Zatrudniony przebywa na wakacjach. W tym czasie w firmie nastąpiła awaria i obecność podwładnego przy usunięciu jej skutków jest niezbędna. Czy szef może przerwać jego wypoczynek?
Jednym z podstawowych uprawnień pracownika jest prawo do wypoczynku. Zgodnie z art. 14 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1988 r. nr 21, poz. 94 ze zm.) to uprawnienie zapewniają mu to przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. Artykuł 152 kodeksu pracy wskazuje, że pracownikowi przysługuje prawo do corocznego nieprzerwanego wypoczynku. Podwładny nie może zrzec się tego prawa. Wymiar urlopu został określony w art. 154 kodeksu pracy i zależy on od stażu – w sytuacji, gdy jest on niższy niż 10 lat, urlop przysługujący pracownikowi to 20 dni, natomiast gdy jest wyższy – 26 dni. Do okresu zatrudnienia u pracodawcy wlicza się czas pracy u poprzedniego oraz okres nauki (art. 155 kodeksu pracy).
Zgodnie z art. 167 kodeksu pracy firma może odwołać pracownika z urlopu tylko wtedy, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania odpoczynku. W takiej sytuacji pracodawca jest zobowiązany do pokrycia kosztów poniesionych przez pracownika, bezpośrednio z tym związanych.
Należy podkreślić, że żaden przepis nie nakłada na zatrudnionego obowiązku poinformowania przełożonego o adresie i numerze telefonu, pod którym będzie dostępny w trakcie wypoczynku. Zatem w tej sytuacji, gdy nie zapozna się on z poleceniem pracodawcy o odwołaniu go z urlopu, nie może ponosić konsekwencji niezastosowania się do dyspozycji szefa.
Sąd Najwyższy nie orzekał w sprawach dotyczących tej materii, jednak warto zwrócić uwagę na orzeczenie z 9 lutego 1967 r. (sygn. akt III PZP 22/66), w którym sąd stwierdził, że jeżeli pracodawca odwołał pracownika z urlopu tylko w celu wręczenia mu wypowiedzenia, to jego działania należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pomimo iż uchwała ta została podjęta przed wejściem w życie obecnego kodeksu pracy, to pogląd wyrażony przez sąd pozostaje aktualny.