W środowym głosowaniu w Parlamencie Europejskim w Strasburgu europosłowie PO zamierzają poprzeć projekt rezolucji, wzywającej kraje UE do uruchomienia art. 7 traktatu unijnego wobec Węgier. PiS zapowiada, że będzie głosować przeciwko rezolucji.

"W sprawie Węgier będziemy głosowali za rezolucją, ponieważ procesy demolowania praworządności w obu krajach, w Polsce i na Węgrzech, są podobne" - powiedział PAP w Strasburgu europoseł Janusz Lewandowski (PO) w odpowiedzi na pytanie, jak zagłosują europosłowie Platformy.

Europoseł PiS Ryszard Czarnecki powiedział PAP we wtorek, że jego ugrupowanie zagłosuje przeciwko projektowi. "Damy wyraz temu również w czasie debaty w PE" - zaznaczył.

Autorzy rezolucji argumentują, że na Węgrzech łamana jest praworządność. We wtorek odbędzie się w tej sprawie debata.

Wynik środowego głosowania jest niepewny. Część posłów Europejskiej Partii Ludowej, do której należy rządzący na Węgrzech Fidesz, może głosować przeciw uruchomieniu procedury. W obronę Węgrów wezmą eurosceptycy i być może również europosłowie innych frakcji z krajów Europy Środkowo-Wschodniej.

Głosowanie to będzie miało znaczenie także dla Polski - ta sama procedura będzie stosowana, gdyby europosłowie mieli wyrazić zgodę na stwierdzenie przez Radę UE istnienia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez Polskę wartości unijnych. Wymagana wówczas większość będzie ta sama.

Zgodnie z art. 83 regulaminu PE eurodeputowani przyjmują wniosek, wzywający Radę UE do podjęcia działań zgodnie z art. 7.1 unijnego traktatu "większością dwóch trzecich oddanych głosów". Wątpliwości wzbudza rozumienie, czy głos wstrzymujący się w takim głosowaniu ma być zaliczany do oddanych. Według interpretacji służb prawnych europarlamentu głosy takie nie będą liczone.

Taki sam mechanizm zastosowano, gdy z funkcji wiceprzewodniczącego PE odwołany został Czarnecki. Wówczas również wynik był uważany za niepewny i interpretacja regulaminu nakazująca nieuwzględnianie głosów wstrzymujących się przyczyniła się do tego, że stracił on stanowisko.

Nie wszyscy zgadzają się jednak z takim rozumieniem zapisów regulaminu. "Głos wstrzymujący się jest aktem głosowania. To oczywiste, że powinien się liczyć. To ugruntowana tradycja we wszystkich systemach konstytucyjnych" - powiedział PAP niedawno pragnący zachować anonimowość przedstawiciel służb prawnych innej instytucji unijnej.

W czerwcu Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) w PE opowiedziała się za uruchomieniem art. 7 unijnego traktatu wobec Węgier. W przegłosowanym przez nią dokumencie podkreślono, że w kraju tym istnieje poważne ryzyko naruszenia praworządności.

Powodem zgłoszenia rezolucji były zarzuty o podważanie przez rząd Viktora Orbana niezależności sądownictwa, wolności prasy i podstawowych praw obywateli, ale lista zarzutów w ostatnich miesiącach jeszcze się wydłużyła. W czerwcu parlament Węgier przyjął poprawkę do konstytucji przewidującą, że w kraju nie wolno osiedlać obcej ludności, o ile osoby te nie mają prawa pobytu i swobodnego przemieszczania się. Przegłosowano też pakiet ustaw antyimigranckich, nazwany przez rząd "Stop Soros" w nawiązaniu do amerykańskiego finansisty George'a Sorosa, któremu władze Węgier zarzucają działania na rzecz sprowadzenia do Europy milionów migrantów.

Art. 7 Traktatu o UE stanowi, że na uzasadniony wniosek jednej trzeciej państw członkowskich, PE lub KE Rada UE może stwierdzić istnienie wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia przez kraj członkowski wartości unijnych. Decyzja w tej sprawie, podejmowana przez kraje większością czterech piątych, nie wiąże się jeszcze z sankcjami, ale stanowi krok na drodze do ich nałożenia. Ewentualne podjęcie decyzji o sankcjach wymaga jednomyślności państw UE.

Z Strasburga Łukasz Osiński (PAP)