Inicjatywa Platformy, która pracuje nad odpowiednim projektem uchwały, ma związek z projektem opinii Komisji Weneckiej - organu doradczego Rady Europy - który wpłynął do rządu 26 lutego.

Rzecznik PO Jan Grabiec ocenił, że z projektu opinii wynika, że Komisja Wenecka stawia Polsce "bardzo poważne zarzuty", dotyczące m.in. zgodności z konstytucją postępowania organów państwa". "Wzywa te organy do przestrzegania konstytucji i porządku prawnego w Polsce, stwierdzając, że brak poszanowania prawa w tym zakresie stanowi naruszenie nie tylko konstytucji, ale również praw obywatelskich i zasad demokracji" - dodał Grabiec.

Wiceszef klubu PO Andrzej Halicki podkreślił, że dokument wydany przez Komisję Wenecką należy potraktować poważnie. "Platforma Obywatelska uważa, że to jest poza wszelkimi dyskusjami moment na wykonanie pierwszego, albo i kilku kroków w kierunku oczekiwanym także przez uczestników delegacji, członków Komisji Weneckiej, albowiem konkluzje zawarte w tym dokumencie są jednoznaczne: bezwzględnie należy szanować orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego - dotyczy to wszystkich organów państwa" - zaznaczył Halicki.

Przypomniał, że już w sobotę, wraz z Grabcem, zwrócili się z apelem do prezydenta Andrzeja Dudy, by przyjął ślubowanie od trzech sędziów TK, których wskazał jeszcze Sejm poprzedniej kadencji, a co do których w grudniu Trybunał uznał, że zostali wybrani w sposób zgodny z konstytucją.

"(Apel ten) uzupełniamy kolejnym apelem, tym razem skierowanym na ręce marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego - PO przygotowuje w tej chwili projekt takiej uchwały, która na podstawie orzeczenia TK z 3 grudnia może doprowadzić do uchylenia trzech błędnych uchwał z 25 listopada, albowiem mamy sytuację, w której orzeczenie TK wyraźnie wskazuje, iż wybór trzech sędziów nastąpił prawidłowo" - powiedział Halicki. Jego zdaniem, Sejm powinien zająć się projektem PO już na najbliższym posiedzeniu (9-11 marca).

25 listopada Sejm przyjął uchwały stwierdzające nieważność wyboru wszystkich pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego dokonanego pod koniec poprzedniej kadencji głosami PO, PSL i SLD. 2 grudnia sejmowa większość wybrała na ich miejsce pięciu nowych sędziów, wskazanych przez PiS. Dzień później z kolei TK orzekł, że wybór trzech sędziów przez poprzedni Sejm odbył się zgodnie z konstytucją; wybór dwóch pozostałych - uznał za niekonstytucyjny.

Wiceszef klubu PO przypomniał, że w ciągu najbliższego miesiąca sytuacją w Polsce znów ma zajmować się kilka instytucji, związanych z Radą Europy i Unią Europejską. "Tych wydarzeń dotyczących Polski jest wiele, a mieliśmy także wizytę (Komisarza Praw Człowieka Rady Europy) pana Nilsa Muiznieksa, będziemy mieli również sesję i raport również i tej instytucji. Uważamy, że dobrym jest i właściwym wykonanie gestu, (...) by z tych konkluzji już dziś wyciągać wnioski, a nie bagatelizować ten dokument i traktować go jako przeciek" - przekonywał Halicki.

O przecieku mówił w niedzielę prezydent. Pytany o projekt opinii Komisji Weneckiej, powiedział, że nie jest on jej oficjalnym stanowiskiem, a przeciekiem. "Jeżeli okaże się, że to przeciek z samej Komisji Weneckiej, to ogromnie nad tym ubolewam" - dodał prezydent.

W początkach lutego w Polsce, na zaproszenie szefa MSZ Witolda Waszczykowskiego, przebywała delegacja Komisji Weneckiej, która rozmawiała z prezydiami Sejmu, Senatu, prezydentem Andrzejem Dudą, ministrem sprawiedliwości, sędziami TK oraz z RPO, SN, KRS i organizacjami pozarządowymi.

Szef MSZ zwrócił się do Komisji pod koniec grudnia ub.r. w związku z nowelizacją ustawy o TK autorstwa PiS. Zmieniła ona m.in. definicję pełnego składu TK (to minimum 13 na 15 sędziów - wcześniej 9), stanowi też, że orzeczenia pełnego składu zapadają większością 2/3 głosów, a nie zwykłą. Terminy rozpatrywania wniosków są wyznaczane w TK według kolejności wpływu. O zbadanie sytuacji wokół TK występowały też do Komisji polskie organizacje pozarządowe i organizacje prawnicze.

Przewodniczący Komisji Gianni Buquicchio mówił po powrocie z Polski, że pod koniec lutego gotowy będzie projekt opinii, który zostanie rozesłany do wszystkich członków Komisji oraz do rządów, które należą do Komisji, włącznie z rządem Polski. Na posiedzenie 11-12 marca w Wenecji, kiedy opinia ma zostać przyjęta, zostanie zaproszony przedstawiciel polskiego rządu.

W projekcie opinii Komisja Wenecka w konkluzjach wzywa wszystkie organy państwa do pełnego poszanowania i wprowadzenia w życie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Komisja wita z uznaniem fakt, że wszyscy polscy rozmówcy wyrażali przywiązanie do Trybunału jako gwaranta nadrzędności konstytucji w Polsce. Jednak dopóki sytuacja kryzysu konstytucyjnego odnoszącego się do TK pozostaje nierozwiązana i dopóki Trybunał nie może wykonywać pracy w skuteczny sposób, zagrożone są nie tylko rządy prawa, ale także demokracja i prawa człowieka - stwierdzono.