Sejmowa komisja polityki społecznej i rodziny opowiedziała się za ułatwieniami i pomocą w korzystaniu z prawa do swobodnego przepływu pracowników wewnątrz UE. Zmiany mają zapewnić m.in. wsparcie równego traktowania takich osób i przeciwdziałać ich dyskryminacji.

Komisja podczas środowych obrad nie zmieniła treści projektu. Zmieniono jedynie tytuł - zamiast numeru i nazwy dyrektywy unijnej posłowie zdecydowali wymienić trzy ustawy, które projekt zmienia.

Rządowy projekt zmian dotyczy ustaw o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, o Państwowej Inspekcji Pracy i o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania - poinformował wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisław Szwed.

Rząd chce ułatwień w korzystaniu z prawa swobodnego przepływu pracowników, a projekt nie zmienia - nie ogranicza, ani nie rozszerza - ich praw - zaznaczył.

Projekt przygotowany przez resort rodziny, pracy i polityki społecznej zakłada, że to ten resort będzie instytucją odpowiedzialna za promocję praw osób korzystających z tych przepisów.

Do tej pory przebywający w Polsce pracownicy z państw unijnych oraz członkowie ich rodzin otrzymywali z PIP porady prawne dotyczące prawa pracy i dostępu do zatrudnienia. Po zmianach będą mogli liczyć także na pomoc w takich kwestiach jak: dostęp do przywilejów socjalnych i podatkowych; członkostwo w związkach zawodowych; dostęp do zasobów mieszkaniowych; dostęp do kształcenia, nauki zawodu i szkolnictwa zawodowego dla dzieci; pomoc udzielana przez urzędy pracy.

W ustawie o promocji zatrudnienia dopisane mają zostać obowiązki dotyczące promowania, monitorowania i analizowania skali zjawiska swobodnego przepływu pracowników i ich równego traktowania. Resort rodziny i pracy będzie mógł zlecać niezależne badania tego zjawiska i sprawdzać, czy w Polsce nie ma nieuzasadnionych ograniczeń, przeszkód lub dyskryminacji przy stosowaniu prawa do swobodnego przemieszczania się pracowników.

Według projektu, pozytywnie ocenionym przez komisję, nowym zadaniem Państwowej Inspekcji Pracy będzie udzielanie niezależnego poradnictwa prawnego dla wspierania równego traktowania obywateli państw członkowskich UE oraz państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się pracowników oraz członków ich rodzin.

PIP będzie wspierać ich i analizować dostęp do zatrudnienia takich osób, ich warunki zatrudnienia i pracy, dostęp do przywilejów socjalnych i podatkowych, szkoleń i pomocy urzędów pracy oraz prawa do ich udziału w związkach zawodowych oraz radach pracowników.

Z Inspekcją w realizacji tych zadań mają współdziałać m.in. administracja państwowa i samorządowa, związki zawodowe i organizacje pracodawców, samorząd załogi oraz pełnomocnik rządu ds. równego traktowania. PIP uzyska też prawo do uzyskiwania informacji o korzystających z prawa do swobodnego przepływu osób, m.in. z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i urzędów skarbowych. Inspekcja będzie mogła dla realizacji nowych zadań zatrudnić dwie osoby, a po czterech latach kolejną.

Z danych zawartych w ocenie skutków regulacji projektowanych zmian wynika, że 1 stycznia 2016 r. 63,5 tys. obywateli UE posiadało ważne prawo pobytu w Polsce, a 7,1 tys. prawo stałego pobytu. Nie wiadomo ile osób faktycznie przebywa rzeczywiście na terytorium Polski, ponieważ nie ma obowiązku wyrejestrowania tych dokumentów.

W 2015 r. wydano ponad 9 tys. dokumentów potwierdzających pobyt obywatela UE i ponad 500 potwierdzających prawo stałego pobytu. Na koniec 2015 r. w ZUS zgłoszonych było 29,8 tys. osób z obywatelstwem jednego z państw UE i EOG - 19,9 tys. pracowników i 5,7 tys. osób prowadzących działalność gospodarczą; pozostałe osoby to przeważnie wykonujący pracę na umowę zlecenia.

Projektowana nowelizacja miałaby wejść w życie 14 dni od ogłoszenia.

Teraz projektem w drugim czytaniu może zająć się Sejm.(PAP)