Przyszłoroczne 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości powinno wiązać się z ogólnonarodową debatą i głębokim społecznym samouświadomieniem - podkreślił prezydent Andrzej Duda podczas debaty historyków "Nie tylko Legiony... Czyn zbrojny 1914–1918".

"To dla mnie jako prezydenta Rzeczypospolitej jest najważniejsze (...) - poruszenie ogólnonarodowej debaty. Ja bym ogromnie chciał, żeby to promieniowało, żeby ta dyskusja na temat historii przechodziła w to, w jaki sposób historia przekłada się na teraźniejszość. A przekłada się na teraźniejszość poprzez analizę, poprzez wyciąganie wniosków, poprzez uczenie młodych" - mówił prezydent Duda w poniedziałek w Belwederze.

Prezydent podkreślił, że Polacy powinni wynieść z przyszłorocznej 100. rocznicy odzyskania niepodległości "głębokie społeczne samouświadomienie" - żeby jak najwięcej ludzi w wielu polskich miejscowościach poznawało polską historię i tych, którzy wywalczyli wolność w 1918 r.

"Kto z miasteczka był w Legionach, a kto był w Błękitnej Armii, a kto był w I Korpusie Polskim, jak on się nazywał... Czy jest na naszym cmentarzu czy go nie ma, czy może zginął w jakieś bitwie, a która to rodzina, a gdzie mieszka. To jest dla mnie niezwykle ważne jeżeli chodzi o odzyskanie niepodległości i jeżeli chodzi o budowanie świadomości w naszym społeczeństwie na następne stulecie" - tłumaczył Duda.

W tym kontekście przypomniał swoją niedawną wizytę w Wągrowcu, podczas której poznał losy uczestników powstania wielkopolskiego inicjujących walkę o niepodległość w tej miejscowości. "Zdałem sobie sprawę jak bardzo to jest ich (mieszkańców Wągrowca - PAP) i jak bardzo to jest dla nich ważne, że to żyje w tej społeczności, że to jest taki temat, który niezwykle ich dotknął, właśnie w tym najbardziej pozytywnym tego słowa znaczeniu, że to jest coś z czego oni są dumni, bo oni są dumni ze swojego powstania wielkopolskiego, które było powstaniem zwycięskim" - mówił Duda.

"Te debaty, dyskusje i spotkania powinny się odbywać jak najbardziej lokalnie. Ja bym chciał, żeby każda gmina, każdy powiat organizował takie debaty na temat własnej historii odzyskania niepodległości" - zaznaczył. Zwrócił też uwagę, że tego rodzaju lokalne debaty są ważne dla budowania postaw patriotycznych i uświadomienia młodym ludziom, że wolność ma swoje źródło w silnym i suwerennym państwie. "Że wtedy jesteś naprawdę wolny, kiedy takie państwo masz. I że ludzie byli gotowi oddać życie, żeby je odzyskać, a potem, żeby je obronić. I szli, poświęcali się, nie oglądali się na nic" - mówił Duda.

Prezydent dodał też, że dyskusja o polskiej historii i dziejach II Rzeczypospolitej - także o tym, co było w procesie jej budowania złego - są ważne do dzisiaj z punktu widzenia odbudowywania suwerennego państwa polskiego po 1989 r. "To jest niezwykle istotne" - podkreślił.

Na początku debaty prezydent otrzymał z rąk prezesa IPN Jarosława Szarka album poświęcony gen. Józefowi Hallerowi - dowódcy II Brygady Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji. Nową publikację Instytut wydał wspólnie z Wojskowym Biurem Historycznym.

Debatę historyków "Nie tylko Legiony... Czyn zbrojny 1914–1918" zorganizowały wspólnie IPN i Kancelaria Prezydenta. Spotkanie, poświęcone polskiemu wysiłkowi zbrojnemu w okresie walki o odzyskanie niepodległości, odbywa się w związku z organizowanymi obchodami 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. W dyskusji wzięli udział profesorowie historii Włodzimierz Suleja, Andrzej Chwalba, Janusz Odziemkowski, Krzysztof Kawalec i Mariusz Wołos.

Dwuletni cykl debat historyków zainaugurowała w listopadzie ub.r. dyskusja o znaczeniu Aktu 5 listopada z 1916 r. W trakcie drugiej edycji rozmawiano o znaczeniu noty prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona ze stycznia 1917 r. oraz innych wydarzeń z okresu Wielkiej Wojny dla sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. Tematem trzeciej debaty, 1 kwietnia 2017 r., były działania polskich dyplomatów w latach 1914–18. Kolejne spotkania historyków i zaproszonych gości będą odbywać się aż do 100. rocznicy odzyskania państwowości przez Rzeczypospolitą w 1918 roku.