Miliony osób na całym świecie chcą odwiedzić UE, lecz wiele z nich potrzebuje wizy. W ostatnich latach liczba wniosków o wizę wzrosła o połowę: w 2009 r. było ich 10,2 mln, a w 2016 r. – już 15,2 mln.
To pokazuje, że mobilność na świecie wzrasta, m.in. za sprawą coraz lepszych i tańszych możliwości podróży. Jednocześnie jednak w ostatnich dziesięcioleciach radykalnie zmienił się kontekst geopolityczny, czemu towarzyszyło pojawienie się nowych, szybko zmieniających się wyzwań związanych z migracją i bezpieczeństwem. W oparciu o te doświadczenia musimy wyciągnąć wnioski oraz zmodernizować i odpowiednio dostosować wspólną politykę wizową, nie komplikując przy tym warunków legalnego podróżowania.
W erze globalnej mobilności chcemy ułatwić podróże osobom przybywającym do UE w celach turystycznych, biznesowych lub z powodów rodzinnych. Dlatego zaproponujemy dziś, aby można było z wyprzedzeniem ubiegać się o wizę, złożyć oraz podpisać wniosek elektronicznie i – dzięki skróceniu terminów na podjęcie decyzji – szybciej otrzymać odpowiedź. W celu ułatwienia krótkich podróży turystycznych wprowadzimy możliwość wydawania wiz na granicy zewnętrznej, na zasadzie tymczasowej i na ściśle określonych warunkach. Jednocześnie wiarygodne osoby regularnie podróżujące do Europy będą mogły skorzystać ze zharmonizowanej wizy wielokrotnego wjazdu, ważnej od roku do pięciu lat.
Równocześnie musimy zwiększyć skuteczność kontroli podróżnych oraz wykrywania osób, które stwarzają zagrożenie. Dlatego w najbliższej przyszłości zmodernizujemy wizowy system informacyjny, czyli bazę danych wykorzystywaną przez urzędników konsularnych odpowiedzialnych za ocenę wniosków wizowych. Dzięki temu będą oni w stanie natychmiast wykryć, czy ubiegający się o wizę jest objęty zakazem wjazdu, posługuje się fałszywymi dokumentami albo jest poszukiwany za działania przestępcze lub terrorystyczne. Aby zapewnić skuteczniejsze i szybsze rozpatrywanie coraz liczniejszych wniosków, proponujemy podwyższenie odnośnej opłaty z 60 do 80 euro.
Będzie ona nadal niższa od opłat pobieranych w wielu turystycznych miejscach na świecie, ale zapewni państwom członkowskim dodatkowe 205 mln euro na potrzeby konsularne. Unijna polityka wizowa powinna ponadto odgrywać bardziej aktywną rolę w naszej ogólnej współpracy z państwami trzecimi, zwłaszcza w sprawie zarządzania migracjami. Obecnie wiele państw członkowskich ma trudności z odsyłaniem nielegalnych migrantów do krajów pochodzenia, ponieważ władze tych krajów nie podejmują współpracy w zakresie readmisji.
Jednocześnie część nielegalnych migrantów, którzy mają zostać odesłani, wjechała na teren UE legalnie na podstawie wizy, przekraczając jednak okres dozwolonego pobytu. Dlatego proponujemy, aby ustanowić bardziej restrykcyjne warunki rozpatrywania wniosków o wizy w przypadku, gdy państwo trzecie nie współpracuje w zadowalającym stopniu w zakresie readmisji. W coraz bardziej zglobalizowanym i mobilnym świecie bardziej sprawiedliwa, przejrzysta i bezpieczna polityka wizowa leży we wspólnym interesie UE, jej państw partnerskich i ich obywateli pragnących podróżować do Unii. Pozwalająca sprostać przyszłym wyzwaniom europejska polityka wizowa ma zasadnicze znaczenie dla otwartej i bezpiecznej UE.