Firma, która opracuje podręcznik dla nauczycieli i pedagogów, nie ma prawa do zwolnienia z VAT dla usług w zakresie kształcenia i wychowania – orzekł NSA. Wcześniej sąd I instancji nie wykluczył natomiast prawa do innej preferencji.
Sprawa dotyczyła spółki, która prowadzi działalność w zakresie kształcenia, wychowania i opieki. Miała on opracować dla innej firmy (będącej jednostką Skarbu Państwa) podręcznik, który byłby pomocą dla nauczycieli, pedagogów i pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Spółka uważała, że skorzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o tym podatku. Przepis ten dotyczy usług świadczonych m.in. przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty (obecnie ustawy – Prawo oświatowe, t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1148 ze zm.), w zakresie kształcenia i wychowania.
Spółka uważała, że opracowanie przez nią podręcznika będzie właśnie usługą kształcenia lub wychowania. Tłumaczyła, że prowadzi placówki, dla których zgodnie z przepisami oświatowymi jest organem prowadzącym, a tym samym jest jednostką objętą systemem oświaty.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi. Stwierdził, że co prawda spółka ma status jednostki objętej systemem oświaty, ale nie spełnia przesłanki przedmiotowej zwolnienia. Charakter świadczonych przez nią usług nie będzie bowiem mieścił się w pojęciu kształcenia i wychowania.
Tak samo orzekły sądy. WSA w Lublinie wyjaśnił, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT, ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Istotne jest więc nie tylko to, by usługi kształcenia lub wychowania wykonała jednostka objęta systemem oświaty. Ważne jest także, aby były to usługi kształcenia i wychowania, a te muszą być skierowane do uczniów i młodzieży. Problem polegał na tym, że podręcznik miał trafić do nauczycieli, pedagogów i psychologów. Sąd uznał zatem, ze spółce nie przysługuje zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy.
Tak samo orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Jak wyjaśniła sędzia Maria Dożynkiewicz, doskonalenie nauczycieli nie jest usługą kształcenia i wychowania, nie wpływa na edukację dzieci i młodzieży.
Lubelski WSA nie wykluczył, że w tym wypadku może mieć zastosowanie inna preferencja, przewidziana w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy. Zakłada ona zwolnienie z VAT usług w dziedzinie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania. Skoro więc adresatem usług świadczonych przez spółkę będą nauczyciele i pedagodzy, to zastosowanie może mieć zwolnienie z pkt 29 – orzekł sąd I instancji.
NSA nie odniósł się jednak do tego stwierdzenia.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I FSK 1515/17.
