Księgami podatkowymi w rozumieniu Ordynacji podatkowej są: księgi rachunkowe, podatkowe księgi przychodów i rozchodów, ewidencje i rejestry, do których prowadzenia dla celów podatkowych na podstawie odrębnych przepisów obowiązani są podatnicy, płatnicy i inkasenci.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ
W przypadku braku ksiąg podatkowych lub innych niezbędnych danych lub gdy dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania – organ podatkowy określi podstawę opodatkowania w drodze oszacowania.

Księgi podatkowe stanowią jeden z dowodów w postępowaniu podatkowym. Dowody te mają charakter prywatny, mający podstawowe znaczenie w postępowaniu. W przeciwieństwie bowiem do innych dokumentów prywatnych stanowiących jedynie dowód tego, że zawarte w nich oświadczenie pochodzi od osoby, która je podpisała, księgi stanowią dowód tego, co zostało ujęte w tych zapisach, czyli mają taką samą moc jak dokumenty publiczne.

Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. Prawidłowe prowadzenie ksiąg podatkowych przesądza więc o tym, że organ podatkowy ma obowiązek ustalenia podstawy opodatkowania na podstawie dokonanych w nich zapisów. Domniemanie prawdziwości tych zapisów może być obalone, gdy organ podatkowy stwierdzi, że są one nierzetelne (zapisy dokonane w księdze nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego) lub też nieprawidłowe. Jednakże organ podatkowy uznaje jednak za dowód księgi podatkowe, które prowadzone są w sposób wadliwy, jeżeli wady nie mają istotnego znaczenia dla sprawy. Prowadzenie ksiąg podatkowych jest niezwykle istotne przy określaniu podstawy opodatkowania.

Anna Stykowska-Sikora

Podstawa prawna

  • - Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa