Potrzeba działań politycznych, by uratować porozumienie ws. Brexitu; dziś jesteśmy bardzo blisko tego, by umowa o wyjściu W. Brytanii z Unii nie została zawarta – mówił wiceszef MSZ Konrad Szymański po posiedzeniu ministrów ds. europejskich 27 państw UE.

Szymański relacjonował, że Polska oprócz poparcia dla dotychczasowych działań głównego negocjatora ze strony Komisji Europejskiej Michaela Barniera i jego zespołu akcentuje, że utrzymanie jedności UE nie wystarczy, by osiągnąć sukces. „Oprócz jedności potrzebujemy jasnych kierunków politycznych. Te kierunki z polskiego punktu widzenia to po pierwsze działanie i negocjowanie tej umowy w dobrej wierze, by zrobić wszystko co możliwe w ramach uzgodnionych wytycznych, uzgodnionego stanowiska Rady Europejskiej, by uratować porozumienie” – powiedział dziennikarzom w Luksemburgu.

Jak tłumaczył, to ważne nie tylko ze względu na ochronę praw Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii, ale także interesów finansowych UE. Wynegocjowane do tej pory zabezpieczenia, w tym wpłaty Londynu do unijnej kasy do końca obecnej perspektywy finansowej, nie będą zagwarantowane w razie braku umowy.

Zaakcentował, że zgoda z Londynem jest też ważna w kontekście otwarcia drogi dla porozumienia dotyczącego przyszłych relacji unijno-brytyjskich. Jak argumentował, ma to strategiczne znaczenie dla UE, a nie tylko dla Wielkiej Brytanii.

Jego zdaniem UE potrzebuje teraz bardzo ostrożnej komunikacji publicznej w sprawie Brexitu. Jak mówił, Polska oczekuje, by komunikacja po stronie unijnej była odpowiedzialna. „W tym bardzo kruchym procesie każde słowo, nieodpowiedzialne słowo płynące ze stolic europejskich czy z samej Brukseli może wpłynąć negatywnie na szanse porozumienia, które są z trudem tworzone także przez nasz zespół negocjacyjny. Każde słowo może być wykorzystane przeciwko temu porozumieniu” – podkreślił.

Zdaniem Szymańskiego w tej chwili jesteśmy całkiem blisko tego, by doszło do wyjścia Wielkiej Brytanii z UE bez porozumienia, ale wciąż scenariuszem podstawowym jest jego zawarcie. „Wierzymy, że powinniśmy robić, co w naszej mocy, wszyscy razem, z Michelem Barnierem, krajami członkowskimi, by zabezpieczyć porozumienie” – oświadczył.

Jak zaznaczył, inną kwestią jest przygotowanie się do scenariusza braku porozumienia. Zwrócił uwagę, że polski rząd rozpoczął przygotowania do takiej opcji już przed kilkoma miesiącami. „Oczywiście to bardzo negatywny scenariusz; chcielibyśmy zrobić wszystko, żeby go uniknąć” – zadeklarował.

Szymański nie sądzi, by środowe spotkanie unijnych przywódców z premier Wielkiej Brytanii Theresą May rozwiązało problem różnicy stanowisk obu stron. „Musimy odratować ten proces, ożywić go na powrót. W tej perspektywie należy patrzeć na wystąpienie Theresy May przed przywódcami UE27 w środę wieczorem” – wskazał minister.

Jego zdaniem cały czas możliwe jest zawarcie porozumienia w listopadzie, ale trudno powiedzieć, jak realny jest taki scenariusz. Wiceszef MSZ zwrócił uwagę, że w szczególności po stronie brytyjskiej sytuacja jest bardzo zmienna. „Nie do końca wszyscy wiemy, jak ona będzie się zmieniała w najbliższej przyszłości, w jaki sposób głosowanie nad budżetem wpłynie na sytuację w parlamencie brytyjskim, więc musimy czekać cierpliwie i przynajmniej nie szkodzić” – powiedział.

Z Luksemburga Krzysztof Strzępka (PAP)