NIK oceni system obronny państwa, w tym system kierowania obroną kraju i zabezpieczenie medyczne na czas wojny; kontrola obejmie m. in. kancelarię premiera, MON, MSWiA, resorty energii, zdrowia i cyfryzacji – poinformowała Izba na stronie internetowej.

Najwyższa Izba Kontroli ma ocenić, "czy podejmowane działania w ramach przygotowań obronnych państwa są adekwatne do potencjalnych zagrożeń w sytuacji zewnętrznego kryzysu lub wojny".

To pierwsza kontrola w zakresie planowania strategicznego systemu obronnego państwa i jednocześnie największe przedsięwzięcie organizacyjne Izby w ostatnich latach – zaznaczyła NIK.

Kontrola ma dać odpowiedź, czy podejmowane dotychczas decyzje dotyczące przygotowań do obrony państwa stworzyły siłom zbrojnym warunki do działania w razie zagrożenia zewnętrznego, kryzysu polityczno-militarnego lub wojny.

Program kontroli obejmuje system kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną RP; planowanie obronne, w tym planowanie operacyjne oraz programowanie obronne; zabezpieczenie rezerw strategicznych; system świadczeń osobistych i rzeczowych w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny; przygotowanie infrastruktury krytycznej i specjalnej na czas "W"; przygotowanie transportu, służby zdrowia i systemów łączności.

Izba zbada a także rozwiązania dotyczące militaryzacji, szkoleń obronnych, mobilizacji gospodarki, zapewnienia funkcjonowania ludności w warunkach działań wojennych, przejęcia w przez administrację wojskową części zadań administracji cywilnej, a następnie przejście państwa oraz sił zbrojnych ze stanu wojennego w stan pokoju.

Kontrola obejmie Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, MON, MSWiA, ministerstwa energii, zdrowia, cyfryzacji, infrastruktury, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, zadania szefa Obrony Cywilnej, a także wytypowane urzędy wojewódzkie, urzędy miast, urzędy marszałkowskie, starostwa i urzędy gmin.

Kontrola ma dać odpowiedzi na pytania o zakres uprawnień organów władzy i obowiązków obywateli oraz innych podmiotów, np. gospodarczych, w czasie kryzysu polityczno-militarnego, o podstawy prawne stopni alarmowych ogłaszanych w sferze pozamilitarnej w związku z włączeniem tych zagadnień do obszaru działań antyterrorystycznych.

Od 2012 r. NIK przeprowadziła sześć kontroli z obszaru planowania strategicznego. Obecna kontrola ma uzupełnić wcześniejsze ustalenia i pokazać aktualny obraz przygotowania pozamilitarnego systemu obronnego państwa do wsparcia ził zbrojnych.

Jak poinformowała NIK, przed rozpoczęciem kontroli odbyła się dwudniowa narada, której częścią była dyskusja z ekspertami. Uczestniczyli w niej przedstawiciele MON, BBN i instytucji bezpośrednio zaangażowanych w sprawy, których dotyczy kontrola.