Producent silnie uzależniającego leku poszedł na ugodę i zapłaci wielomiliardowe odszkodowanie.
Purdue Pharma, która zbiła majątek na produkcji oxycontinu, złożyła w weekend wniosek o bankructwo w sądzie w White Plains w stanie Nowy Jork. Wspomniany specyfik zawiera oksykodon, pochodną kodeiny, i jest stosowany jako silny opioidowy lek przeciwbólowy. Decyzja o upadłości jest konsekwencją zawartej pod koniec zeszłego tygodnia ugody przedsądowej między firmą farmaceutyczną a rządami i samorządami kilkunastu stanów, podmiotami społecznymi oraz prywatnymi. Na jej mocy Purdue Pharma ma zapłacić 12 mld dol. odszkodowania za doprowadzenie do uzależnienia setek tysięcy ludzi. Korporacja reklamowała wprowadzony do użytku w 1996 r. oxycortin jako lek bezpieczny, niepowodujący skutków ubocznych.
– Celem ugody jest uniknięcie liczonych w setkach milionów dolarów kosztów procesów sądowych, które potrwałyby wiele lat. Zamiast tego postanowiliśmy przekazać miliardy oraz inne nasze zasoby na walkę z kryzysem opioidowym, który dotknął amerykańskie społeczeństwo. Będziemy współpracować z prokuratorami generalnymi stanów będących stroną umowy, by jak najszybciej ją implementować – stwierdził w imieniu Purdue Pharma szef jej rady nadzorczej Steve Miller. Dodał, że firma nie czuje się winna, a ugodę postanowiła zawrzeć po to, by nie wyrzucać pieniędzy na koszty prawne, tylko wspólnymi siłami walczyć z epidemią uzależnienia.
Ale zawarte porozumienie nie zamyka sprawy, bo nie zgodziła się na nie niemal połowa z 2,6 tys. podmiotów skarżących korporację. Złożony w sądzie wniosek o upadłość ma zabezpieczyć jej właściciela, czyli rodzinę Sacklerów, przed ewentualnymi pozwami o odszkodowania z ich prywatnego majątku. Sacklerowie w ramach ugody zgodzili się przekazać 3 mld dol. z własnej kieszeni i wydali oświadczenie, w którym stwierdzają, że mają nadzieję, iż będzie to historyczny krok w walce o zdrowie Amerykanów.
Będą też przekonywać kolejne podmioty do podpisania porozumienia. Część z nich się jednak na nie nie zgodzi, dopóki nie zostaną ujawnione finanse Sacklerów. Prokuratura generalna stanu Nowy Jork zgłosiła do sądu wniosek o zbadanie tego, w jakich okolicznościach członkowie rodziny przelali ponad 1 mld dol. na konta w Szwajcarii.
Epidemia opioidowa rozpoczęła się w USA w latach 90. Problem jest tak rozległy, że trudno nad nim zapanować. Szacuje się, że w 2018 r. doszło w USA do 50 tys. zgonów związanych z nadużywaniem farmaceutyków dostępnych na receptę. To oznacza, że dziennie z tego powodu umiera 140 osób, więcej niż w wypadkach samochodowych. Liczba zgonów związanych z przedawkowaniem opioidów wzrosła w ciągu ostatnich dwóch dekad aż trzykrotnie.
Pod koniec sierpnia zapadł precedensowy wyrok w sprawie pierwszej korporacji, która produkowała uzależniające specyfiki. Johnson & Johnson ma zapłacić 572 mln dol. zadośćuczynienia stanowi Oklahoma. Według tamtejszego sądu brała ona czynny udział w eskalacji epidemii. Władze domagały się jednak 17,5 mld dol. rozłożonych na 30 lat. Środki miały być przeznaczone na opiekę medyczną, terapie, prewencję, pracowników społecznych i programy walki z uzależnieniami. Sąd uznał jednak, że prokurator generalny Oklahomy nie dostarczył wystarczających dowodów, że potrzeba aż tyle pieniędzy, i wyznaczył mniejszą kwotę.
W maju ława przysięgłych w Bostonie uznała pięciu byłych dyrektorów firmy Insys Therapeutics, w tym jej założyciela Johna Kapoora, winnymi nakłaniania lekarzy do przepisywania silnego leku opioidowego pacjentom, którzy go nie potrzebowali, a także oszukiwania towarzystw ubezpieczeniowych, które finansowały stosowanie preparatu. Kapoor bezpośrednio nadzorował realizację strategii marketingowej, która polegała na przekazywaniu lekarzom łapówek. Na papierze wszystko się zgadzało, bo medycy dostawali honoraria za prowadzenie wykładów na seminariach. W rzeczywistości otrzymywali pieniądze za przepisywanie wysokich dawek leku subsys pacjentom, u których nie było wskazań do takiego leczenia.
750 tys. osób zmarło od 1999 r. z powodu przedawkowania opioidów. 68 proc. wskutek zażywania leków przepisanych przez lekarza
8,4 mld dol. rocznie kosztuje system ochrony zdrowotnej Medicaid opieka nad pacjentami uzależnionymi
78,5 mld dol. rocznie kosztuje walka z epidemią, właczając w to utrzymanie pracowników socjalnych, walkę z uzależnieniem oraz system sprawiedliwości