Wielkie społeczeństwo zależy od rodziny, a rodzina i związane z nią wartości stają się dziś kulturowym wyborem – podkreślił w środę podczas sesji Sejmiku Woj. Śląskiego w ramach IX Metropolitalnego Święta Rodziny socjolog z Uniwersytetu Śląskiego prof. Wojciech Świątkiewicz.

IX Metropolitalne Święto Rodziny, na które wciągu dwóch tygodni złoży się ok. 90 przedsięwzięć rodzinnych organizowanych w ponad 20 miastach woj. śląskiego, zainaugurował sobotni koncert w zabrzańskim Domu Muzyki i Tańca. Podczas środowej uroczystej sesji sejmiku o idei święta oraz podejmowanych działaniach na rzecz rodziny mówili przedstawiciele świata nauki, samorządu i Kościoła.

Inicjatorka sesji, radna Urszula Koszutska (PO), akcentowała wagę dyskusji nad tym czego potrzebuje śląska rodzina. Podkreśliła rolę uczestnictwa w niej licznych podmiotów życia społecznego, których działania i inicjatywy wpływają na sytuację rodziny.

Nawiązując do idei Metropolitalnego Święta Rodziny dyrektor Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego podkreślił, że każde święto to czas celebracji wartości fundamentalnych życia społecznego. Służy odnowieniu i umocnieniu więzi i społeczności – dużych, jak społeczeństwo, naród, państwo, kościół i małych, jak rodzina.

„Rodzina jest wartością założycielską, fundamentem społeczności narodowej, państwowej czy kościelnej, a świętowanie, celebrowanie jej znaczenia roli, społecznej funkcji jest działaniem na rzecz zachowania naszej kulturowej tożsamości” - podkreślił Świątkiewicz.

„Rodzina jako wartość jest głęboko wpisana w mentalność naszego społeczeństwa. Rodzina zbudowana na związku kobiety i mężczyzny, na relacjach pokrewieństwa z dziećmi, zwykle określana była jako wspólnota osób, najważniejsza postać życia społecznego, grupa podstawowa dla każdego społeczeństwa; ośrodek przekazywania życia, kultury życia, posiadający decydujące znaczenie w kształtowaniu osobowości społecznej każdego człowieka” - przypomniał socjolog.

Zaakcentował, że o ile we wcześniejszych opisach rodzina była traktowana jako ostoja wartości, we współczesnej mentalności polskiego społeczeństwa zachodzą duże i szybkie zmiany – pod wpływem czynników wewnętrznych (m.in. przeobrażenia gospodarcze) i zewnętrznych (m.in. polityka ludnościowa międzynarodowych organizacji i przeobrażenia makrokulturowe).

„Ta uprzywilejowana pozycja rodziny w systemie wartości polskiego społeczeństwa ulega przeobrażeniu i są to przeobrażenia ukierunkowane na osłabienie jej funkcji i roli w życiu indywidualnym i społecznym. Rodzina w Polsce, a także w Europie, doświadcza kryzysu sensu rodzinności” - uważa Świątkiewicz.

Jak zauważył „kondycja moralna, kulturowa, polityczna, gospodarcza wielkiego społeczeństwa zależy bezpośrednio od tego, jaka panuje w nim atmosfera emocjonalna, jakie wartości ceni, a jakie odrzuca, jakie cele stawia przed swoimi dziećmi, jak rozwiązuje własne problemy, jak buduje swoją wspólnotę, jak łagodzi konflikty”.

„Możemy z całą pewnością powiedzieć, że wielkie społeczeństwo jest zależne od rodziny, ponieważ ostatecznie od niej - czyli od wielu tysięcy czy milionów rodzin, jakie tworzą społeczeństwo - zależy to, czy jego makrospołeczne cele zostaną urzeczywistnione, czy też spotkają się z bardziej czy mniej czynną dezaprobatą. W rodzinie więc, jak w soczewce, kumulują się wszystkie problemy społeczeństwa” - zaznaczył naukowiec.

