44 pozycje. Tyle liczy lista produktów, których dostępność jest drastycznie ograniczona i nie mają ani jednego dobrego zamiennika.
W szczycie kryzysu lekowego, w lipcu, przy identycznej metodologii na liście znajdowało się 40 pozycji, czyli mniej niż dziś. To najnowsze dane zaprezentowane przez portal GdziePoLek.pl. Do tego dochodzi szereg medykamentów, których brakuje, ale jest na rynku jeden w miarę dostępny zamiennik. Pytanie brzmi, jak długo taki zamiennik będzie łatwy do zdobycia.
Autorzy opracowania, Olga Sierpniowska i Bartłomiej Owczarek, wskazują, że wśród obecnych braków można znaleźć zarówno leki wysokospecjalistyczne, jak i produkty szeroko stosowane w leczeniu milionów ludzi.
W szczycie kryzysu lekowego najwięcej mówiło się o skrajnie ograniczonej dostępności do euthyroxu N, stosowanego w leczeniu chorób tarczycy. Bierze go nawet milion Polaków.
Dziś dostępność euthyroksu jest znacznie lepsza. Coraz gorzej jest jednak z lekami z metforminą o przedłużonym uwalnianiu. Na liście braków GdziePoLek.pl są glucophage XR oraz symformin XR.
Metformina jest stosowana w leczeniu cukrzycy typu 2, na którą cierpi ponad 1,5 miliona Polaków. Specyfik o przedłużonym uwalnianiu pozwala przyjmować zaledwie jedną dawkę leku dziennie. Rzadziej występują też działania niepożądane. Braki metformin zgłaszają farmaceuci. Coraz częściej w portalach pozwalających na znalezienie najbliższej apteki z dostępnym produktem nazwy produktów z metforminą wpisują pacjenci.
„Rekord ponad dziesięciu tysięcy odsłon padł w poprzednim tygodniu, a liczba poszukujących leku pacjentów wzrasta systematycznie od miesięcy letnich” – czytamy w opracowaniu Sierpniowskiej i Owczarka. Zwracają oni uwagę, że na przygotowanej liście ponad połowa medykamentów jest nowa w stosunku do braków z przełomu lipca i sierpnia. Brakuje m.in. betadrinu (krople do oczu stosowane w ostrych stanach zapalnych spojówek), edronaksu (stosowany w leczeniu depresji), indocollyre (stosowany w związku z zabiegami na gałce ocznej), ketonalu (lek przeciwbólowy), mirvaso (stosowany w leczeniu trądziku różowatego), relpaksu (lek przeciwmigrenowy). Wszystkich tych, i wielu innych, leków nie ma na aptecznych półkach. Dla większości z nich nie ma żadnego zamiennika, zaś dla niektórych produkt alternatywny istnieje, ale różni się w działaniu od medykamentu niedostępnego, który do tej pory był stosowany przez pacjenta.
„Zaobserwowaliśmy także niepokojące spadki dostępności kilku produktów z finasterydem w niskiej dawce (wskazany w łysieniu androgenowym) oraz leków stosowanych w chorobach układu krążenia ze spironolaktonem oraz metoprololem. Dobra dostępność przynajmniej jednego zamiennika nie kwalifikowała jednak tych braków do kategorii «krytyczne»” – czytamy w opracowaniu.
Na opracowanej liście nie znalazły się leki, których brak jest długotrwały, bo np. producent zaprzestał ich produkcji.