Kandydat Koalicji Obywatelskiej na prezydenta Gdańska, europoseł PO Jarosław Wałęsa domaga się wyjaśnień od władz miasta ws. naruszenia prawa podczas budowy kompleksu handlowo-usługowego Forum Gdańsk.

Sprawa dotyczy prac przy Kanale Raduni wykonywanych podczas budowy w centrum miasta Forum Gdańsk. Inwestor postanowił przebudować Kanał Raduni, tak by jego koryto zostało przykryte taflą, pod którą przepływać miały naturalne wody kanału. Dla gości Forum widoczny miał być tylko sztucznie stworzony strumień podczyszczonej wody płynącej po tafli.

Ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego poinformowało w ubiegłym tygodniu, że wiceminister kultury i Generalna Konserwator Zabytków (GKZ) Magdalena Gawin stwierdziła nieważność decyzji Miejskiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku pozwalających na budowę tzw. koryta edukacyjnego (tak inwestor nazwał projekt przebudowy kanału - PAP) na Kanale Raduni w Gdańsku, wpisanym do rejestru zabytków. GKZ uznał, że obie decyzje – pierwsza z października 2016 r. i druga z lutego 2018 r. – zostały wydane z rażącym naruszeniem przepisów obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

"Znajdujemy się na terenie największej inwestycji ostatnich lat i walory estetyczne niech każdy ocenia według własnej wrażliwości. Ale jedno jest pewne: nowoczesna inwestycja w tym miejscu była potrzeba, ale każda taka inwestycja musi spełniać pewne kryteria, ale przede wszystkim nie powinna niszczyć naszego dziedzictwa. A już na pewno nie powinna odbywać się z rażącym naruszeniem prawa" - powiedział na konferencji prasowej na placu przed Forum Gdańsk, Jarosław Wałęsa.

Podkreślił, że "jako mieszkańcy mamy prawo zapytać i żądać odpowiedzi, kto zawinił i dlaczego tak długo my mieszkańcy Gdańska nie byliśmy poinformowani, jak będzie wyglądał przebieg tej inwestycji i końcowy rezultat".

"I dzisiaj zwracamy się, by inwestor i magistrat odpowiedział na te bardzo poważne zarzuty, ponieważ chcemy mieć jasną sytuację i jasną odpowiedź, co tak naprawdę się stało, że plan zagospodarowania przestrzennego nie został zachowany, że te plany były zmieniane" - dodał polityk PO.

Posłanka Nowoczesnej Ewa Lieder powiedziała, że złożyła w tej sprawie zapytanie na piśmie do prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza.

"W czasach gdy PiS łamie wszelkie standardy państwa prawa, prezydent Gdańska uzurpuje sobie prawo obrony wartości europejskich, wartości państwa, trójpodziału władzy, a równocześnie łamie prawo lokalne. Powstająca przed samym Urzędem Miasta inwestycja powstaje ze złamaniem prawa lokalnego. Najważniejsi urzędnicy miasta wydają decyzję z rażącym naruszeniem prawa. I co się dzieje? Nic się nie dzieje. Nikt nie poniósł konsekwencji i na razie nie widać takiej możliwości, żeby ktoś poniósł konsekwencje" - dodała parlamentarzystka.

Przebudowa Kanału Raduni i przykrycie jego koryta taflą wzbudziło w ubiegłym roku protesty lokalnych stowarzyszeń zajmujących się ochroną zabytków. Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków (PWKZ) przeprowadził wówczas kontrolę, po której stwierdził, że "decyzja pozwalająca na realizację +koryta edukacyjnego+ jest niezgodna z zapisami planu zagospodarowania przestrzennego dla tego miejsca". PWKZ skierował sprawę do rozstrzygnięcia przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Równocześnie sprawą zajęła się też Prokuratura Okręgowa w Gdańsku. Wszczęła ona śledztwo, w ramach którego prokuratorzy sprawdzają, czy urzędnicy wydający decyzje dotyczące Kanału Raduni przekroczyli swoje uprawnień lub nie dopełnili obowiązków.

Na początku lipca PKWZ nałożył karę w wysokości 500 tys. zł - maksymalną, jaką dysponują służby konserwatorskie – na inwestora Forum Gdańsk za prowadzenie bez pozwolenia prac przy zabytkowym Kanale Raduni.

Kanał Raduni to sztucznie przekopany (poprowadzony nowym korytem) fragment pomorskiej rzeki Radunia. Kanał przepływa przez Gdańsk, w tym historyczne centrum miasta i uchodzi do Motławy. Zbudowali go w XIV wieku Krzyżacy, wytyczając jego przebieg tak, by ułatwić ówczesnym mieszkańcom Gdańska dostęp do wody, ale też by zasoby kanału służyły jak najlepiej celom gospodarczym. Woda płynąca kanałem zasilała młyny, służyła garbarniom itp. W 1981 r. Kanał został wpisany do rejestru zabytków.

Forum Gdańsk to kompleks handlowo-usługowy powstały kosztem ok. 900 mln zł na około 6 hektarach zlokalizowanych w samym centrum Gdańska - na terenie Targu Siennego i Targu Rakowego, przez które przebiega Kanał Raduni. Forum otwarto w końcu maja br. Inwestycja prowadzona była w formule partnerstwa publiczno-prywatnego przez miasto Gdańsk i międzynarodowy koncern Multi Development BV. Poza sklepami, restauracjami i kinami, w ramach inwestycji powstał nowy układ drogowy, w tym węzeł przesiadkowy Gdańsk-Śródmieście.