Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ratyfikacji porozumienia o zmianie i zakończeniu umowy między Polską a Danią dotyczącą ochrony inwestycji - poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta RP. Korzystanie z tego typu zapisów przestało być konieczne w związku z wejściem Polski do UE.

Jak wskazano, celem ustawy jest "wyrażenie przez Parlament zgody na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii o zmianie i zakończeniu obowiązywania Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Danii w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisanej w Kopenhadze dnia 1 maja 1990 r., w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej".

Wejście w życie Porozumienia spowoduje, jak zaznaczono, wygaśnięcie polsko-duńskiej międzyrządowej Umowy w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, zawartej w 1990 r.

"Zawieranie tego rodzaju umów (tzw. Bilateral Investment Treaties – BITs) było uzasadnione w pierwszych latach transformacji ustrojowej po 1989 r., ponieważ gwarantowane w ich postanowieniach mechanizmy ochrony prawnej dla inwestorów zagranicznych, w szczególności zapewnienie możliwości dochodzenia ewentualnych roszczeń przed niezależnymi, międzynarodowymi trybunałami arbitrażowymi, miały zachęcić zagranicznych przedsiębiorców do inwestowania w Polsce" - wyjaśniono. Jak dodano, obecnie obowiązywanie tych umów poddawane jest krytyce, która "uzasadnia podejmowanie kroków zmierzających do spowodowania ich wygaśnięcia".

Wyjaśniono, że powodem krytyki są w szczególności wysokie koszty postępowań arbitrażowych ponoszone przez ich strony.

"Ponadto, w odniesieniu do umów BITs zawartych pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Komisja Europejska wysunęła zarzuty dotyczące ich sprzeczności z prawem Unii Europejskiej m.in. ze względu na uprzywilejowany status inwestorów z państwa-strony tego rodzaju umowy w stosunku do inwestora z państwa członkowskiego Unii Europejskiej niebędącego stroną umowy" - podkreślono.

Wskazuje się także, że przewidziany w nich sposób rozstrzygania sporów inwestycyjnych jest sprzeczny z wyłączną kompetencją sądów Unii Europejskiej w tym zakresie. "Jednocześnie poziom ochrony prawnej, w tym prawa Unii Europejskiej, i dostęp do sądu gwarantowany obecnie w Polsce i w Danii, powoduje, iż główny cel umowy – zapewnienie bezpieczeństwa duńskim inwestorom w Polsce i polskim inwestorom w Danii – może być zrealizowany bez korzystania z postanowień polsko-duńskiej Umowy w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji" - wyjaśniono.

Dodano, że zakończenie jej obowiązywania w drodze zawartego przez rządy obu państw Porozumienia, na którego ratyfikację zezwala ustawa, "nie powinno zatem wpłynąć negatywnie na polsko – duńskie stosunki gospodarcze, zapewniając jednocześnie zgodność z prawem Unii Europejskiej".

Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. (PAP)

autor: Magdalena Jarco

edytor: Bożena Dymkowska