Komisja Europejska odpowiada polskim władzom. W liście do polskiego rządu i marszałków prosi o rzetelne informowanie na temat funduszy europejskich, w tym o unijnym wkładzie w „tarczę antykryzysową”. To reakcja na wypowiedź, że Polska nie dostała od UE ani centa.

Tak m.in. powiedział premier Mateusz Morawiecki na posiedzeniu Sejmu 27 marca podczas debaty na temat „tarczy antykryzysowej”. – Dzisiaj Unia Europejska nie dała jeszcze żadnego eurocenta na walkę z koronawirusem – mówił szef rządu wzywając UE do „znalezienia solidarnej odpowiedzi na kryzys”.

Poniżej publikujemy list, jaki do minister funduszy i polityki regionalnej Małgorzaty Jarosińskiej-Jedynak oraz marszałków województw skierował Erich Unterwurzacher, dyrektor dyrekcji generalnej odpowiadającej za politykę regionalną.

– Biorąc pod uwagę, że relacje między KE a władzami polskimi układały się dotychczas w duchu dobrej współpracy, zachęcam Państwa do skorygowania ostatnich niedociągnięć w komunikacji – czytamy.

Unterwurzacher zwraca się do polskich władz m.in., by rzetelnie informowano o unijnym wkładzie w pakiet „tarczy antykryzysowej”, bo chociaż jest to inicjatywa rządowa, będzie ona korzystać ze schematów pomocowych zaproponowanych przez UE.

Więcej na temat roli eurofunduszy w walce z koronawirusem w poniedziałkowym wydaniu (6.04.2020) Dziennika Gazety Prawnej, eDGP i serwisach gazetaprawna.pl, dziennik.pl, forsal.pl

[TREŚĆ LISTU]

Szanowna Pani Minister, Szanowni Marszałkowie!

W ciągu ostatnich kilku tygodni UE wprowadziła kompleksowy pakiet zmian prawnych i wdrożeniowych mających na celu złagodzenie skutków ekonomicznych pandemii COVID19: od zawieszenia reguł fiskalnych, rozluźnienia zasad pomocy państwa, opóźnienia zwrotu funduszy z tytułu płatności zaliczkowych, do wprowadzenia licznych mechanizmów elastyczności w odniesieniu do europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Obecnie w innych sektorach rozważane jest wprowadzenie kolejnych ułatwień.

Służby Komisji Europejskiej zajmujące się europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi (DG REGIO, DG EMPL) uruchomiły wszystkie dostępne zasoby w celu wsparcia Polski w zwalczaniu pandemii. Po pierwsze, współpracujemy z polskimi władzami krajowymi i samorządowymi w celu przekierowania pomocy finansowej z europejskich funduszy strukturalnych, by móc elastycznie reagować na szybko pojawiające się potrzeby w najbardziej narażonych sektorach, takich jak opieka zdrowotna, MŚP i rynek pracy, a tym samym pomóc najbardziej dotkniętym regionom i polskim obywatelom.

Po drugie, zapewniamy elastyczne rozwiązania w zakresie zarządzania zasobami finansowymi dostępnymi w bieżących programach. Obejmuje to zrezygnowanie z obowiązku zwrócenia niewykorzystanych w 2019 r środków zaliczkowych w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz umożliwienie wykorzystania tych środków na inwestycje w ramach ‘Coronavirus Response Investment Initiative’. W przypadku Polski jest to około 1 mld EUR (podana kwota orientacyjna, ostateczna będzie znana po zatwierdzeniu sprawozdań finansowych). W nadchodzących dniach i tygodniach Komisja przyspieszy również wypłatę rocznych płatności zaliczkowych dla Polski na rok 2020 wynoszących 2 169 025 306,77 EUR.

Jednocześnie chcielibyśmy podkreślić znaczenie rzetelnego informowania o zaangażowaniu europejskich funduszy strukturalnych w zwalczanie pandemii w Polsce. Nie zapominajmy, że w obliczu nieszczęść polityka spójności odgrywa ważną rolę w budowaniu europejskiej tożsamości i jest najbardziej namacalnym wyrazem europejskiej solidarności.

