Egzekucja z wynagrodzenia za pracę jest jednym z najczęściej stosowanych sposobów egzekucji. Jest szybka i efektywna oraz mało kosztowna. Dlatego wierzyciele chętnie wybierają ten sposób, występując o zajęcie wynagrodzenia dłużnika. Jednocześnie ten rodzaj zajęcia komorniczego rodzi wiele problemów i wątpliwości po stronie pracodawców.
Wszczęcie egzekucji z wynagrodzenia za pracę rodzi bowiem dla pracodawcy pewne obowiązki, a konsekwencje ich nieprzestrzegania dotyczą zarówno sfery cywilnoprawnej, jak i karnoprawnej. Od momentu otrzymania zajęcia to pracodawca bowiem odpowiada za obliczanie potrąceń oraz ich dokonanie zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Celem autorów tego poradnika jest wyjaśnienie problemów, z którymi najczęściej borykają się pracodawcy.

Co podlega zajęciu

Wynagrodzenie to nie tylko pensja otrzymywana co miesiąc. Ze stosunku pracy pracownik może otrzymywać również wiele innych świadczeń. I tak jak wynagrodzenie podlegają one egzekucji.
W prawie pracy przez wynagrodzenie za pracę rozumie się świadczenie majątkowo-przysparzające o charakterze roszczeniowym, pochodzące ze stosunku pracy, wypłacane przez pracodawcę pracownikowi w zamian za wykonaną przez niego pracę stosownie do jej rodzaju, ilości i jakości (W. Szubert, „Zarys prawa pracy”, Warszawa 1976, s. 236 i nast.; M. Sewreński, „Wynagrodzenie za pracę. Pojęcie, regulacja i ustalenie”, Łódź 1976, s. 100). Wynagrodzeniem za pracę w tym rozumieniu nie są natomiast należności uzyskiwane przez osoby wykonujące pracę na podstawie kontraktów menedżerskich (kierowniczych). Mamy tutaj bowiem do czynienia z jedną z form zatrudnienia cywilnoprawnego (niepracowniczego), kreującego stosunek prawny zasadniczo odmienny od stosunku pracy (Z. Góral, H. Lewandowski, „Przeciwdziałanie stosowaniu umów cywilnoprawnych do zatrudnienia pracowniczego”, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1996/12, s. 21 i nast., A. Marciniak, „Sądowe postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych”, Warszawa 2019, s. 351).
Potrąceniu z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, w rozumieniu ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. poz. 2215 ze zm.; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1572), jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – podlegają tylko następujące należności:
1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
4) kary pieniężne przewidziane w art. 108 ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495; dalej: k.p.).