Każdego dnia w Europie diagnozowane są nowe przypadki raka. Każdego dnia w Europie pacjentów, ich rodziny i przyjaciół ogarnia ogromna fala emocji, jaką niesie ze sobą taka diagnoza. Niepewność przyszłości, uczucie szoku, smutku, złości czy wręcz rozpaczy.
Stella Kyriakides, komisarz Unii Europejskiej do spraw zdrowia i bezpieczeństwa żywności:
Rak to poważny problem zdrowotny, który w pewnym momencie życia dotknie bezpośrednio 40 proc. obywateli Unii Europejskiej. W Polsce co roku z powodu raka umiera ponad 100 tys. osób. Szacuje się, że jeśli nie podejmiemy działań, łączna liczba przypadków raka w UE podwoi się do 2035 r. O ile nie uda nam się odwrócić tej niepokojącej tendencji, obciążenie, jakie choroby nowotworowe stanowią dla naszych rodzin, systemów opieki zdrowotnej i społecznej oraz gospodarek, będzie nadal rosło.
Praca na rzecz zmniejszenia cierpień powodowanych przez choroby nowotworowe w Europie jest dla mnie, jako komisarza UE do spraw zdrowia i bezpieczeństwa żywności, sprawą najwyższej rangi. Jest to priorytet w dziedzinie zdrowia tak dla obywateli UE, jak i dla Komisji pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen. To obszar, w którym oczekuje się od nas większych wysiłków i lepszych rezultatów, a nasza determinacja pozwoli je uzyskać.
Dla mnie istnieje tylko jeden sposób na naprawdę skuteczną walkę z rakiem: uczynienie z niej wspólnego europejskiego priorytetu. Wierzę, że możemy dokonać ogromnych zmian, ale tylko wtedy, gdy połączymy siły – od decydentów po pracowników służby zdrowia, od przedstawicieli pacjentów po przemysł, a co najważniejsze, wspólnie z obywatelami. Wiemy obecnie, że do 40 proc. zachorowań na raka da się uniknąć – co oznacza, że zakres potencjalnych działań i możliwości ratowania istnień ludzkich jest olbrzymi.
To właśnie ten zbiorowy potencjał i możliwości działania pragnę uruchomić za pośrednictwem przyszłego europejskiego planu walki z rakiem. Rak to złożona choroba i musimy uwzględnić wszystkie jej aspekty, począwszy od tego, co jemy, po dostępność leków, właściwą opiekę, odpowiednią technologię, a także zaangażowanie sektorów i branż spoza sektora zdrowia, w tym edukacji, ochrony środowiska, rolnictwa i badań naukowych. Wszystkie zainteresowane strony muszą wnieść swój wkład.
Dzięki europejskiemu planowi walki z rakiem – który przedstawię jeszcze w tym roku – podejmiemy działania na wszystkich etapach choroby, od profilaktyki poprzez wykrywanie, leczenie i metody terapeutyczne, aż po opiekę paliatywną.
Musimy lepiej sobie radzić z profilaktyką i diagnozowaniem raka. Zawsze lepiej będzie zapobiegać chorobom nowotworowym niż je leczyć, a naszym głównym priorytetem musi być przede wszystkim niedopuszczenie do tego, by obywatele UE zapadali na te choroby. Jeśli pomożemy im prowadzić zdrowszy tryb życia – zdrowiej jeść, więcej ćwiczyć, a jednocześnie pić mniej alkoholu i nie palić, możemy ograniczyć liczbę zdiagnozowanych przypadków raka. Jeśli zaś postaramy się poszerzyć stan zaszczepienia lub zakres działań, przykładowo na rzecz poprawy jakości powietrza w miastach, również możemy wiele zmienić na lepsze.
Można uratować jeszcze większą liczbę osób, jeżeli lepiej uświadomimy obywatelom znaczenie badań przesiewowych w kierunku raka i wagę wczesnej diagnozy. Aby tak się stało, wszystkie państwa członkowskie muszą wprowadzić certyfikowane krajowe programy badań przesiewowych.
Naszym priorytetem powinno być przede wszystkim to, aby za wszelką cenę nie dopuścić do zachorowań na raka, lecz jednocześnie musimy dopilnować, by osoby, które już są chore, oraz ich rodziny otrzymywały wsparcie i opiekę. Obejmuje to podstawowe prawo do równego dostępu do leków i innowacyjnych terapii.
Droga, jaką przechodzi osoba chora na raka, nie kończy się jednak wraz z końcem leczenia. Osoby, które przebyły chorobę lub nadal z nią żyją, zasługują na to, by do ich życia wróciły ład i bezpieczeństwo. Nie powinny one doświadczać dyskryminacji i stygmatyzacji ani borykać się z przeszkodami przy powrocie do pracy.
Musimy pozbierać różne części tej wielkiej układanki i ułożyć je razem w taki sposób, aby mieć jasny obraz całości. Pierwszy etap tego wspólnego przedsięwzięcia rozpoczął się 4 lutego 2020 r. – w dniu Światowego Dnia Walki z Rakiem – zainicjowaniem szeroko zakrojonych konsultacji społecznych na temat europejskiego planu walki z rakiem. Zanim podejmę jakiekolwiek decyzje, zamierzam uważnie słuchać. Chciałabym poznać poglądy i obawy obywateli polskich oraz współpracować z władzami Polski, aby pomóc im wprowadzić korzystne zmiany. Razem możemy więcej zdziałać w walce z rakiem. Razem zmienimy wiele na lepsze.
