Usunięcie przepisu, zgodnie z którym IPN upamiętnia m.in. wydarzenia historyczne z lat 1917-1990 zakłada projekt nowelizacji ustawy o IPN, który w czwartek poparł Senat. Projekt dotyczy też poszukiwań miejsc pochówku osób, które zginęły za wolność Polski.

Za projektem nowelizacji ustawy o IPN, który teraz trafi do Sejmu, głosowało 81 senatorów, nikt nie był przeciw, dwóch senatorów wstrzymało się od głosu.

Zmiana przepisów zakłada usunięcie z ustawy o IPN zakresu czasowego dotyczącego wydarzeń, którymi zajmuje się Instytut. Chodzi o działalność IPN związaną z upamiętnieniem m.in. "historycznych wydarzeń, miejsc oraz postaci w dziejach walk i męczeństwa narodu polskiego". Po tegorocznej nowelizacji ustawy o IPN zakres ten określono od 8 listopada 1917 r. do 31 lipca 1990 r. Senatorowie chcą, by w ogóle znieść ten zapis, tak by IPN mógł zajmować się również wydarzeniami, miejscami lub postaciami, które są związane z okresem sprzed 8 listopada 1917 r.

Projekt nowelizacji zawiera również zgłoszoną na pracach senackich komisji poprawkę, która z ustawy o IPN wykreśla zakres czasowy dotyczący poszukiwań miejsc spoczynku osób, które straciły życie m.in. w walce o niepodległość lub zjednoczenie państwa polskiego, np. zginęły z powodu represji totalitarnych lub czystek etnicznych. Analogicznie chodzi o to, by IPN mógł prowadzić te poszukiwania również w odniesieniu do tych osób, które straciły życie przed 8 listopada 1917 r.

Projekt jest inicjatywą grupy senatorów; w dalszych pracach w Sejmie będzie go reprezentować senator PO Grażyna Sztark.

Propozycję zmiany przepisów podczas posiedzenia senackich komisji poparł IPN; sceptyczne stanowisko zajęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obie instytucje obecnie wypracowują zasady współpracy po przejęciu przez nie kompetencji zlikwidowanej w tym roku Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Do 31 lipca br. to głównie Rada zajmowała się upamiętnianiem ważnych dla polskiej pamięci narodowej osób, miejsc i wydarzeń.

W opinii IPN, proponowane przez senatorów zmiany są zasadne, ponieważ pozwalają Instytutowi Pamięci Narodowej jako instytucji naukowej i merytorycznej opiniować określone inicjatywy upamiętnień bez cezury czasowej (chodzi np. o opiniowanie projektów pomników, których powstanie inicjują samorządy czy organizacje społeczne).

W opinii ministerstwa kultury obecne przepisy wystarczająco określają, że IPN zajmuje się wydarzeniami, które miały miejsce po 8 listopada 1917 r., natomiast ministerstwo kultury zajmuje się tymi wydarzeniami, które miały miejsce przed 8 listopada 1917 r. (PAP)