Wierzyciele dłużników z innych krajów UE będą mogli łatwiej odzyskać pieniądze. Odpowiednie zmiany przewiduje projekt noweli kodeksu postępowania cywilnego, którego pierwsze czytanie odbyło się w czwartek w Sejmie.

Wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak wyjaśnił, że rządowy projekt zmian w kpc i innych ustawach ma na celu zapewnienie skutecznego wykonywania rozporządzenia unijnego ustanawiającego procedurę europejskiego zabezpieczenia na rachunku bankowym dłużnika, co ułatwi transgraniczne dochodzenie wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych.

"Rozporządzenie to będzie stosowane od 18 stycznia 2017 r. Ma ułatwić wierzycielom realizację ich wierzytelności poprzez możliwość uzyskania zabezpieczenia na rachunku bankowym dłużnika niezależnie od państwa członkowskiego, w którym rachunek jest prowadzony i na takich samych warunkach we wszystkich państwach członkowskich" - wyjaśnił.

Dodał, że europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku stanowić będzie alternatywę dla analogicznych krajowych środków zabezpieczenia na rachunku. "Dodatkową zaletą będzie to, że nakaz wydany w jednym państwie członkowskim będzie automatycznie uznawany i wykonywany w pozostałych państwach członkowskich" - poinformował wiceminister.

Zaznaczył, że ułatwieniem dla wierzycieli będzie możliwość uzyskania informacji o rachunku dłużnika w celu otrzymania europejskiego nakazu. Wskazał, że przepisy unijnego rozporządzenia co prawda stosuje się bezpośrednio w krajach UE, niemniej niektóre z nich wymagają rozwinięcia w prawie polskim.

Posłowie wszystkich klubów uznali zmiany za uzasadnione i nie kwestionowali przygotowanych przez rząd propozycji. Byli zgodni, że projektem powinna zająć się komisja sprawiedliwości i praw człowieka.

Zgodnie z projektem na gruncie prawa polskiego zabezpieczenie ma dotyczyć nie tylko rachunków bankowych, ale także rachunków prowadzonych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Jak informowało Centrum Informacyjne Rządu po przyjęciu projektu przez Radę Ministrów, wykonanie zabezpieczenia – nakazu, odbywać się będzie na zasadach obowiązujących w danym państwie członkowskim (w Polsce będzie to zajęcie rachunku). Skutkiem wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym będzie blokada rachunku dłużnika.

Europejskie nakazy zabezpieczenia na rachunku bankowym wydane w jednym państwie członkowskim będą automatycznie uznawane i wykonywane w innym państwie członkowskim – bez konieczności wszczynania odrębnego postępowania.

"Wierzyciel będzie mógł uzyskać nakaz przed wszczęciem postępowania sądowego, a także na każdym etapie postępowania do momentu wydania orzeczenia albo zatwierdzenia lub zawarcia ugody sądowej, a także po uzyskaniu przez wierzyciela orzeczenia, na mocy którego wymaga się od dłużnika zapłaty roszczenia wierzyciela. Istotnym ułatwieniem dla wierzycieli będzie możliwość uzyskiwania informacji na temat rachunków bankowych dłużnika na potrzeby wydania europejskiego nakazu zabezpieczenia na takim rachunku. Rozporządzenie zobowiązuje bowiem państwa członkowskie do stworzenia mechanizmu ułatwiającego dostęp do informacji o rachunkach bankowych dłużnika" - napisano w komunikacie CIR.

Podkreślono, że wdrożenie do polskiego prawa proponowanych rozwiązań ułatwi obywatelom i przedsiębiorcom, zwłaszcza małym i średnim, dochodzenie transgranicznych roszczeń i zwiększy skuteczność egzekwowania orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych dotyczących transgranicznych sporów, co w efekcie zmniejszy różne ryzyka przy zawieraniu transakcji handlowych i przyczyni się do zwiększenia dyscypliny płatniczej dłużników.

Z uwagi na nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego przeprowadzono również zmiany w następujących ustawach: o komornikach sądowych i egzekucji (powierzono komornikom czynności dotyczące wykonywania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym), o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (za złożenie wniosku o wydanie, zmianę lub uchylenie europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym będzie pobierana opłata 100 zł, czyli tyle ile przewidziano dla krajowych wniosków w sprawach o zabezpieczenie), a także Prawo bankowe i o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. (PAP)