Najsilniejsza partia opozycyjna w Czechach, Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS), zyskała najwięcej mandatów w wyborach uzupełniających do Senatu. To już druga porażka ruchu ANO premiera Andreja Babisza, który w wyborach lokalnych stracił przewagę w stolicy.

Jak wynika ze wstępnych rezultatów, ODS odniosła największy sukces w zakończonych w sobotę wyborach, w których Czesi decydowali o obsadzie jednej trzeciej składu 81-osobowej wyższej izby parlamentu.

Spośród 11 kandydatów ODS do Senatu dostało się 10. Pięć mandatów obsadziło centroprawicowe ugrupowanie Burmistrzowie i Niezależni (STAN).

Chociaż znane jest już rozłożenie mandatów, to nie można jeszcze przesądzić, który klub będzie w Senacie najsilniejszy i czy dojdzie do zmian w kierownictwie izby. Tak dzieje się za sprawą kandydatów niezależnych, którzy w kampanii cieszyli się wsparciem czasem więcej niż jednej partii politycznej. Teraz będą decydować o swojej przynależności klubowej.

Taką decyzję będą musieli podjąć m.in.: były doradca prezydenta Vaclava Havla, były dyplomata Pavel Fiszer oraz lekarz i działacz obywatelski Marek Hilszer. Na ich wynik wyborczy obserwatorzy zwracają szczególną uwagę, bo na przełomie roku w pierwszej turze wyborów prezydenckich, zajęli miejsca wśród pięciu kandydatów, którzy zgromadzili największe poparcie.

Do Senatu dostał się też, i to w pierwszej turze, po zgromadzeniu ponad 50 proc. głosów w swoim okręgu wyborczym, były szef Czeskiej Akademii Nauk Jirzi Drahosz, który z obecnym prezydentem Miloszem Zemanem przegrał dopiero w drugiej turze głosowania w styczniu br.

Wyborczy wynik partii tworzących koalicję rządową – ruchu ANO premiera Babisza oraz Partii Socjaldemokratycznej (CzSSD) kierowanej przez wicepremiera i szefa MSW Jana Hamaczka - przez analityków i obserwatorów komentowany jest jako klęska. W drugiej turze ANO miało 10 kandydatów – mandat przypadł jednemu. Z pięciu socjaldemokratów do Senatu dostał się również jeden. Po raz pierwszy od powstania izby wyższej czeskiego parlamentu nie znajdą się w niej przedstawiciele Komunistycznej Partii Czech i Moraw.

Senat powstał w grudniu 1992 r. Kadencja 81 senatorów trwa sześć lat, ale co dwa lata wymieniana jest jedna trzecia składu. Podczas wyborów, jeżeli kandydat nie uzyska ponad 50 proc., to w okręgu wyborczym organizowana jest druga tura z udziałem dwóch kandydatów, którzy zyskali najwięcej głosów.

W głosowaniu w drugiej turze, w której rozstrzygała się obsada 25 senatorskich mandatów, w piątek i sobotę wzięło udział ok. 16,5 proc. uprawnionych. W pierwszej, przed tygodniem, frekwencja przekroczyła 42 proc., ale wybrano wtedy tylko dwóch senatorów.

W wyborach komunalnych, które odbyły się równocześnie z pierwszą turą, przed tygodniem, zwyciężył ruch ANO Babisza, z poparciem ok. 15 proc., utracił jednak Pragę. Za sukces uznano 10 proc. poparcia dla ODS.