Sprzedaż rzeczy ruchomej osobie fizycznej, która nabywa tę rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą (taka rzecz prawo nazywa towarem konsumpcyjnym). Jedną stroną umowy jest konsument, drugą – przedsiębiorca. Jeśli kupujemy komputer dla własnego, „prywatnego” użytku – zawieramy umowę sprzedaży konsumenckiej, jeżeli zakupu dokonujemy na firmę – będzie to już sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami.
Sprzedaż konsumencka dotyczy wyłącznie sprzedaży rzeczy ruchomych (nie dotyczy więc np. zakupu mieszkania). Nie obejmuje jednak sprzedaży energii elektrycznej, gazu i wody (chyba że są sprzedawane w ograniczonej ilości lub objętości – np. turystyczna butla gazowa), a także sprzedaży egzekucyjnej i sprzedaży dokonywanej w postępowaniu upadłościowym albo innym postępowaniu sądowym.
Niezgodność towaru z umową
W praktyce oznacza zwykle wadę towaru. Taka niezgodność może powodować m.in., że towar nie nadaje się do celu, do jakiego jest zwykle używany, nie posiada właściwości, jakie powinny go cechować albo został nieprawidłowo zamontowany lub uruchomiony.
Reklamacja wadliwych towarów
Jeśli towar okazał się niezgodny z umową, konsument może złożyć reklamację. Zawsze składa się ją u sprzedawcy, który nie ma prawa odsyłać klienta np. do producenta czy hurtownika. Jeżeli przedsiębiorca, który udziela gwarancji, nie określi dokładnie jej treści, konsument może powołać się na uprawnienia związane z gwarancją przewidziane w Kodeksie cywilnym. Okres gwarancji w wypadku, gdy gwarant nie określi tego terminu inaczej wynosi dwa lata. Tak określony termin jest skorelowany z ustawowym terminem odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi.
Reklamację można złożyć w ciągu 2 lat od dnia wydania towaru, w przypadku zakupu rzeczy używanych termin ten może być krótszy, jednak nie poniżej jednego roku. Konsument ma prawo wyboru trybu reklamacyjnego – albo skorzysta z uprawnień wynikających z niezgodności towaru z umową, albo z gwarancji.
Jeśli towar okaże się być niezgodny z umową klient może domagać się obniżenia ceny bądź odstąpienia od umowy od razu po stwierdzeniu istotnej wady. Sprzedawca ma 14 dni na ustosunkowanie się do żądań zgłoszonych w reklamacji – jeśli tego nie zrobi, uważa się, że uznał je za uzasadnione.
Obowiązki sprzedawcy
Sprzedawca ma ustawowy obowiązek udzielenia kupującemu jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji w języku polskim. Powinien w szczególności podać: nazwę towaru, określenie producenta lub importera, kraj pochodzenia towaru, znak bezpieczeństwa i znak zgodności, informacje o dopuszczeniu do obrotu w RP oraz, stosownie do rodzaju towaru, określenie jego energochłonności. Na żądanie klienta sprzedawca powinien również wyjaśnić mu znaczenie poszczególnych postanowień umowy.
Wraz z kupowanym towarem sprzedawca ma obowiązek wydania kupującemu wszystkich istotnych elementów wyposażenia oraz sporządzone w języku polskim instrukcje obsługi, konserwacji i inne dokumenty wymagane przez odrębne przepisy.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Zgodnie z ustawą o prawach konsumenta, najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta, o ile informacje te nie wynikają już z okoliczności, w sposób jasny i zrozumiały o:
1. głównych cechach świadczenia, z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem;
2. swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, i numerze, pod którym został zarejestrowany, adresie, pod którym prowadzi przedsiębiorstwo, i numerze telefonu przedsiębiorstwa;
3. łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie ich wysokości – sposobie, w jaki będą one obliczane, a także opłatach za dostarczenie, usługi pocztowe oraz jakichkolwiek innych kosztach, a gdy nie można ustalić wysokości tych opłat – o obowiązku ich uiszczenia; w razie zawarcia umowy na czas nieoznaczony lub umowy obejmującej prenumeratę przedsiębiorca ma obowiązek podania łącznej ceny lub wynagrodzenia obejmującego wszystkie płatności za okres rozliczeniowy, a także wszystkich kosztów, które konsument jest zobowiązany ponieść;
4. sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
5. przewidzianej przez prawo odpowiedzialności przedsiębiorcy za jakość świadczenia;
6. treści usług posprzedażnych i gwarancji;
7. czasie trwania umowy lub – gdy umowa zawarta jest na czas nieoznaczony lub ma ulegać automatycznemu przedłużeniu – o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy;
8. funkcjonalności treści cyfrowych oraz mających zastosowanie technicznych środkach ich ochrony;
9. mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem.
TERMINY
14 dni – termin na odstąpienie konsumenta od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, liczony od dnia wydania towaru lub zawarcia umowy dotyczącej świadczenia usługi.
14 dni – termin na poinformowanie konsumenta o rozstrzygnięciu reklamacji złożonej z tytułu rękojmi.
30 dni – termin na wydanie towaru konsumentowi, chyba że z umowy wynika inny termin.
1 rok – okres szczególnej ochrony towaru sprzedanego konsumentowi, liczony od momentu jego wydania. Jeżeli w tym okresie zostanie stwierdzona wada, przyjmuje się, że istniała w chwili przekazania rzeczy.
1 rok – termin liczony od momentu zauważenia wady, w którym należy zgłosić sprzedawcy reklamację z tytułu rękojmi i określić swoje żądania.
2 lata – okres trwania odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi, liczony od dnia wydania towaru.