Wobec upowszechniających się we współczesnej kulturze ideologii subiektywistycznych czy relatywistycznych oraz „sytuacji aksjologicznego rozwichrzenia”, „sens rodziny jako podstawowej instytucji społeczeństwa i dojrzewania osobowości poddany zostaje w wątpliwość” - zauważył. „Upowszechniane jest przekonanie, że rodzina naturalna staje się w nowoczesnym społeczeństwie zbędna” - diagnozował socjolog. Wskazał, że tradycyjnej od wieków, sprawdzonej postaci rodzina - jako wartość - staje się kulturowym wyborem.

Jako pozytywny wybór Świątkiewicz wskazał w tym kontekście zapisy Strategii polityki społecznej woj. śląskiego, gdzie za jej pierwszy cel uznano tworzenie warunków do powstawania i właściwego funkcjonowania rodziny i promowanie jej jako naturalnego środowiska rozwoju.

Cel ten ma być realizowany m.in. przez promowanie pozytywnego wizerunku rodziny i jej roli w życiu społecznym, kreowanie pozytywnych ról rodzinnych oraz umacnianie wartości rodzinnych. Socjolog podkreślił jednak, że ponieważ w dokumentach czy aktach prawnych nie da się zapisać wszystkiego, np. szczęścia rodzinnego czy miłości, „wybór rodziny, to przede wszystkim wybór kultury prorodzinnej czerpiącej z dobrych wzorów tradycji”.

„Idea wiodąca Metropolitalnego Święta Rodziny jest znakomitym wzorem takich działań” - uznał naukowiec. „Rodzina jest, albo powinna być drogą państwa i samorządu. Wybór rodziny i troska o rodzinę, jako kulturową wartość, jest troską o kondycję kulturową gminy, narodu i państwa. Kościoła też” - mówił Świątkiewicz.

Współinicjatorka Metropolitalnego Święta Rodziny prezydent Zabrza i przewodnicząca Górnośląskiego Związku Metropolitalnego Małgorzata Mańka-Szulik podkreśliła, że samorząd lokalny realizuje wiele zadań mających ułatwić funkcjonowanie rodzinie. „Ale myślę, że tylko kiedy będziemy mówili razem, jednym głosem, rodzina, która powinna budować naszą śląską, polską rzeczywistość, będzie silna i będzie nie tylko realizowała zadania, które na nią nakładamy; z tych rodzin wyjdą najlepsi politycy, kapłani, samorządowcy, najwspanialsi ludzie” - zaznaczyła Mańka-Szulik.

Metropolita katowicki abp Wiktor Skworc zaznaczył, że Kościół „chce być rodziną rodzin, czyli wspólnotą”. Dlatego Kościół z natury zabiega o dobro rodziny, umieszczając troskę o małżeństwo i rodzinę w centrum pastoralnej aktywności i działalności. Mówiąc o edukacyjnej funkcji kościoła wskazał m.in. na jego samotność w przygotowywaniu młodych ludzi do życia małżeńskiego.

„Tu, na Górnym Śląsku, rodzina jest świętością, jest wartością i nasz Kościół lokalny jest silnie związany z rodziną; troszczy się o trwałość małżeństw i rodzin oraz o ich pomyślność. To dzisiaj działanie bardzo ważne – bo to działanie pod prąd aktualnych trendów kulturowych" - powiedział Skworc.

"Wysiłki duszpasterskie zmierzają ostatecznie do tego, by rodzina stawała się kościołem domowym – to ideał. To ogromnie ważne, aby człowiek w rodzinie nauczył się dwóch podstawowych relacji – do Boga i do drugiego człowieka. Jeżeli tego się nie nauczy w domu rodzinnym będzie w jakimś sensie okaleczony” - mówił abp.

Marszałek woj. śląskiego Wojciech Saługa wymienił najważniejsze inicjatywy regionalnej polityki prorodzinnej, m.in. realizowany od 2014 program „Śląskie dla rodziny – karta dużej rodziny”, konkurs „Gmina przyjazna rodzinie” - na inicjatywy i działania prorodzinne (obecnie trwa 3. edycja), portal Śląskie dla rodziny czy zorganizowane niedawno I Wojewódzkie Senioralia i V Kongres Obywatel Senior.

Na program tegorocznego Metropolitalnego Święta Rodziny składa się ok. 90 przedsięwzięć: Pielgrzymka do Sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej, koncerty, wystawy, konkurs, imprezy sportowe, festyny itp.(PAP)