraju. Konferencję zakończy otwarta dla publiczności dyskusja panelowa pt. "Wolność obywatela od strachu przed własnym państwem".

W Komitecie Honorowym obchodów jubileuszu TK zasiadają m.in. wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz, prezes Sądu Apelacyjnego w Katowicach Barbara Suchowska, członek Krajowej Rady Sądownictwa Waldemar Żurek oraz prof. Andrzej Szmyt z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.

Pierwsza ustawa o Trybunale Konstytucyjnym została uchwalona 29 kwietnia 1985 r., zaś pierwsze orzeczenie TK zapadło 28 maja 1986 r. i od tego momentu datuje się funkcjonowanie TK w naszym kraju. (PAP)