Wraz z niektórymi instytucjami zarządzającymi, pośredniczącymi oraz wdrażającymi wypracowaliśmy już standardy dotyczące komunikatów prasowych, treści i materiałów wizualnych w mediach społecznościowych. Niestety wiele innych uczestniczących podmiotów nie docenia istotnego wsparcia budżetu UE na rzecz przeciwdziałania pandemii lub też stosuje podwójne standardy w informowaniu opinii publicznej. Zauważyliśmy, że niektóre instytucje zarządzające, pośredniczące oraz wdrażające nie informują społeczeństwa o znaczącej pomocy UE w sposób zgodny z unijnymi wymogami dotyczącymi komunikowania; dotyczy to także treści zamieszczanych w mediach społecznościowych.

Biorąc pod uwagę, że relacje między KE a władzami polskimi układały się dotychczas w duchu dobrej współpracy, zachęcam Państwa do skorygowania ostatnich niedociągnięć w komunikacji. Informowanie społeczeństwa o wsparciu z budżetu UE jest kluczowe dla takiego zarządzania programami, które zapewni obywatelom zarówno przejrzystość, jak i dostęp do rzetelnej wiedzy.

W praktyce: prosimy by w nagłówku, podtytule lub w tekście komunikatu prasowego znalazło się odniesieniu do budżetu Unii Europejskiej/Unii Europejskiej (nie tylko do skrótów POIR, PO WER, RPO, POPC itd.).

W mediach społecznościowych proponujemy użycie standardowego hasztagu #funduszeUE #FunduszeEuropejskie oraz flagi UE we wszystkich elementach wizualnych.

Właściwa komunikacja powinna mieć zastosowanie nie tylko w odniesieniu do pojedynczych projektów, ale również do całych schematów pomocowych. Z EFRR wsparcie dla MŚP w sytuacji kryzysowej planowane jest w ramach alokacji z regionalnych programów operacyjnych oraz z krajowego programu operacyjnego Inteligentny Rozwój. W przypadku tego ostatniego planowany budżet wynosi nie mniej niż 250 mln EUR. Z EFS uzgodniono szeroko zakrojony centralny system dopłat do płac, który będzie finansowany z PO WER i z regionalnych programów operacyjnych.

Poinformowano nas, że polski rząd, w celu przeciwdziałania skutkom kryzysu koronawirusowego przygotował inicjatywę pod nazwą „Tarcza antykryzysowa’’. Chociaż jest to inicjatywa rządowa, rozumiemy że kilka wyżej wymienionych schematów pomocowych będzie ważną częścią tego pakietu, zapewniając jego niezbędne finansowanie (takie jak planowany program dla MŚP z PO Inteligentny Rozwój lub dopłaty płacowe z PO WER). Zwracamy się do Państwa z prośbą o zapewnienie odpowiedniego przekazu odnośnie do unijnego wkładu w finansowanie wspomnianych elementów pakietu ‘Tarczy antykryzysowej’.

Polska nadal jest największym beneficjentem polityki spójności i wielokrotnie udowodniła swoją sprawność w skutecznym i wydajnym inwestowaniu funduszy unijnych. Wierzę, że wszystkie organy zaangażowane w realizację funduszy polityki spójności w Polsce, tj. wszystkie instytucje zarządzające, w tym Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz 16 urzędów marszałkowskich, a także wszystkie instytucje pośredniczące/wdrażające (między innymi: Centrum Projektów Polska Cyfrowa, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Rozwoju, Ministerstwo Kultury, Regionalne Urzędy Pracy, NCBR, PARP, BGK itd., jak również urzędnicy reprezentujący te instytucje) będą stosować się do zaleceń Komisji w celu zapewnienia wysokiego poziomu wiedzy o roli europejskich funduszy polityki spójności w walce z pandemią COVID-19.

W czasach epidemii koronawirusa musimy jeszcze bardziej niż dotychczas zacieśnić współpracę w duchu solidarności europejskiej.

Z poważaniem,
Erich Unterwurzacher