Zaniepokojenie i zdziwienie doniesieniami, że rząd planuje zakup samochodów dla administracji publicznej, zaś koszty mają być pokryte ze środków Funduszu Azylu, Migracji i Integracji UE - wyraził Rzecznik Praw Obywatelskich. Pytania w tej sprawie skierował do premiera Mateusza Morawieckiego.

O tym, że rząd szykuje się do zakupu nowych aut i ogłoszono przetarg na 308 samochodów napisał w sobotę dziennik "Fakt". Media podawały później, że zakup ma być współfinansowany ze środków FAMI.

"Trudno stwierdzić, dlaczego w obecnej sytuacji, w dobie kolejnych kryzysów humanitarnych na świecie i rosnącej skali migracji, okresowo tylko zatrzymanej przez pandemię, podejmowane są decyzje, które prowadzić mogą de facto do zarządzania środkami Funduszu niezgodnie z jego celem – wskazał Adam Bodnar w czwartkowym piśmie do Mateusza Morawieckiego.

Rzecznik podkreślił, że zakup ponad 300 limuzyn dla administracji nie powinien być finansowany z Funduszu Azylu, Migracji i Integracji UE (FAMI).

We wtorek Centrum Informacyjne Rządu przekazało, że doniesienia medialne dotyczące przetargu na zakup pojazdów, który został ogłoszony przez Centrum Obsługi Administracji Rządowej (COAR), zawierają szereg nieprawdziwych informacji. "Przetarg dotyczy samochodów użytkowych, a nie limuzyn" - napisało CIR.

"Fakt" podał, że rząd szykuje się do zakupu nowych aut i ogłoszono przetarg na 308 samochodów, które mają trafić m.in. do ministerstw, w tym MSZ i MON. Według gazety COAR dokładnie rozpisało, jakie auta mają dostać urzędnicy.

"Oprócz tradycyjnych benzyniaków i diesli, rząd chce kupić także ekologiczne hybrydy i elektryki; oprócz aut osobowych mają zostać kupione także SUV-y z napędem na cztery koła, furgonetki i busy. W niektórych autach mają być ksenonowe reflektory, przyciemniane szyby, podgrzewane fotele, podłokietniki, alufelgi" - dodał "Fakt".

Bodnar odnosząc się do doniesień, że zakup ma być współfinansowany ze środków FAMI podkreślił, że "Fundusz ma za zadanie wspierać działania skierowane na zagwarantowanie migrantom i migrantkom pomocy materialnej, w tym pomocy na granicy, kształcenia, opieki zdrowotnej i psychologicznej, doradztwa i pomocy w zakwaterowaniu, środków utrzymania, poradnictwa w kwestiach administracyjnych i prawnych" .

Jak zaznaczył w związku z tym "planu zakupu ponad 300 samochodów nie sposób uznać za realizację tych zadań, nawet jeśli docelowo przynajmniej część pojazdów miałaby trafić do urzędów i instytucji publicznych zajmujących się szeroko rozumianą problematyką migracji".

Tymczasem - jak napisał RPO - samochody mają m.in. być przekazane do dyspozycji instytucji, które dotychczas nie realizowały działań z zakresu wsparcia integracji migrantów i migrantek - mają trafić np. do Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Urzędu Miar czy Wyższego Urzędu Górniczego.

"Wydaje się, że organy administracji publicznej, właściwe w sprawach dotyczących wspomnianej problematyki, stoją dzisiaj przed poważniejszymi wyzwaniami, niż brak środków transportu" – ocenił RPO.

Zdaniem Rzecznika "właściwe lokowanie środków FAMI jest konieczne dla poszanowania praw cudzoziemców i ich rodzin, w tym prawa do dobrej administracji". "Od wielu lat organizacje pozarządowe w Polsce, które udzielają migrantom wsparcia, podnoszą, że nie mogą liczyć na skuteczną pomoc ze środków FAMI" - dodał Bodnar. Zaznaczył, że chodzi w tym kontekście m.in. o wsparcie prawne i integracyjne dla cudzoziemców i monitoring przestrzegania praw cudzoziemców.

"Wszystkie te zadania, odpowiadające przeznaczeniu FAMI, są zdecydowanie bardziej potrzebne niż wyposażenie urzędów w nowe samochody" - podkreślił Bodnar.

RPO w swoim piśmie zwrócił się do premiera o uzasadnienie finansowania projektu w ramach FAMI i rozważenie - jeśli doniesienia medialne się potwierdzą - czy środki FAMI "nie powinny zostać przekazane na działania zmierzające do rzeczywistej poprawy sytuacji migrantów i migrantek w Polsce". Rzecznik zapytał też, czy w latach 2015-2020 z tego funduszu finansowano inne zakupy dla administracji publicznej.

We wtorek CIR podkreśliło, że z FAMI zostanie sfinansowany zakup "jedynie 3 samochodów hybrydowych z segmentu C kombi".

"Samochody te będą użytkowane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców. Ze środków FAMI zostanie sfinansowany więc zaledwie 1 proc. planowanych do zakupu samochodów. Ich głównym celem będzie robocza obsługa ośrodków dla cudzoziemców. Umożliwią m.in. transport zaopatrzenia niezbędnego do funkcjonowania ośrodków. Dostępność pojazdów pozwoli też na szybką reakcję na sytuacje nagłe i nieprzewidziane, a pozostające w specyfice funkcjonowania ośrodków dla cudzoziemców" - zaznaczyło CIR.

"Ostateczna decyzja o zakupie jest uzależniona od faktycznego zapotrzebowania oraz możliwości finansowych każdej zainteresowanej instytucji. Samo ogłoszenie postępowania nie przesądza o liczbie zakupionych pojazdów ani o ostatecznej kwocie wydatkowanej na ten cel" - podało CIR.