Sejmowa komisja obrony jednogłośnie, pozytywnie zaopiniowała rządowy projekt ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Zdecydowała o skierowaniu jej do dalszych prac parlamentarnych.

Głównym celem projektu jest aktualizacja i doprecyzowanie przepisów regulujących uprawnienia kombatantów oraz osób będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Zakłada on też uproszczenie postępowania administracyjnego.

Chodzi m.in. o uproszczenie procedur rozpoznawania wniosków o status kombatanta i ofiary represji, wydłużenie terminu wznawiania postępowań administracyjnych w przypadku pojawienia się nowych dokumentów, przyznanie inwalidom wojennym prawa do dodatku pieniężnego do renty inwalidzkiej, poszerzenie katalogu uprawnień przysługujących represjonowanym politycznie w latach 1949-1959 żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, a także umożliwienie osobom deportowanym do pracy przymusowej i osadzonym w obozach pracy przez władze III Rzeszy i ZSRR, będącym w trudnej sytuacji materialnej, otrzymywania pomocy pieniężnej od szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Projekt przedstawił posłom komisji Marcin Zieleniecki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Przedstawiając najważniejsze zmiany ustawy poinformował, że nowym uprawnianiem przewidywanym w projekcie jest prawo do waloryzowanego dodatku do renty przysługującej inwalidom wojennym, w wysokości 850 zł. Dodatek byłby waloryzowany na takich samych zasadach, jak emerytury i renty z Funduszu Ubezpieczenia Społecznego, zapowiedział Zieleniecki. Z wyliczeń resortu wynika, że to uprawnianie ma przysługiwać 2,5 tys. inwalidów wojennych.

Inną regulacją jest ujednolicenie świadczeń, w tym dodatku energetycznego dla tzw. żołnierzy górników, czyli żołnierzy służby zasadniczej przymusowo kierowanych w PRL-u m.in. do pracy w kopalniach węgla, ale też w kamieniołomach, zakładach rud uranu i w batalionach budowlanych.

Mają oni otrzymywać świadczenia w takiej wysokości, jakie otrzymują inne ofiary represji politycznych okresu stalinowskiego. Żołnierze przymusowo zatrudniani uzyskają także prawo pierwszeństwa do opieki środowiskowej, specjalny dostęp do specjalistycznych świadczeń zdrowotnych "bez kolejki" i opieki w domach opieki społecznej. W tym zakresie uprawnienia żołnierzy przymusowo zatrudnianych zostaną zrównane z uprawnieniami osób represjonowanych.

Poszerzone zostaną też uprawnienia cywilnych, niewidomych ofiar działań wojennych. Poza obecnie otrzymywanymi świadczeniami socjalnymi otrzymają one prawo do ryczałtu energetycznego w kwocie 168,71 zł. Dodatkowe prawo do ryczałtu energetycznego ma dotyczyć ok. 230 niewidomych ofiar działań wojennych.

Ponadto, prezes Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie mógł udzielić prawa do jednorazowej lub okresowej pomocy finansowej żołnierzom przymusowo zatrudnianym, cywilnym niewidomym ofiarom wojny oraz osobom deportowanym i wywiezionym przez III Rzeszę oraz ZSRR.

Jak zapewnił Zieleniecki, pomoc ze strony państwa nie będzie ograniczać możliwości pomocy dla tych kategorii osób ze strony samorządów. Proponowane rozwiązania miałyby obowiązywać o 1 stycznia 2019 r. i kosztować budżet państwa 207 mln zł w ciągu najbliższych 10 lat.

Inicjatywa ustawodawcza ma na celu m.in. nowelizację ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, nowelizację ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, nowelizację ustawy z 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, nowelizację ustawy z 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich oraz nowelizację ustawy z 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.