W czwartek po godz. 12 senacka Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpoczęła prace nad nowelą ustawy o ochronie zwierząt, która wprowadza m.in. zakaz hodowli na futra i wykorzystywania zwierząt w celach rozrywkowych, ogranicza ubój rytualny i zwiększa kompetencje organizacji pozarządowych.

Oprócz druku noweli senatorowie otrzymali kilkadziesiąt opinii na jej temat m.in. od organizacji zajmujących się ochroną zwierząt, hodowlą czy przetwórstwem mięsnym oraz kilkanaście uwag obywatelskich.

Jak poinformował w czwartek wicemarszałek Senatu Marek Pęk (PiS), głosowania nad poprawkami do ustawy o ochronie zwierząt na senackiej komisji rolnictwa odbędą się dopiero bezpośrednio przed październikowym posiedzeniem Senatu.

W środę, w ramach posiedzenia senackiej Komisji Ustawodawczej, odbyło się wysłuchanie publiczne poświęcone przyjętej w ubiegły piątek przez Sejm noweli autorstwa PiS. Udział wzięli w nim przedstawiciele branż hodowlanej, futrzarskiej, cyrkowej, schronisk dla zwierząt i organizacji zajmujących się ochroną zwierząt.

Przedstawiciele organizacji prozwierzęcych, uzasadniając to koniecznością humanitarnego traktowania, popierali wprowadzenie zakazu hodowli na futra. Przekonywali też, że ubój rytualny jest jednym z największych okrucieństw wobec zwierząt i twierdzili, że powinien być całkowicie zakazany, a nie - jak głosi nowela - ograniczony do potrzeb polskich związków wyznaniowych.

Z kolei przedstawiciele branży mięsnej podnosili, że przepis ograniczający ubój rytualny spowoduje m.in. likwidację miejsc pracy, utratę rynków eksportowych czy znaczny spadek dochodów producentów żywności i hodowców. Przedstawiciele hodowców, twierdzili, że zakaz hodowania zwierząt na futra wprowadzany jest na podstawie jednostronnej, medialnej narracji i domagali się takich odszkodowań, jakie otrzymali inni hodowcy w Europie.

Zakaz wykorzystywania zwierząt w celach rozrywkowych i widowiskowych krytykowali przedstawiciel branży cyrkowej, którzy nazwali przepis "bezwzględnym".

Senator KO, wiceprzewodniczący komisji ustawodawczej Marek Borowski wskazywał zaś, że nieprecyzyjne są przepisy dotyczące terminu wejścia w życie różnych przepisów nowelizacji. Według niego, w przypadku literalnego rozumienia sejmowej ustawy "ubój rytualny powinien być zakończony w 30 dni, a o rekompensaty z tytułu strat w tej branży można się ubiegać dopiero po roku".

Nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt wprowadza m.in. zakaz hodowli zwierząt na futra z wyjątkiem królika. Nowela przyznaje prawo do rekompensaty z budżetu państwa z tytułu zaprzestania chowu lub hodowli zwierząt futerkowych. Przepisy dotyczące zakazu hodowli zwierząt na futra mają wejść w życie po upływie 12 miesięcy od ogłoszenia noweli.

Ubój rytualny ma być możliwy tylko na potrzeby krajowych związków wyznaniowych; kwalifikacje osób uprawnionych do uboju rytualnego, jego warunki i metody określać ma w drodze rozporządzenia minister rolnictwa w porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych. Podmiotom wykonującym ubój rytualny ma przysługiwać rekompensata z budżetu państwa z tytułu ograniczenia lub zaprzestania tej działalności.

Nowelizacja wprowadza też zakaz wykorzystywania zwierząt w celach rozrywkowych i widowiskowych i usuwa cyrki z listy podmiotów, które mogą sprowadzać zwierzęta z zagranicy. Zmienia ponadto definicje "kota rasowego", "kojca" i "kolczatki".

Według noweli, zakazane jest trzymanie zwierząt domowych na uwięzi na stałe oraz używanie kolczatek, zaś w przypadku tymczasowego uwiązania długość uwięzi musi wynosić minimum 6 m i zapewniać zwierzęciu korzystanie z powierzchni co najmniej 20 m kw. Nowela zabrania trzymania zwierząt domowych na uwięzi dłużej niż 12 godzin w ciągu doby.

Nowela określa również warunki trzymania zwierząt w kojcu, w zależności od wysokości zwierzęta w kłębie. Dla zwierząt o wysokości do 50 cm w kłębie, powierzchnia kojca nie może wynosić mniej niż 9 m kw. W przypadku zwierząt o wysokości od 51 do 66 cm w kłębie, powierzchnia kojca musi wynosić co najmniej 12 m kw. Powyżej 66 cm wysokości zwierzęcia w kłębie, powierzchnia kojca nie może wynosić mniej niż 15 m kw.

Wśród nowych przepisów znalazł się także zapis, że opiekę nad bezdomnymi zwierzętami realizują gminy oraz organizacje społeczne, zajmujące się statutowo ochroną zwierząt, działające nie dla zysku. Przepisy nakładają też na lekarzy weterynarii obowiązek kontroli schronisk dla zwierząt raz na kwartał.

Według noweli, w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawienie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela zagraża jego życiu lub zdrowiu, właściwa organizacja - w asyście policjanta, strażnika gminnego lub lekarza weterynarii, odbiera mu zwierzę i zawiadamia władze samorządu, a kosztami akcji służb obciąża się właściciela. Zaś w przypadku nieuzasadnionej interwencji kosztami obciąża się właściwa organizację.

Nowe przepisy przewidują także utworzenie Rady ds. zwierząt przy ministrze właściwym do spraw administracji publicznej. W skład Rady mają wchodzić przedstawiciele stowarzyszeń ochrony zwierząt, schronisk, instytucji naukowych, lekarze weterynarii oraz hodowcy. Organ ma składać roczne sprawozdania na temat dobrostanu zwierząt.

Zgodnie z nowelą, wprowadzone zostaną dodatki dla opiekunów zwierząt, które były wykorzystywane np. przez Policję, wojsko czy Straż Graniczną. Wysokość takiego dodatku w rozporządzeniu określa rząd, dodatek byłby wypłacany do śmierci zwierzęcia, nad którym sprawuje się opiekę.

Nowelizacja ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem m.in. przepisów dotyczących zakazu chowu zwierząt na futra, które mają wejść w życie po upływie 12 miesięcy oraz przepisów dotyczących m.in. zakazu trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały, które mają wejść w życie po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia.